Rusya-ABD nükleer anlaşması füze kalkanına takılıyor

Rusya ile ABD arasında 5 Aralık 2009'da süresi dolan ve bir yıldan fazladır müzakereleri devam eden yeni nükleer silahsızlanma anlaşması (START-1) henüz imzalanamadı.  Önümüzdeki iki-üç hafta içinde imzalanabileceğine ilişkin açıklamalar gelse de, temel sorunun ABD'nin yeniden gündeme aldığı füze kalkanı ile ilgili çalışmalar olduğu kaydediliyor. Rusya parlamentosu alt kanadı Duma Dış İlişkiler Komisyonu Başkanı Konstantin Kosaçyev füze kalkanı ile ilişkili olmayan yeni stratejik silahlarda indirim anlaşmasının meclisten onay alamayacağı uyarısında bulundu.

Ria Novosti haber ajansına açıklamada bulunan Kosaçyev, "Stratejik silahlarda indirim anlaşması  ve füze kalkanı arasında ilişki her zaman mevcut. Rusya-ABD arasında sürdürülen nükleer silahlarda indirim anlaşmalarında ana mesele bu. İki konu anlaşmada etraflı bir şekilde ele alınmazsa Duma'da yeni anlaşmanın onaylanması mümkün olmaz. Stratejik saldırı silahlarında yeni indirimler için de bu durum engel oluşturur." uyarısında bulundu.

Washington'da Amerikalı meslektaşları  ile görüşme sonrası konuşan Kosaçyev, "ABD Senato'sunun böyle bir ilişki kurulacak anlaşmayı onaylamayacağı söyleniyor." dedi. ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton'ın Rusya ve NATO'nun ortak füze savunma sistemi ile ilgili açıklamasını da değerlendiren Komisyon Başkanı, "ABD'nin füze kalkanı ile ilgili çok şey biliyoruz. Ancak NATO'nun önerisi ile ilgili bilgimiz yok." ifadelerini kullandı.

ABD eski başkanı George W. Bush döneminde gündeme gelen İran ve benzeri ülkelere karşı kurulacağı iddia edilen füze kalkanı Moskova-Washington hattında soğuk savaş rüzgarlarının esmesine neden olmuştu. Polonya ve Çek Cumhuriyeti'ne kurulacak füze kalkanında vaz geçilmesi ile ilgili gelişmeler Moskova'da olumlu karşılanırken, Romanya, Bulgaristan ve Moldova'nın yeni füze kalkanı için düşünüldüğü ile ilgili gelişmeler Moskova'da tedirginliğe neden oluyor.

ABD Başkanı Barack Obama, Temmuz ayında gerçekleştirdiği Moskova ziyaretinde Rusya Devlet Başkanı Medvedev’le yeni anlaşma konusunda mutabakata varmıştı. Buna göre taraflar, nükleer başlık sayısını 1500-1675 aralığına, fırlatma sistemi sayısını da 500-1000 aralığına çekecek. Rusya’nın halen 3909 nükleer başlık ve 814 taşıyıcı sistemi bulunurken, ABD’nin 5576 nükleer başlık ve 1198 taşıyıcı sistemi bulunuyor.

Faruk Akkan, Moskova, Cihan