Rusya’ya Yukos davasından kötü haber, 100 milyar dolarlık tazminat davası başlıyor
İflasını açıklayan Rus petrol şirketi Yukos’un eski sahiplerinin Rusya hükümeti aleyhine açtıkları 100 milyar dolarlık tazminat davasında önemli gelişme yaşandı. Lahey Uluslarlararası Ceza Mahkemesi tazminat gerekçesi olan hasarın tespitine karar verdi.
Mahkeme, Rusya Parlamentosu alt kanadı Duma’nın onaylamamasına rağmen, Enerji Şartı Anlaşması’nı Rusya hükümetinin imzalamasını bağlayıcı buldu. Böylece Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nde 14 Ocak’ta başlayacak 100 milyar dolarlık tazminat davasında Yukos’un eski sahipleri önemli bir avantaj sağlamış oldu.
Yukos’un eski sahiplerinin yer aldığı Menatep Grup (GML) Direktörü Tim Osbome Financial Times’a yaptığı açıklamada, “Bu büyük bir adım. Mahkeme Rusya’nın itirazına mahal bırakmayacak şekilde kararını açıkladı. Biz Rusya’nın hiç bir hakkı olmadan bizim varlıklarımızı müsadere ettiğini ispatlamış olduk.” dedi. Osbome, Rus yönetiminin Yukos’u zorunlu iflasa süreklidiğini iddia etti.
Yukos’un tüm vergi borçlarını zamanında ödediğini savunan Menatep, sonradan çıkarılan yasaların geriye doğru işletildiğini iddia ediyor. Gazete Rusya hükümet sözcüsünün, mahkemenin Moskova’nın onaylamadığı bir belgeden sorumlu tutulmasının kabul edilemez olduğunu yönündeki açıklamalarına da yer veriyor.
Rusya’nın dev petrol şirketi Yukos’un Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nde Rusya aleyhine açtığı 100 milyar dolarlık dava 14 Ocak’ta görülecek. Davanın 60 yıllık AİHM’in tarihinde en yüksek tazminatlı dava olduğu belirtiliyor. Yukos, Rusya hükümetinin 55 bin hissedarını zarara uğrattığı gerekçesi ile AİHM’e başvurmuştu.
Kreditörlerin Yukos hakkında açtıkları onlarca dava nedeni ile, şirket Kasım 2007’de iflasını açıklamıştı. Devlet petrol şirketi Rosneft, Yukos’un hisselerini satın alarak Rusya’nın en büyük petrol şirketi haline geldi.
Yukos’un eski sahibi Mihail Hodorkovski yolsuzluk, vergi kaçakçılığı suçları nedeni ile hakkında verilen sekiz yıllık hapis cezasını çekmeye devam ediyor. Suçlamaları reddeden Hodorkovski, Kremlin karşıtı politikalarından dolayı kendisine siyasi operasyon düzenlendiğini iddia ediyor.
Yukos başlangıçta 28 milyar dolar olarak açtığı tazminat davasında, petrol varil fiyatlarının artışını gerekçe göstererek rakamı önce 50, sonra da 100 milyar dolara çıkarmıştı.
Faruk Akkan, Moskova, Cihan