Orhan Pamuk Rus basınına konuştu: Atatürk’ün laiklik anlayışı ile askerin laiklik anlayışı farklı

Rusya basınına konuşan Nobel ödüllü Türk yazar Orhan Pamuk, Mustafa Kemal Atatürk’ün kurduğu Cumhuriyet felsefesindeki laiklik anlayışı ile, askeriyenin laiklik anlayışının birbirinden çok farklı olduğunu söyledi. Pamuk, askerin siyasete karışmasından dolayı, halkın Ak Parti’ye yöneldiğini savundu. 27 Ağustos’da Moskova’ya gerçekleştireceği ziyaret öncesi Timeout Moskova dergisine konuşan Pamuk, Türkiye de hala karanlık güçlerin yönetimde etkili olduğunu kaydetti.

 

Derginin "Türkiye'yi Türkler’e anlatmayı çalışıyorum" başlıkla verdiği demeçte Pamuk, Türkiye ile ilgili ilginç açıklamalarda bulundu. Öncellikle eserleri ile ilgili açıklık getiren Pamuk, yazdığı eserlerde yabancılardan ziyade, Türklere hitap ettiğini belirtti. Pamuk, “Ben Türkiye'yi yabancılara anlatmaya çalışmıyorum. Türkiye'yi, Türklere anlatmaya çalışıyorum.” dedi.

 

Atatürk’ün kurduğu laiklik farklı

Pamuk, demecinde Türkiye'nin siyasi yapısı ile ilgili sorunlara da değindi. Türkiye'de bazı çevreler tarafından “laikliğin tek yolu askeriyenin siyasete aktif müdahalesi” olarak düşünülmesinin çok yanlış olduğunu anlatan Pamuk, “Maalesef şu an asker tarafından desteklenen laiklik anlayışı ile Mustafa Kemal Atatürk'ün kurduğu laiklik arasında dağlar kadar fark var.” diye konuştu. Bu durumu “Türkiye’nin çelişkisi” olarak niteleyen Pamuk, laikliğin askeriyenin siyasete aktif müdahalesi olarak düşünülmesinin çok yanlış olduğunun altını çizdi.

Pamuk, “Halk bunu anlıyor. Bu yüzden geçtiğimiz seçimlerde, askeriyenin ciddi müdahalesine karşı, halk bu müdahaleye protestosunu İslami partiye oyunu vererek gösterdi. Büyük çoğunlukla insanlar İslami partilere oy vermelerinin nedeni, askeriyenin siyasete aşırı derecede müdahalesinden kaynaklanıyor.” şeklinde konuştu.

Türkiye'nin karanlık güçler tarafından yönetildiğini savunan Pamuk, “Bu ülke akla uygun ve düzgün kanunlarla yönetilmiyor. Hepimiz biliyoruz ve gazetelerde okuyoruz ki bazı güçlerin himayesi altında organize suçlar ve katiller faaliyet gösteriyor. Halk ve ülke yöneticileri, Başbakan dahil diyor ki, maalesef biz hala ülkemizde hukukun üstünlüğüne ulaşamadık. Türkiye yasalarında çok sorun olduğunu ve ordunun siyasi sorunlara aşırı derecede karıştığını hepimiz biliyoruz.” diye konuştu.

Türkiye’de ifade özgürlüğü yok

Türkiye'de henüz fikir ve ifade özgürlüğünün olmadığını de ifade eden Pamuk, “Ülkemizde ifade özgürlüğü, demokrasi üstünlüğü, hukuk devleti gibi değerlerin gerçekleştiğini görmek isterdim, bundan dolayı Türkiye'nin Avrupa Birliği'ne girmesini de istiyorum. Türkiye bu değişikleri kendi başına yapabilecekse o zaman AB'ye ihtiyacımız kalmazdı.” dedi.

Türkiye ekonomik olarak gelişiyor

Son yıllarda Türkiye'nin gelişmesine de değinen Pamuk, “Türkiye’nin ekonomi açısından gelişmesini beğeniyorum. Bana göre, Türkiye daha müreffeh olabilir, geniş kültür mirası ile bütün etnik azınlıklarını bir araya getirerek çeşitli düşünceler, kültür farklılıkları, liberal sistem, ifade özgürlüğünü kapsayabilir. Bu tip düşünceler Türkiye’de gelişmeye devam ediyor. Öte yandan onlara karşı çıkanlar da çok: Aralarında hem muhafazakar islamcılar, hem de laikliği korumak isteyen ve askerlerin desteklediği partiler var. Türkiye’nin eskisi gibi kalması ve geleneksel değerleri korumasını istiyorlar. Bugünlerde daha açık konuşabiliyoruz. Ancak, Avrupa’ya göre biz belli ölçüde hala kapalı toplum durumundayız.” ifadelerini kullandı.

Gazetecinin “(Sözde) Ermeni ve Kürt soykırımı hakkında söylemleriniz vardı. Hala aynı fikre sahip misiniz?” sorusuna “Tabi, tabi.” şeklinde cevap veren Pamuk, sözlerine şöyle devam etti: “Ama burada sadece irade değil, burada kendi benliğini savunan bir insan da var. Uzun vadeli perspektifte, böyle ünlü bir yazarı yıktıktan sonra, Türkiye’de birisinin mutlu olacağını düşünmüyorum. Kendi onurumu savunurken, milletin, kültürün, halkın onurunu da savunuyorum.”

Yaşar Niyazbayev, Moskova, Cihan