Rusya'dan dev özelleştirme paketi; hedef 29 milyar dolar

Rusya ekonomik kriz nedeni ile oluşan bütçe açıklarını kapatmak için önümüzdeki üç yıl içinde toplam değeri 29 milyar dolara ulaşacak bir özelleştirme planlıyor. Reuters'a açıklamada bulunan Rusya Maliye Bakanlığı kaynağı, önemli 10 devlet şirketinin hisse satışları ile ilgili konunun Başbakan Vladimir Putin'le de müzakere edildiğini söyledi.

Satışı düşünen şirketler arasında petrol ulaşım hatlarında tekel olan Transneft'in yüzde 27,1'lik hissesi, Rusya'nın dev petrol şirketi Rosneft'in yüzde 24,16'lık hissesi ve Rusya'nın en büyük ikinci bankası VTB'nin yüzde 24,5'lik hissesi bulunuyor. Rusya'nın en büyük bankası Sberbank'ın yüzde 9,3'ü ve Rus devlet demiryolları RZhD'nin yüzde 25'lik hissesi de özelleştirme kapsamında değerlendiriliyor.

Rusya 2011'de bütçe açığını  yüzde 4'e ve 2012'de de yüzde 2,9'a çekmeyi planlıyor. 2010'da yüzde 5 açık vermesi beklenen bütçe 80 milyar dolar borçlanmak zorunda kalacak. Açığın refah fonu, iç ve dış borçlanma ile kapatılması planlanıyor. Kaynak açıklamasında, "Maliye Bakanlığı 2011-2013 yıllarında muhtemel özelleştirmelerle ilgili önerisini sundu. Buna göre yıllık ortalama 300 milyar ruble (9,88 milyar dolar) gelir bekliyoruz." dedi. Kaynak özelleştirmeye gidelecek dev şirketlerde devletin büyük hisseyi korumaya devam edeceğini hatırlattı.

Rusya Başbakanlık basın danışmanı  Dmitri Peskov konu ile ilgili yorum yapmak istemezken, kaynak özelleştirme paketinin gerçekçi bir öneri olduğunu savundu. Uzmanlar planlanan hisselerin satışının gerçekleşmesi durumunda Rusya'nın 30 milyar doların çok üzerinde bir gelir elde edebileceği yorumunda bulunuyor.

Özelleştirme kapsamında düşünülen diğer şirketlerden elektrik dağıtım şirketi FSK'nın yüzde 28,11'i, hidroelektrik santral şirketi RusHydro'nun yüzde 9,38'i, Mortgage ajansı AIZhK'nın yüzde 49'u, tarımsal teşvik bankası Rosselkhozbank'ın yüzde 49'unun satışı planlanıyor.

1990'lı yıllarda Devlet Başkanı  Boris Yeltsin döneminde gerçekleşen ilk özelleştirme dalgasında devlet şirketlerinin çok düşük rakamlarla oligarklar olarak tanımlanan grupların eline geçmiş olması sıklıkla eleştiriliyor. Rusya Başbakanı Vladimir Putin de başta en büyük petrol şirketi YUKOS'un özelleştirilmesi olmak üzere bir çok devlet şirketinin usulsüz satışına karşı kampanya yürüttü.

Faruk Akkan, Moskova, Cihan