AB: Güney Osetya’da savaşı Gürcistan başlattı

Avrupa Birliği bünyesinde oluşturulan uzman heyet 2008 Ağustos ayında Kafkaslar’da yaşanan savaşla ilgili raporunu açıkladı. 1150 sayfalık raporda Gürcistan savaşı ilk başlatan taraf olarak suçlanırken, Rusya da savaş sırasında uluslar arası hukuk ihlalleri yaptığı gerekçesi ile eleştirildi.

İki tarafın da raporda eleştirilmesine rağmen, hem Tiflis hem Moskova rapora tepki gösterdi. İnceleme komisyonu başkanı Heidi Tagliavini, “Heyetin görüşüne göre, Gürcistan ağır askeri silahlarla 7 Ağustos’u 8 Ağustos’a bağlayan gece Güney Osetya’nın başkenti Şinvali’ye ilk saldırıyı gerçekleştirdi.” dedi.

Rusya müdahaleye zemin hazırlamak için Güney Osetya’da pasaport dağıttı

Raporda Rusya’nın 2008’den önce bölge halkına Rusya pasaportu dağıtması eleştirildi. Buna göre Tiflis’in bölgeye herhangi bir müdahalede bulunması durumunda Rusya’nın karşı operasyon için zemin hazırladığı iddia edildi. Raporda Rusya’nın bölgeye gönderdiği askeri birlik ve karşı operasyonunun büyüklüğü, bölgede bulunan Rus barış gücü askerlerini koruma gerekçesi ile de örtüşmediği kaydedildi.

Rapor Rusya’nın savaş sonrasında ayrılıkçı bölgeler Güney Osetya ve Abhazya’nın bağımsızlıklarını tanımasının uluslararası hukuk ilkeleri, Gürcistan’ın toprak bütünlüğü ve egemenlik hakları ile de çeliştiği ifade edildi. Rusya’nın iddia ettiği gibi Güney Osetya’da Tiflis’in herhangi bir soykırım girişimi olmadığı da belirtilen raporda, “Diğer taraftan bölgede yaşayan etnik Gürcü halkına karşı bir kısım etnik temizlik çalışmaları yapıldığı görülmektedir.” ifadesi yer aldı.

Ağustos ayında Gürcü ordusunda 100’den fazla Amerikalı danışman vardı

Moskova raporda belirtilen savaşı ilk başlatanın Tiflis olduğu yönündeki tespitin doğru olduğunu, ancak insan hakları ihlalleri ile ilgili değerlendirmelerin gerçekleri yansıtmadığını savundu. Raporla ilgili değerlendirmede bulunan Kremlin basın sözcüsü Natalya Timakova, “Komisyonun sadece savaşı ilk başlatan tarafın Gürcistan olduğu yönündeki tespitini memnuniyetle karşılıyoruz.” dedi. Rusya Dışişleri Bakanlığı da orantısız güç kullanma, insan hakları ihlalleri ve diğer iddiaları reddetti. Açıklamada, “Muğlak ifadeler Avrupa Birliği ülkelerinin bölgede yaşanan savaşa siyasi olarak baktığını gösteriyor.” eleştirisi getirildi.

Bakanlığın internet sayfasında yapılan açıklamada raporda Gürcistan askeri birliklerinin yabancı güçler tarafından eğitildiği ile ilgili bilgilere dikkat çekilerek, “Washington’ın Gürcistan askeri birliklerine yönelik yoğun bir destek programı yürüttüğü görülüyor. Ağustos ayında Gürcistan ordusunda 100’den fazla Amerikalı danışmanın bulunduğu, İsrail, Ukrayna ve Çek Cumhuriyeti’nin de Tiflis’e akeri destek sağladığı kaydediliyor.” denildi.

Rapora tepkisini dile getiren Gürcistan AB Büyükelçisi Salome Samadaşvili, “Son yirmi yılda yaşananlar dikkate alınmadan savaşın kimin başlattığını değerlendirmek doğru değil.” savunması yaptı. Ayrılıkçı Bölgelerden sorumlu Gürcü Bakan Temur Yakobaşvili de raporun Rusya’nın yıllar öncesinden böyle bir savaşa hazırlık yaptığını gösterdiğini iddia etti.

Faruk Akkan, Moskova, Cihan