“Avrupa, Kafkasya’daki ihtilafların nasıl çözüleceğini bilmiyor”
Rusya ve Avrasya uzmanı ve Valday grubu üyesi Aleksandr Rahr, Brüksel’in Kafkasya ihtilaflarıyla ilgili çözüm yollarının bilmediğini savundu.
Azeri 1.news.az haber portalına özel açıklamada bulunan Rahr, Rusya ve BDT ülkelerinin dış politikalarını değerlendirdi. Avrupalı uzman geçtiğimiz günlerde Kazakistan’ın Aktau kentinde Hazar ülkelerinin Tahran’sız yaptıkları zirveyi değerlendirdi: “İran, Hazar Denizi’nin paylaşılmasını öngören tüm konularla ilgili zor bir tutuma sahip. Tahran’ın ABD ile sıkıntılı ilişkileri var. Dolayısıyla diğer Hazar ülkeleri herhangi bir uzlaşmayı sağlamak veya bulmaktan yana. Bu yüzden daha kolay uzlaşma sağlamak için İran’sız buluşmayı kararlaştırdılar.” dedi.
Sınırın açılması için Avrupa Türkiye’ye bastırıyor
Siyaset uzmanı Rahr, Türk-Ermeni sınırının açılması için Avrupa’nın Ankara’ya baskı uyguladığını iddia etti. Rahr, “Ermenistan bugün zor durumda. Gerçi Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü (KGAÖ) çerçevesinde Rusya’nın müttefiki sayılıyor, ama Ermenistan ve Rusya arasında sınır yok, arada Gürcistan bulunuyor. Gürcistan’ın ise Moskova ile zor bir ilişkileri var. Bu durumdan da Rus-Ermeni ilişkileri zarar görüyor. Avrupa Birliği (AB) bundan yararlandı. AB Erivan’ı her zaman bir şekilde Doğu Ortaklığı projesine celpetmeyi düşünüyordu. Dolayısıyla Ermenistan’la sınırın açılması için AB bugün Türkiye’ye güçlü baskı yapıyor. Bu sınır bugün ya tam olarak ya da sınırlı bir şekilde açılacak. Bölyece Ermenistan Türkiye üzerinden AB’ye çıkabilir. Ermenistan’ın Nabucco projesine katılması düşünülüyor. Amaç bu bağlantıyı daha da somutlaştırmak. Şu an Türk yönetimi sınırı açıp açmamak konusunda çok ciddi tartışmalar yapıyor.” şeklinde konuştu.
AB Kafkasya sorunlarının nasıl çözüleceğini bilmiyor
AB için Kafkasya’nın çok zor bir bölge olduğunu savunan Rahr, “Avrupa bölgeyi dikkatle izliyor. Çünkü bölgede Avrupa’ya lazım olan enerji kaynakları var. Unutmayalım ki Hazar Denizi petrol kaynakları üzerindeki kontrolü sağlamak İkinci Dünya Savaşı’nın gündeminde son konu da sayılmazdı. Üçüncü dünya savaşı çıkmaz, ama Hazar’ın kaynaklarına yine ilgi vardır. Bu yüzden bölgeye bu çerçeveden bakılıyor. AB Güney Kafkasya’daki çözüme kavuşmamış arazi ve etnik ihtilaflarından ürküyor. Ve Avrupa bu sorunları nasıl çözeceğini de bilmiyor. AB iyi anlıyor ki taraflar uzlaşmaya yanaşmıyor. Avrupa modeli de buraya göre değil. Burada tüm yolları denediler, arazi değişiminden tutun da konfederasyon modeline kadar. Ama hiçbir sonuç yok. Bu arada unutmayınız ki Güney Kafkasya bölgesini Avrupa’nın devamı niteliğinde değerlendiriyorlar. Yoksa Azerbaycan, Gürcistan ve Ermenistan’ı Avrupa Konseyi’ne almazlardı.” dedi. Uzman Rar, ABD’nin bölgede etkisinin azaldığı görüşüne de katılmadığını, Çin’in de bölgede güçlü oyuncu olmayı planladığını söyledi.