Saddam: "Alçak Gorbaçov bizi sattı!"

ABD’nin işgali sonrası 2006’da idam edilen Irak devrik lideri Saddam Hüseyin’in dönemin SSCB lideri Mihail Gorbaçov'la olan diyalogları The New York Times'da yayınlandı. ABD’nin 1991'deki ilk Irak operasyonuna göz yuman Gorbaçov’u suçlayan Hüseyin, "Alçak, bizi sattı" suçlamasında bulunmuş.

Amerikan The New York Times gazetesi, 2003 yılında ikinci Irak operasyonu sırasında başkent Bağdat’ta ele geçirilen ve Saddam’ın konuşmalarından oluşan 2 bin 300 saatlik ses kaydı ve milyonlarca belgeden bir kısmını yayınladı. Belgelerde Saddam, ülkesine yönelik askeri operasyonun gerçekleşmesini engelleyebilmek için Dışişleri Bakanı Tarık Aziz'i 21 Şubat'ta Moskova’ya gönderdiği bilgisi yer aldı. Irak yönetimi Kuveyt'ten ayrılmak için 6 hafta isterken, Moskova Saddam’ın 21 günde Kuveyt’i terk etmesini öneriyor.

Moskova'nın önerisini dikkate alan Saddam bir taraftan da Amerikan kara harekatının başlayacak olmasından de endişe duyuyor. Saddam'ın Moskova'ya gönderdiği ilginç mesajında şu ifadeler yer alıyor: "24 Şubat’a bir gün kala (operasyonun ilk günü) Hüseyin, Gorbaçov’a şöyle mektup yazdı: Durum kötüleşiyor. Halkımız ve ordumuz şaşkınlık içinde. Biz kendi kendimize şunu soruyoruz. Bizler için SSCB’nin önerisi mi, yoksa Amerika’nın tehditleri mi önem arzediyor?"

Saddam çok güvendiği kurmaylarıyla konuşmasında Gorbaçov’a çok kızdığını da ifade ediyor. Yayınlanan belgede Saddam, "Alçak! Ya etkisi, nüfuzu zayıf ya da Bush’u (baba Bush) dudurabilmek için pek niyeti yok. O bizi kandırdı! Ben onun bizi satacağını biliyordum!" dediği ortaya çıktı.

Haberde operasyon öncesi Bush-Gorbaçov konuşmaları da yayınlandı. Belgelere göre SSCB lideri Washington’la ilişkilerini Irak yüzünden bozmayı pek düşünmüyordu. Bush, Irak’ın Kuveyt’ten çıkmasını talep ediyordu. 24 Şubat’ta Gorbaçov Saddam’a şöyle yazdı: "Bush Sovyet önerisini geri çevirdi..." Ve saatler sonra Irak’a yönelik kara operasyonu başlatıldı.

Birinci Körfez Savaşından Irak'a Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi kararı ile Kuveyt'te işgali sona erdirmesi için 15 Ocak 1991'e kadar süre tanınmıştı. Sürenin dolması üzerine 16-17 Ocak'ta Çöl Harekatı olarak bilinen hava operasyonu başladı. 24 Şubat'ta başlayan kara harekatı ise 28 Şubat'a kadar sürmüş ve Irak'ın tüm askeri gücü etkisiz hale getirilmişti.

Fuad Seferov, Moskova, Cihan