Timoşenko’dan ikinci Turuncu devrim iması; Yanukoviç’in iktidarına izin vermeyeceğiz
Ukrayna’da Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ikinci turu 7 Şubat Pazar günü gerçekleşecek. Birinci turda yüzde 35,32 oy alan Rusya yanlısı Bölgeler Partisi lideri Viktor Yanukoviç’le, yüzde 25,05 oy alan Turuncu Devrim liderlerinden başbakan Yulia Timoşenko ikinci turda kıyasıya yarışacak. Turuncu devrim ve batı yanlısı grupların Timoşenko’yu iktidara taşıması ihtimal dışı değil.
Ekonomik kriz, işsizlik, hayat pahalılığı ve uzun süredir devam eden siyasi istikrarsızlıktan rahatsızlık duyan grupların Yanukoviç’i Cumhurbaşkanlığı koltuğuna oturtması da mümkün. Ancak gözlemciler iki liderden hangisi seçimi önde tamamlarsa tamamlasın, başkent Kiev meydanlarının gösterilere sahne olacağı öngörüsüne bulunuyor.
Turuncu Devrim liderlerinden Timoşenko, Yanukoviç’e sert eleştirilerde bulundu. İnterfax haber ajansının bildirdiğine göre Timoşenko, Yanukoviç’i iktidarı ele geçirmeye çalışmakla suçladı ve seçimleri kazanarak onu durduracağını söyledi. Ukrayna televizyonuna açıklamada bulunan Timoşenko, “Yanukoviç 2004’de yaptığını tekrarlamak istiyor. Yüksek Seçim Kurulu’nda hileler, oy sandıklarında ve seçim merkezlerinde oyun ve sahtekarlıklar ve daha onlarca çalışmayı görüyoruz. Yüz binlerce sahte oy planlıyorlar.” suçlamasında bulundu.
Timoşenko’dan 2004 hatırlatması
2004 yılından bu yana Yanukoviç’in ne politikalarının ne de metodlarının değişmediğini savunan Timoşenko, “Bu yüzden, 2004’de olduğu gibi sert olmaya hazırız. Bu şartlar altında onun iktidara gelmesine izin vermeyeceğiz.” tehdidinde bulundu. Hedeflerine nasıl ulaşacakları ile ilgili soruyu yanıtlayan Timoşenko, “Biz soğukkanlı, sakin ve yasalara uygun olarak insanları birleştireceğiz. Gerçekten Ukrayna’yı savunacağız.” dedi.
Yanukoviç de aynı sertlikte Timoşenko’yu eleştiriyor. Kendisinin güçlü olduğu bölgelerde Timoşenko’nun seçimleri sabote etme girişimleri olduğunu iddia eden Yanukoviç, “Bundan yüzde 100 eminim. Özellikle güney-doğu Ukrayna’daki çalışmalarını biliyoruz.” ifadelerini kullandı.
İkinci tur sonuçları ile ilgili yapılan anket sonuçlarında Yanukoviç önde görülüyor. Ukrayna araştırma şirketi Research & Branding Group’un geniş çaplı anketine göre Timoşenko yüzde 31,6 oy alırken, halkın yüzde 44,9’u Yanukoviç’a oy vereceğini açıkladı. Ankete göre yüzde 9,2 iki lidere de karşı çıkarken, yüzde 4 de sandığa gitmeyi düşünmüyor.
Üç senaryo
Bölgede araştırma yapan uzmanlara göre seçim ve sonrası ile ilgili üç ayrı senaryo öngörülüyor. Üç senaryoda da seçimlerden sonra halkın sokaklara çıkacağına kesin gözü ile bakan değerlendirmeler yapılırken, iki liderin aldıkları oylar arasındaki fark, olayların büyüklüğünü belirleyecek.
İlk senaryoya göre, iki liderin arasındaki fark 3-4 puanda kalır ve batılı ülkeler de seçim sonuçlarını tanımazsa 2004’ün Timoşenko tarafından gerçekleştirilme ihtimali çok yüksek.
İkinci senaryoya göre Yanukoviç seçimleri 10-15 puan önde tamamlar. Ardından da batılı gözlemciler sonuçların demokratik olduğunu açıklarsa, o zaman Timoşenko’nun meydan planı başarısızlıkla sonuçlanır. Birkaç hafta meydanlara kurulan çadırlarda Timoşenko yanlıları sabahlasa da, Yanukoviç koltuğa oturur.
Üçüncü senaryo ise Timoşenko’nun önde tamamlaması. Bu durumda da Yanukoviç taraftarları Mavi Devrim için meydanlarda toplanabilir. Moskova’nın olaylara müdahale ihtimalinin zayıflığı, ve batılı ülkelerden gelecek tepkiler nedeni ile Yanukoviç’in protesto gösterilerinin çok güçlü olamayacağı öngörülüyor.
Şimdi tüm batı ülkeleri ve Rusya hafta sonunda gerçekleşecek Ukrayna seçimlerine kilitlenmiş durumda. Bıçak sırtında olan seçimler iki taraf açısından da büyük önem arz ediyor. Moskova her ne kadar iki liderle de sağlam ilişkiler geliştirmişse de, Yanukoviç’in kazanması Rusya açısından tam bir zafer olacak. Bu açıdan Moskova uzun süredir merkezde tuttuğu Kiev büyükelçisini ilk tur seçimlerin hemen ardından bölgeye gönderdi.
Faruk Akkan, Moskova, Cihan