Rusya'da kurulu Türk şirketi Portal Group, Kitchenette'in distribütörlüğünü aldı
RUSYA’nın başta konut olmak üzere alt ve üst yapı projelerinin hayata geçirilmesinde Türk müteahhitlik firmalarının rolü yadsınamaz. Enka, Gama, Tekfen, Tekser gibi şirketlerin sadece Moskova’da değil, Rusya’nın hemen her bölgesinde tamamladıkları yüzlerce proje var.
Bu şirketler üstlendikleri dev projeleri inşa ederek müteahhitlik hizmetlerinden Türkiye’ye milyonlarca dolar döviz kazandırmakla kalmayıp, bünyelerinden çıkan yeni girişimci ve şirketlerle Türk iş dünyasının Rusya pazarında daha fazla pay sahibi olmalarına da olanak sağladılar. Bugün Rusya’da inşaat, perakende ve lojistik sektörlerinde faaliyet gösteren, bünyesinde 4 adet şirket bulunan Portal Group, bu firmaların en önemli örneklerinden biri.
Portal Group’un genç patronu Levent Endam, Gama ve Summa İnşaat’ın eski çalışanlarından. ODTÜ (Ortadoğu Teknik Üniversitesi) İnşaat Mühendisliği bölümünden mezun. Üniversiteyi bitirdikten sonra yüksek lisans yapıp, yüksek inşaat mühendisi olmayı düşünmüş. Memur bir ailenin çocuğu olan Endam, bu eğitimi karşılayacak parayı biriktirmek amacıyla da Rusya’ya gitmeye karar vermiş. Ancak girişimci kişiliği onu patronluğa kadar götürmüş.
SUMMA İLE BAŞLAYAN MOSKOVA MACERASI
Üniversiteyi bitirdikten sonra kısa bir süre Ankara Ostim’de çalışan Levent Endam, Rusya’ya Gama İnşaat’ın Sibirya bölgesinde üstlendiği bir konut projesinde mühendis olarak görev almak üzere 1992 yılında gitmiş. Sibirya’nın soğuğuna aldırmadan Gama’nın şantiyesinde 1 yıl çalışan Endam’ın hayatı, o yıllarda Türkmenistan’ın önde gelen Türk müteahhitlik firmalarından Summa İnşaat’a “transfer” olmakla değişmiş. Çünkü Summa İnşaat, Türkmenistan’da başarılı bir performans gösteren Endam’ı, Rusya ofisini kurması için görevlendirmiş. Böylece Moskova’ya giden Levent Endam, Summa’nın Rusya altyapısını kurup, firmaya bu ülkede birçok proje kazandırmış. 3 yıl Summa İnşaat’ın Rusya temsilciliğini yaptıktan sonra 1996 yılında PORTAL STROY ismiyle kendi şirketini kurarak müteahhitliğe başlamış.
Sermayesi olmadan piyasaya giren Endam, eski binaların yenilmesi işlerini alarak işe başlamış. Ardından villa, kamu binaları derken Moskova ve çevresinde birçok projeye imza atmış.
2001 yılında PORTAL IMPEX isimli şirketi kurarak müteahhitliğin yanında lojistik ve gümrükleme işine de giren Endam, bugün Rusya’nın önde gelen birçok şirketine bu alanda hizmet veriyor. Aralarında Türkiye ve Çin’in de bulunduğu birçok ülkeden çeşitli ürünler ithal ederek, bunları Rusya’da pazarlıyor.
PERAKENDECİLİKTE BÜYÜYOR
Rusya pazarındaki büyümeye paralel olarak Portal Group’un faaliyet alanlarını da genişleten Endam, bir süre sonra perakendeciliğe de adım atmış. Gruba bağlı PORTAL RETAIL isimli şirket, 2008 yılından bu yana bazı hazır giyim firmalarının franchise mağazalarını işletiyor. Türkiye ile birlikte Rusya pazarının da distribütörü olan Aydınlı Group’tan Fransız Cacharel’in bayiliğini alan grubun, bu markaların ismiyle Moskova mağazaları var. Ayrıca Amerikan Abercrombie & Fitch ve İtalyan DIESEL’in de bayiliğini alan şirket, Rusya genelinde önümüzdeki yıl mağaza sayısını 15’e çıkarmayı planlıyor.
Portal Group Yönetim Kurulu Başkanı Levent Endam’ın bu sıralar göz diktiği bir başka iş alanı da restoran işletmeciliği. Endam, Kitchenette’in Rusya’daki franchise hakkını satın aldıklarını, Moskova’da bu markanın 10 adete kadar restoranını açacaklarını belirtiyor:
“Kitchenette’le anlaşmayı imzaladık. Türk mutfağını Rusya’da tanıyan az. Bu nedenle Avrupa mutfağına yakın olan Kitchenette’i tercih ettik. Faaliyet gösterdiğimiz alanları genişletmeye çalışıyoruz. Daha önce Rusya’dan Türkiye’ye buğday ihraç ediyorduk. Ancak Türkiye bu ürünün ithalatını yasakladı. Rusya’da tarıma dayalı sanayide büyük bir potansiyel var. Bu alanda da neler yapabileceğimizi araştırıyoruz. Gündemimizde un fabrikası kurmak da var. Bu yatırımı ortak yapmak amacıyla bazı Türk şirketlere görüşme halindeyiz.”
“GELECEK HİZMET VE TARIM SEKTÖRÜNDE”
Levent Endam, 18 yıldır Rusya’da yaşayan bir işadamı. Yani Türkiye’nin en büyük dış ticaret partneri olmaya aday bu ülkeyi en iyi tanıyan patronlardan. Endam’a göre, Türkiye ile Rusya arasında 2015 yılında 100 milyar dolar olarak belirlenen dış ticaret hedefine ulaşılması için Türk firmaların Rusya’da yatırımlarını artırmaları şart:
“Türk firmaları 1990- 2000 yılları arasında Rusya’da en fazla inşaat sektöründe iş yaptı. 2000’den sonra ise Rusya’da daha yerleşik çalışmaya başladılar. Rusya’da üretim yapmayı, bu pazarda kalıcı olmayı düşünen Türk firması olmadı, halen de pek fazla değil. Çünkü Türk firmaları Rusya pazarından çekiniyorlar. Oysa Avrupalılar yatırım yapmak amacıyla geliyorlar. Bugün Rusya’nın en büyük partneri Almanya. Alman firmalar özellikle 2000’den itibaren milyarlarca dolarlık yatırım yaptılar. İnşaat sektöründe en azından kısa vadede canlanma olmaz. Zaten bunu gören Türk müteahhitlik firmaları Ortadoğu ve Afrika pazarlarına yönelmeye başladılar. Çünkü milyonlarca metrekare boş ofis var. Bunları Avrupalı, ABD’li firmalar gelip kiralamadığı sürece yenisi yapılmayacak demektir. Rusya’da bundan sonra hizmet sektöründe büyük bir gelişme yaşanacak. İş potansiyeli yüksek olan bir başka alan da tarım. Türk firmaları özellikle bu iki sektörde Rusya’da ciddi işler yapabilirler.”
RUSYA’DA İŞ YAPMANIN PÜF NOKTALARI
Levent Endam, Rusya’da iş yapmanın diğer ülkelerden farklı bir takım kuralları olduğunu vurguluyor. Endam, yasal mevzuatların sık sık değişmesi nedeniyle firmaların öncelikle esnek bir yapıda olmaları gerektiğini söylüyor:
“Kurumsal davranan, her şeyi prosedürüne göre yapmaya alışmış firmalar Rusya’da başarılı alamıyor. Burada herkes ne yapıyorsa sizin de onu yapmanız lazım. ‘Her şeyi ben bilirim, işin sahibi sadece ben olayım’ mantığı burada yanlış. Ortaklık ve işbirliği yapmak zorundasınız. Kamu şirketlerinden direkt olarak mal almak çok zor. Her şeyin mutlaka bir aracısı var. Artık sıfır sermayeyle gelip Rusya’da büyük paralar kazanma devri bitti. Ruslarla iş yapmak güvene dayalı. Eğer güvenlerini kazanmışsanız işiniz çok kolay demektir.”
Kaynak: Yeni Para, Özbey Men
Bu şirketler üstlendikleri dev projeleri inşa ederek müteahhitlik hizmetlerinden Türkiye’ye milyonlarca dolar döviz kazandırmakla kalmayıp, bünyelerinden çıkan yeni girişimci ve şirketlerle Türk iş dünyasının Rusya pazarında daha fazla pay sahibi olmalarına da olanak sağladılar. Bugün Rusya’da inşaat, perakende ve lojistik sektörlerinde faaliyet gösteren, bünyesinde 4 adet şirket bulunan Portal Group, bu firmaların en önemli örneklerinden biri.
Portal Group’un genç patronu Levent Endam, Gama ve Summa İnşaat’ın eski çalışanlarından. ODTÜ (Ortadoğu Teknik Üniversitesi) İnşaat Mühendisliği bölümünden mezun. Üniversiteyi bitirdikten sonra yüksek lisans yapıp, yüksek inşaat mühendisi olmayı düşünmüş. Memur bir ailenin çocuğu olan Endam, bu eğitimi karşılayacak parayı biriktirmek amacıyla da Rusya’ya gitmeye karar vermiş. Ancak girişimci kişiliği onu patronluğa kadar götürmüş.
SUMMA İLE BAŞLAYAN MOSKOVA MACERASI
Üniversiteyi bitirdikten sonra kısa bir süre Ankara Ostim’de çalışan Levent Endam, Rusya’ya Gama İnşaat’ın Sibirya bölgesinde üstlendiği bir konut projesinde mühendis olarak görev almak üzere 1992 yılında gitmiş. Sibirya’nın soğuğuna aldırmadan Gama’nın şantiyesinde 1 yıl çalışan Endam’ın hayatı, o yıllarda Türkmenistan’ın önde gelen Türk müteahhitlik firmalarından Summa İnşaat’a “transfer” olmakla değişmiş. Çünkü Summa İnşaat, Türkmenistan’da başarılı bir performans gösteren Endam’ı, Rusya ofisini kurması için görevlendirmiş. Böylece Moskova’ya giden Levent Endam, Summa’nın Rusya altyapısını kurup, firmaya bu ülkede birçok proje kazandırmış. 3 yıl Summa İnşaat’ın Rusya temsilciliğini yaptıktan sonra 1996 yılında PORTAL STROY ismiyle kendi şirketini kurarak müteahhitliğe başlamış.
Sermayesi olmadan piyasaya giren Endam, eski binaların yenilmesi işlerini alarak işe başlamış. Ardından villa, kamu binaları derken Moskova ve çevresinde birçok projeye imza atmış.
2001 yılında PORTAL IMPEX isimli şirketi kurarak müteahhitliğin yanında lojistik ve gümrükleme işine de giren Endam, bugün Rusya’nın önde gelen birçok şirketine bu alanda hizmet veriyor. Aralarında Türkiye ve Çin’in de bulunduğu birçok ülkeden çeşitli ürünler ithal ederek, bunları Rusya’da pazarlıyor.
PERAKENDECİLİKTE BÜYÜYOR
Rusya pazarındaki büyümeye paralel olarak Portal Group’un faaliyet alanlarını da genişleten Endam, bir süre sonra perakendeciliğe de adım atmış. Gruba bağlı PORTAL RETAIL isimli şirket, 2008 yılından bu yana bazı hazır giyim firmalarının franchise mağazalarını işletiyor. Türkiye ile birlikte Rusya pazarının da distribütörü olan Aydınlı Group’tan Fransız Cacharel’in bayiliğini alan grubun, bu markaların ismiyle Moskova mağazaları var. Ayrıca Amerikan Abercrombie & Fitch ve İtalyan DIESEL’in de bayiliğini alan şirket, Rusya genelinde önümüzdeki yıl mağaza sayısını 15’e çıkarmayı planlıyor.
Portal Group Yönetim Kurulu Başkanı Levent Endam’ın bu sıralar göz diktiği bir başka iş alanı da restoran işletmeciliği. Endam, Kitchenette’in Rusya’daki franchise hakkını satın aldıklarını, Moskova’da bu markanın 10 adete kadar restoranını açacaklarını belirtiyor:
“Kitchenette’le anlaşmayı imzaladık. Türk mutfağını Rusya’da tanıyan az. Bu nedenle Avrupa mutfağına yakın olan Kitchenette’i tercih ettik. Faaliyet gösterdiğimiz alanları genişletmeye çalışıyoruz. Daha önce Rusya’dan Türkiye’ye buğday ihraç ediyorduk. Ancak Türkiye bu ürünün ithalatını yasakladı. Rusya’da tarıma dayalı sanayide büyük bir potansiyel var. Bu alanda da neler yapabileceğimizi araştırıyoruz. Gündemimizde un fabrikası kurmak da var. Bu yatırımı ortak yapmak amacıyla bazı Türk şirketlere görüşme halindeyiz.”
“GELECEK HİZMET VE TARIM SEKTÖRÜNDE”
Levent Endam, 18 yıldır Rusya’da yaşayan bir işadamı. Yani Türkiye’nin en büyük dış ticaret partneri olmaya aday bu ülkeyi en iyi tanıyan patronlardan. Endam’a göre, Türkiye ile Rusya arasında 2015 yılında 100 milyar dolar olarak belirlenen dış ticaret hedefine ulaşılması için Türk firmaların Rusya’da yatırımlarını artırmaları şart:
“Türk firmaları 1990- 2000 yılları arasında Rusya’da en fazla inşaat sektöründe iş yaptı. 2000’den sonra ise Rusya’da daha yerleşik çalışmaya başladılar. Rusya’da üretim yapmayı, bu pazarda kalıcı olmayı düşünen Türk firması olmadı, halen de pek fazla değil. Çünkü Türk firmaları Rusya pazarından çekiniyorlar. Oysa Avrupalılar yatırım yapmak amacıyla geliyorlar. Bugün Rusya’nın en büyük partneri Almanya. Alman firmalar özellikle 2000’den itibaren milyarlarca dolarlık yatırım yaptılar. İnşaat sektöründe en azından kısa vadede canlanma olmaz. Zaten bunu gören Türk müteahhitlik firmaları Ortadoğu ve Afrika pazarlarına yönelmeye başladılar. Çünkü milyonlarca metrekare boş ofis var. Bunları Avrupalı, ABD’li firmalar gelip kiralamadığı sürece yenisi yapılmayacak demektir. Rusya’da bundan sonra hizmet sektöründe büyük bir gelişme yaşanacak. İş potansiyeli yüksek olan bir başka alan da tarım. Türk firmaları özellikle bu iki sektörde Rusya’da ciddi işler yapabilirler.”
RUSYA’DA İŞ YAPMANIN PÜF NOKTALARI
Levent Endam, Rusya’da iş yapmanın diğer ülkelerden farklı bir takım kuralları olduğunu vurguluyor. Endam, yasal mevzuatların sık sık değişmesi nedeniyle firmaların öncelikle esnek bir yapıda olmaları gerektiğini söylüyor:
“Kurumsal davranan, her şeyi prosedürüne göre yapmaya alışmış firmalar Rusya’da başarılı alamıyor. Burada herkes ne yapıyorsa sizin de onu yapmanız lazım. ‘Her şeyi ben bilirim, işin sahibi sadece ben olayım’ mantığı burada yanlış. Ortaklık ve işbirliği yapmak zorundasınız. Kamu şirketlerinden direkt olarak mal almak çok zor. Her şeyin mutlaka bir aracısı var. Artık sıfır sermayeyle gelip Rusya’da büyük paralar kazanma devri bitti. Ruslarla iş yapmak güvene dayalı. Eğer güvenlerini kazanmışsanız işiniz çok kolay demektir.”
Kaynak: Yeni Para, Özbey Men