Rus ordusunda askerlik yapmaktan kaçanların sayısı artıyor
Rus ordusunda askerlik yapmaktan kaçanların sayısı giderek artıyor. Bunun en başlıca nedeni orduda bir türlü çözülemeyen şiddet olayları, Rusça dedovşina olarak bilinen gayrı meşru hiyeraşik “şiddet”. Rus Kommersant yayın grubuna ait Ogonyok dergisi bayanların da İsrail ordusunda olduğu gibi mecburi askeri hizmete çağırılması konusunu uzmanlar arasında tartışmaya açtı.
Bu yılki Rusya ordusuna askeri hizmete alım kampanyası geniş olarak ele alındı. Devlet Başkanı Dmitri Medvedev de gençlere çağrıda bulunarak, “Askeri hizmete çağrılanlar şunu anlamaları gerekir: Bu görev bazılarının algıladığı gibi şahsi facia değil.” dedi. Rusya Eğitim Bakanı Andrey Fursenko da asekri çağrılış yaşının büyütülmesini destekleyerek, “Orduda askerlik yapan kişinin 'bir yılını kaybettiği' yönündeki düşüncesine katılmıyorum. Genç kendi vatandaşlık vazifesini yerine getiriyor ve büyük hayat tecrübesi kazanıyor” diye konuştu.
Fakat Rusya Savunma Bakanlığı verilerine göre, 2010 yılında 270 bin 600 genç mecburi askeri hizmete gönderildi. Genelkurmay Başkanlığı Seferberlik Masası Başkanı Vasili Smirnov, 200 bin kişinin askerliğe gitmemekten kendini “kıl payı kurtardığını” kaydetti. Resmi verilere göre gençlerin yüzde 30’u çürük raporu alarak askere gitmemenin yolunu kolayca buluyor. Rusya Askeri Başsavcısı Sergey Fridinski ise askeri çağrı belgesi alan on bin gencin buna aldırmadığına işaret etti.
Baş belası Dedovşina!
Rus basını bunu orduda gayrı meşru dedovşina kurallarına bağlıyor. Savunma Bakanlığı verilerine göre, orduda ölen asker sayısı 2005-2008 yıllarında bin 64 kişiden 471 kişiye indi. 2009 yılının on ayı içinde orduda 297 asker hayatını kaybetti. Burada dedovşina dahil başka talihsiz olaylar da söz konusu. Rus Vedomosti gazetesinin iddiasına göre, dedovşinadan kaynaklanan ölüm vakaları bazen talihsiz kaza listesinde de gösterilebilir.
Rus askeri yetkililer dedovşinadan ölen asker sayısının 2005 yılına göre düştüğünü (47 kişiden 4 kişiye düştü) kaydediyor. 2005 yılında dedovşinadan yedi binden fazla asker yaralandı. 2009 yılında ise bu rakam üç bin. Fakat 2010 yılının beş ay içinde de dedovşinadan yaralanan askeri sayısı bin 167’e fırladı (bunlardan dördü hayatını kaybetti), bu da eski yıllara göre 1,5 kat daha fazla. Orduda bilinen dedovşina (kıdemli erlerin acemilere yönelik baskısı) çok yaygın. Dedovşina “kuralları” çerçevesinde acemi erlere işkence yapılıyor. Genellikle gece geç saatlerinde yaşanan bu vahşetlere bazı acemi erler dayanamadığı için intihar ediyor.
Fuad Seferov, Moskova, Cihan