Rusya-Ukrayna yeniden üs ve gaz pazarlığında
Karadeniz'de askeri varlığını Kiev'deki Rusya yanlısı yeni yönetimle imzaladığı anlaşma çeçrevesinde 2042'ye kadar garanti altına alan Moskova, Ukrayna'nın Sivastopol kentinde bulunan Karadeniz Filosu'nu güçlendirme kararı aldı. 2011-2020 dönemini kapsayan askeri modernizasyon programı çerçevesinde Rusya 18 yeni savaş gemisi ile gücünü artıracak.
Kiev'den onay alması gereken Rusya Başbakanı Vladimir Putin 27 Ekim'de kalabalık bir heyetle Ukrayna'ya gidiyor. İki ülke nükleer santral inşaatı ve savaş uçağı yapımında ortak şirket kurulması ile ilgili anlaşmalar imzalayacak. Putin'in gündeminde Gazprom ve Ukrayna enerji şirketi Naftogaz'la birleşmesi ile ilgili çalışmalar var. Ucuz doğalgaz ve askeri üs anlaşması pazarlığı yeniden masaya konacak.
Naftogaz'ın Rusya'nın kontrolüne geçeceğinden endişe eden Kiev, birleşme yerine işbirliğini öne çıkarıyor. Ukrayna Başbakanı Mikola Azarov iki şirketin birleşmesi ile ilgili önerinin mümkün olmadığını, ancak iki şirketin Astrahan ve Rusya'nın güney bölgesi Yamal'da ortak doğalgaz çıkarım çalışmaları yapmasını memnuniyetle karşıladıklarını söyledi.
İki şirketin birleşmesi ile ilgili öneri Putin tarafından nisan ayında gündeme getirilmişti. Ukrayna'da batı yanlısı Viktor Yuşçenko yönetiminin görevden ayrılmasının ardından iktidara gelen Rusya yanlısı Cumhurbaşkanı Viktor Yanukoviç, doğalgaz fiyatlarında yüzde 30'a varan indirim yapılması karşılığında Sivastopol askeri üssünün 2042'ye kadar uzatılmasına onay vermişti.
Rusya'nın Karadeniz üssünde bulunan gemilerinin çoğunun görev sürelerini doldurmuş olmaları nedeni ile modernizasyon programı uygulamaya başladı. Interfax'a açıklamada bulunan bir askeri kaynak, "18 yeni gemi önümüzdeki 10 yıl içinde üsse dahil edilecek. Filodaki eski bombardıman uçakları da yeni Sukhoi 24M tipi bombardıman uçaklarıyla değiştirilecek" dedi. Filo sözcüsü ise Interfax'ın sorularını yanıtlamadı.
Gazprom, Ukrayna enerji şirketi ile birleşme anlaşması imzalanmasının ardından bu ülkeye verilen doğalgaz fiyatını Rusya iç piyasası ile aynı rakamlara çekebilecek. Gazprom başkanı Aleksey Miller Ukrayna'lı müşterilere bin metreküp doğalgazın 60 dolara kadar inebileceği sözünü verdi. Mevcut şartlarda Naftogaz yerel piyasaya bin metreküp için 92-374 dolar arasında değişen oranlarda fiyat uyguluyor. Yeni şartların oluştuğunu savunan Kiev yönetimi ise doğalgaz pazarlıklarını Putin'in ziyaretine saklıyor.
Faruk Akkan, Moskova, Cihan