BM Genel Kurulu öncesi Rusya'dan Suriye'de stratejik hamle

Suriye krizinde baştan beri Esed rejiminin geleceği konusunda anlaşamayan ABD ile Rusya'nın politikaları çatışıyor. Bölgeye askerî uzman ve silah sevk ettiğini kabul eden Moskova, BM Genel Kurulu öncesi elini güçlendirmeyi planlıyor.

New York'ta yapılacak Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurul toplantısına 8 yıl aradan sonra ilk kez katılmaya hazırlanan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Suriye krizi ve IŞİD terör örgütü ile mücadelede elini güçlendirecek yeni hamleleri uygulamaya koydu. Suriye ordusu ve Beşşar Esed yönetimi ile işbirliği yapılması durumunda başarı sağlanabileceğini savunan Moskova, bölgeye askeri uzman ve silah sevkiyatına yoğunlaştı.

IŞİD terör örgütü ile mücadeleyi savunan, aynı zamanda Esed'in de görevden ayrılmasını isteyen ABD politikaları ile Moskova'nın hamleleri çatışıyor. Rusya ve ABD'nin IŞİD'le mücadelede Kürt yönetimlerini yanlarına alma isteği ise Ankara'nın tepkisine neden oluyor. Türkiye, Suriye'de PKK terör örgütü ile irtibatlı Kürt gruplar, IŞİD ve Esed yönetimi dâhil tüm unsurlarla mücadele edilmesini istiyor. İncirlik üssünün kullanıma açılması ile birlikte Türkiye ve ABD arasında Esed yönetimi ve IŞİD'le mücadelede öncelik tartışmaları sürerken, Moskova krizin başından bu yana destek verdiği Esed'in yanında daha güçlü durmaya hazırlanıyor.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin geçen hafta yaptığı açıklamada Suriye yönetimine askeri eğitim, mühimmat ve diğer unsurlarla önemli ölçüde destek verdiklerini açıklayarak yeni süreci başlattı. Reuters'a konuşan Lübnanlı askeri kaynaklar Rus askerlerinin sınırlı da olsa operasyonlara katıldığını iddia etti.

Şam yakınlarında bir bölgede yeni bir askeri üs kurulacağı ve Rusya'nın Tartus'ta bulunan deniz askeri üssünü de yeniden aktif hale getireceği belirtildi. Bölgeye askeri mühimmat ve bunların kullanımı için askeri uzman gönderdiklerini kabul eden Moskova, Rus askerlerinin bölgede operasyonlara katıldığı yönündeki iddiaları reddediyor. Moskova'nın bölgeye gönderdiği askeri kargonun içeriği ve askeri uzmanların sayısı ile ilgili bilgilerin gizlenmesi ise endişeleri artırıyor.

ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, Rus mevkidaşı Sergey Lavrov'la yaptığı telefon görüşmelerinde duyduğu kaygıları iletti ve Suriye'de şiddetin artabileceği uyarısında bulundu. Beyaz Saray Sözcüsü Eric Schultz da Rusya'nın IŞİD'le mücadelede yer almasına olumlu bakacaklarını, ancak Esed rejimine destek sağlanmasını makul karşılamayacaklarını Rusya'ya iletti. Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov ise yaptığı açıklamada IŞİD'le mücadelenin Esed rejimi ile işbirliği yapılmadan başarılı olamayacağını açıkladı.

Göçmen sorunundan Ortadoğu'yu istikrarsızlaştıran “bazı ülkeleri” sorumlu tutan Moskova, Avrupa Birliği (AB) ülkelerinin de desteğini almaya çalışacak. Ukrayna'da barış sürecini yeniden hızlandıran Putin, BM zirvesi sonrası Normandiya Dörtlüsü (Rusya, Ukrayna, Almanya, Fransa) liderleri ile 2 Ekim Paris zirvesi için tarih de belirledi. Göçmen krizi, yaptırımlar ve ambargo nedeni ile zor bir dönemden geçen bazı Avrupa ülkelerinin Putin'in “IŞİD'le mücadeleye Esed yönetimi de dahil olsun” tezine olumlu bakabileceği belirtiliyor.