Putin’den Ankara sonrası ikinci enerji hamlesi; Rusya Energy Charter’ı onaylamayı reddetti
Rusya başbakanı Vladimir Putin Ankara’da başbakan Recep Tayyip Erdoğan’la iki ülke ilişkilerinde tarihi olarak nitelenecek 20 anlaşmaya imza atmasının ardından, önemli bir enerji hamlesi daha gerçekleştirdi. Rusya başbakanı, 1994 yılında Rusya’nın kabul ettiği, ancak henüz onaylamadığı Energy Charter (Enerji Şartı Anlaşması) anlaşması ile ilgili müzakereleri sonlandırdı. Rusya, enerji sektöründe serbest yatırım, transit ve dağıtım öngören ve 1991 yılından bu yana 51 ülkenin imzaladığı anlaşmada yer almayacaklarını açıkladı.
Rusya başbakanlık basın bürosundan yapılan açıklamada, Rusya başbakanının hükümetten müzakerelerin sürdürüldüğü ülkeleri anlaşmanın onaylanmayacağı konusunda bilgilendirmelerini istediği beliritildi. Putin’in hükümete bildirisinde, Rusya Enerji Bakanlığı’nın müzakerelere olumsuz cevap verilmesi ile ilgili önerisine, dışişleri bakanlığı ve diğer hükümet organlarının olumlu karşılık verdiği hatırlatıldı.
İlki 1991 yılında imzalanan ve 17 Aralık 1994 yılında Lizbon’da yenilenen Enerji Şartı Anlaşması, enerji alanında işbirliğinin serbest piyasa kurallarına, şeffaf ve rekabetçi temellere dayanması gerektiğini belirliyor. Enerji Şartı Anlaşması ile, Avrupa Birliği ülkeleri ortadoğu enerjisine bağımlılığı azaltmak ve eski Sovyet coğrafyasında enerji alanında serbest piyasa şartlarında yatırım yapmayı planlamışlardı.
Başlangıçta yeterli yatırım finansmanı olmayan Rusya ve diğer Bağımsız Devletler Topluluğu ülkeleri anlaşmayı cazip bulmuştu. Ancak, Rusya enerji alanında tekelinin kırılmasına neden olabileceği endişesi ile 15 yıldır anlaşmayı onaylamayı bekletiyordu. Rusya, enerji alanında yabancı yatırımcılara eşit imkan verilmesi prensibine ihtiyatla yaklaşıyor. Rusya’nın enerji ulaşım hatları üzerinde de tekelinin kırılmasını öngören anlaşma, aynı zamanda Rusya’nın Avrupa piyasasına yatırım yapmasına da izin vermiyor.
Ankara’dan ‘Güney Akım’la ilgili izni alan Rusya, Enerji Şartı Anlaşması’nı onaylamayacaklarını açıkladı. Rusya’nın kararının batı başkentlerinde endişe ile karşılanması bekleniyor. Güney Akım aracılığı ile Avrupa’ya yıllk 63 milyar metreküp ek doğalgaz tedarik edebilecek Rusya, kendi planını uygulamaya devam ediyor.