Nazım Hikmet, Edebiyat Enstitüsü’nün kapanmasını engelledi

Dünyaca ünlü Türk şairi Nazım Hikmet’in 1963 yılında kapatılması planlanan Sovyet Edebiyatı Enstitüsü öğrencilerini SSCB lideri Nikita Kruşçev’in söz konusu kararına karşı “ayaklandırdığı” iddia edildi.

Sovyet ve Rus şairi Aleksandr Olşanski, Nazım’la ilgili anılarını internet sayfasında paylaştı. 1960-63 yıllarında Sovyet Edebiyat Enstitüsü’nde faal öğrenci olan Olşanski, Nazım’ın okulu çok sevdiğini ve sık sık öğrencilerle bir araya geldiğini anlattı. Şair, “Bu görüşmelerin birinde Nazım genç edebiyatçılardan şu anda ne ile uğraştıklarını sordu. Öğrenciler “sınavlara giriyoruz” deyince Nazım kızdı: “Ne sınavı?! Yazarın ne sınavı olabilir?! Yazarın tek sınavı kitaptır!” diyerek tepkisini dile getirdi.

Şair Olşanski, Nazım’ın biraz sakinleştikten sonra, “Çocuklar isyankar olunuz! Yaşlı olduğunuzda bir şeyleri savunmak için isyankarlık lazım! Gençliğinizde karşı geldiğiniz bu şeyleri yaşlı olduğunuzda savunacaksınız.” diyerek öğütte bulundu.

Şaire göre görüşmelerden bir kaç hafta sonra dönemin Sovyet lideri Kruşçev, Edebiyat Enstitüsü’nü kapatmaya karar verdi. Kruşçev genç yazar ve şairlerin sosyal toplumsal olaylarda daha faal olmasından ve bazen politikaları eleştirmesinden rahatsız idi.

Olşanski, 23 Mayıs 1963’te öğrencilerin Nazım’ın “İsyankar olun!” tavsiyesini hatırlatarak eylem yaptığını ifade etti. Öğrencilerin tepkisi üzerine Kruşçev geri adım atarak Edebiyat Enstitüsü’nü kapatmaktan vazgeçti.

Rus basını Olşanski’nin kendisinin 23 Mayıs eyleminin organizatörlerinden biri olduğuna işaret ediyor. 75 yaşındaki şair Olşanski bugün Rus edebiyat dünyasının duayenlerinden biri olarak tanınıyor.