Ukrayna: “İMF krediyi ertelerse, Rusya ile Ocak’ta yine kriz yaşarız”
Ukrayna Başbakan Yardımcısı Hrihori Nemiria, İMF ile sürüdürülen 16,4 milyar dolarlık kredi konusunda sorun yaşanması durumunda, Ocak ayında Rusya’ya olan doğalgaz borçlarını ödeyemeyeceklerini açıkladı. İMF’nin yıl sonunda serbest bırakması beklenen 3,8 milyar dolarlık dördüncü paket ödemeyi ertelenebileceği kaydediliyor.
Ukrayna Beşinci Kanal’da açıklamada bulunan Nemiria, “Ukrayna üzerinden Avrupa’ya gerçekleşen Rus doğalgaz sevkıyatında, yılbaşında yeni bir sorun yaşanmasını istemiyoruz. Kasım ve Aralık aylarının ödemeleri ile ilgili problem yok. Ancak, İMF programı yılbaşı sonrasına ertelenirse, ödemelerde ciddi zorluk yaşarız.” uyarısında bulundu. Kiev, Rusya’dan aldığı bir aylık doğalgazın bedelini, diğer ayın ilk haftasında ödemesi gerekiyor.
Bir diğer endişede Rusya’nın alınmayan doğalgaz için Ukrayna’ya ceza kesme ihtimali. Ukrayna Cumhurbaşkanı Viktor Yuşçenko Rusya’nın Ukrayna’ya alınmayan doğalgazdan dolayı 7,8 milyar dolar ceza kesebileceğini açıklamıştı. Geçen hafta Ukrayna televizyonlarında konuşan Yuşçenko, “Anlaşmada öngörülen miktar kadar tüketmediğimiz için Gazprom 7,8 milyar dolar ceza kesebilir. Tüm dünya Rusya ile Ukrayna arasında sorun yaşanıp yaşanmayacağı ile ilgili her ayın ilk haftasını bekliyor. Tükettiğimiz doğalgazın yarısını borçla ödedik.” eleştirisi getirmişti.
Ukrayna Başbakanı Timoşenko, Eylül ayında Rusya Başbakanı Vladimir Putin’le görüşmesinde alınmayan miktar için ceza uygulanmayacağı garantisi almıştı. Yuşçenko, yazılı anlaşmaya göre cezaların hesaplandığını, sözlü anlaşmaların yazılı hale getirilmesi gerektiğini savunuyor.
Rusya, Ukrayna’nın diğer ülkelere örnek olmasından endişe ediyor
Rusya’nın sözlü anlaşmayı yazılı hale getirmemesi, diğer Avrupa ülkelerinin de bu anlaşmayı gerekçe göstererek tüketmedikleri doğalgazın parasını ödemekten kaçabilecekleri kaydediliyor. Bir diğer iddia da, Rusya’nın Ukrayna Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde istemediği bir liderin seçilmesi durumunda cezaları uygulamaya koyacağı yönünde.
Rusya, Avrupa sevkıyatının yüzde 80’inini Ukrayna üzerinden gerçekleştiriyor. Alternatif hatlar ‘Kuzey Akım’ ve ‘Güney Akım’ için muhtemel tarihler 2013-2015. Ukrayna Ekim ayı bedeli olan 500 milyon doları son anda ödeyerek yeni bir krizi önledi. Ancak Ukrayna Başbakanı açıklamasında, Yuşçenko’nun ödemeleri bloke ettiğini iddia ederek, tartışmalara yeni bir boyut kazandırdı.
Ukrayna’da 17 Ocak’ta gerçekleşecek Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Yuşçenko ve Timoşenko’nun yanı sıra Rusya yanlısı Bölgeler Partisi lideri Viktor Yanukoviç de aday. Timoşenko’nun önde götürdüğü seçimlerde hiçbir adayın ilk turda yüzde 50’nin üzerinde oy alarak Cumhurbaşkanı seçilmesi beklenmiyor.