Pamuk: “Nazım Türkiye’ye dönse, ya öldürülür ya da hapse atılırdı”

Masumiyet Müzesi adlı romanın tanıtımı için Moskova’da bulunan Orhan Pamuk, Moskova’da tanıtım toplantısına katıldı. Basın mensuplarının sorularını yanıtlayan Pamuk, Türkiye’de şimdilerde kısmen özgürlüklerin geliştiğini, Nazım Hikmet dönemine göre daha iyi olduğunu söyledi. Pamuk, Nazım Hikmet’in Türkiye’ye dönmesi durumunda, öldürülme ya da hapse atılma tehlikesi ile karşı karşıya kalacağını iddia etti.

 

Kendisine yöneltilen, ‘Neden Nazım Hikmet gibi Rusya’da yazmıyor ve burada yaşamıyorsunuz?’ sorusunu cevaplayan Pamuk, “Ben Amerika'da Columbia Üniversitesi'nde senede bir sömestr ders veriyorum. Onlar iki sömestr daha kalıp tüm ders vermemi istiyorlar, ama ben istemiyorum ve Türkiye'ye geri dönüyorum. Çünkü çok şükür ki durumum Nazım Hikmet'inki kadar çok kötü değil. Nazım eğer Türkiye'ye dönseydi ya hapse atırlardı ya da öldürürlerdi.” dedi.

 

Nazım Hikmet’ten bu yana 50 yıldır Türkiye’de bir kısım özgürlüklerin geliştiğini kaydeden Pamuk, “Ben istediğimiz zaman giriş yapıyorum ve istediğim zaman da çıkıyorum. Tabii senede bir sömestr de New York'ta da yaşamak hoşuma gidiyor.” bilgisini verdi.

Türkiye’nin Avrupa Birliği üyeliği ile ilgili soruları yanıtlayan Pamuk, “Her zaman söylediğim gibi Türkiye'nin AB'ye girmesini isterim. Ama Türklerin Avrupa kültürünü taklit etsin diye değil, Türkiye'de demokrasi gelişsin, düşünce özgürlüğü gelişsin, daha düzgün, kanuna saygılı ülke olmak için diyorum ve istiyorum. Türkiye bu reformları kendisi yapabilse o zaman AB'ye ihtiyaç olmadığını düşünüyorum.” değerlendirmesinde bulundu.

“Medeniyetlerin uyuşmasını arzuluyorum”

Medeniyetler çatışması ve Hristiyan dünya ile Müslüman dünyanın sürekli çatışma içinde olduğu sorusuna cevap veren Pamuk, “Yüzyıllar boyunca Müslüman dünyası ile Hristiyan dünyası uzlaşı içinde yaşıyor. Bu tam bir aşk romanına uygun soru. Son zamanlarda değil, Hristiyan dünyası ile Müslüman dünyasının her zaman çatıştığı söyleniyor. Ama ben onlar arasında çatışmaları değil, uyuşmayı görmek isteyen bir insanım. Çatışmayı görmek isterseniz çatışma olur, uyuşmayı görmek isterseniz uyuşma olur. Dolayısıyla ben iki taraf arasında uyuşmayı arzulayan insan olduğum için bana uyuşmayla ilgili soru sorabilirsiniz.” dedi. Dinler arasındaki çatışma kavramının batıda üretilen bir düşünce olduğunu kaydeden Pamuk, Rusya’da yaşamış olsa bu düşünceye inanmayacağını belirtti.

Nobel Ödüllü Türk yazar Orhan Pamuk Rusya ziyareti öncesi Timeout Moskova dergisine verdiği röportajı ile gündeme gelmişti. Mustafa Kemal Atatürk’ün kurduğu Cumhuriyet felsefesindeki laiklik anlayışı ile, askeriyenin laiklik anlayışının birbirinden çok farklı olduğunu söyleyen Pamuk, askerin siyasete karışmasından dolayı, halkın Ak Parti’ye yöneldiğini savundu.

Derginin "Türkiye'yi Türkler’e anlatmayı çalışıyorum" başlıkla verdiği demeçte Pamuk, Türkiye ile ilgili ilginç açıklamalarda bulundu. Öncellikle eserleri ile ilgili açıklık getiren Pamuk, yazdığı eserlerde yabancılardan ziyade, Türklere hitap ettiğini belirtti. Pamuk, “Ben Türkiye'yi yabancılara anlatmaya çalışmıyorum. Türkiye'yi, Türklere anlatmaya çalışıyorum.” dedi.

Rusya’da çok satan yazarlar arasında bulunan Pamuk, yeni romanının tanıtımı için Moskova ve Saint Petersburg Devlet Üniversiteleri'nde konuşmalar yapacak.

Yaşar Niyazbayev, Moskova, Cihan