Azerbaycan'la tarihi enerji anlaşması imzalandı, Nabucco kaynak sorununu çözüyor
Ankara ile Bakü arasında uzun süredir devam eden gaz fiyatı görüşmeleri sonuçlandı. Türkiye, kardeş ülkeden aldığı gazda fiyatı Azerilerin isteği doğrultusunda düzeltirken, Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, bu durumun iç piyasaya zam olarak yansımayacağını söyledi. Yıldız, "Azerbaycan gazına zam geldi diye tüketiciye zamlandıracak bir durum yok." dedi.
Üçüncü Asya'da İşbirliği Güven Artırıcı Önlemler Konferansı'nda (AİGK/CICA) Türkiye ile Azerbaycan arasında yaklaşık 2 yıldır görüşmeleri süren doğalgaz alışverişini düzenleyen Şahdeniz 1 ve 2 anlaşmaları imzalandı. Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın nezaret ettiği, Botaş-Socar Deniz Konsorsiyumu'nun Azerbaycan Cumhuriyeti'nden Türkiye Cumhuriyeti'ne Doğalgaz Satışına, Azebaycan'a Ait Doğalgazın Türkiye Cumhuriyeti Üzerinden Avupa'ya Taşınmasına İlişkin Anlaşmaları'na, Türkiye adına BOTAŞ Genel Müdürü Fazıl Şener, Azerbaycan Adına SOCAR Başkanı Rövnak Abdülyaev imza attı.
Azerbaycan Cumhuriyeti'nin Türkiye Cumhuriyeti üzerinden doğal satışı ve taşınmasına ilişkin deklarasyon ile Türk ve Azeri Enerji Bakanlığı arasında doğalgaz satışı ve taşınmasına ilişkin mutabakat zaptına ise Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız ile Azeri mevkidaşı Natık Aliyev imzaladı.
İmza töreni sonrasında açıklamalarda bulunan Enerji Bakanı Taner Yıldız, Türk ve Azeri tarafları arasında yapılan 8-9 seanslık görüşmeler sonucunda mutabakat sağlandığını belirtti.
Anlaşma yüzünden tüketiciye direkt bir fiyat artışı yansıması olmayacağını
Taner Yıldız, imzalanan anlaşmaların üç temel noktası olduğunu belirterek, bunları da şöyle sıraladı: "Biri, Şahdeniz 1 projesinin fiyat mekanizmasıyla alakalı geriye dönük 15 Nisan 2008' den bu yana fiyat düzenlemesi yapılması idi. Bu fiyat konusunda mutabık kaldık. İkinci konumuz 2016-2017'de devreye girecek Şahdeniz-2 projesi ile alakalı. Hem fiyatı hem de miktarıyla ilgili bir mutabakat sağlandı. 2016, 2017, 2018'den sonra devreye girecek gaz miktarıyla ilgili mutabakat sağlandı. Transit geçiş tarifesiyle alakalı bir mutabakat sağlandı."
ŞAHDENİZ 2'DEN 2017'DE 2 MİLYAR METREKÜP GAZ AKACAK
Enerji Bakanı Yıldız, anlaşmalarda, piyasa fiyatlarının söz konusu olduğunu kaydederek, "Şahdeniz 2'de 2017'den itibaren başlayacak 2 milyar metreküp, 2018'de 4 milyar metreküp, 2019'da 6 milyar metreküp, kademeli şekilde yükselterek 15 yıl içinde Türkiye'nin doğalgaz temini açısından büyüyen ve gelişen Türkiye için önemli bir kaynak olacak. Tabi ki re-export haklarıyla birlikte. 1,2 milyar metreküp Petkim ile pazarlama hakkı ve aynı zamanda Suriye, Yunanistan, Bulgaristan gibi komşu ülkelerin gaz ihtiyacını karşılamak açısından böyle bir hak doğmuş olacak. Bu anlaşma bundan sonra yapılacak birtakım anlaşmaları da tetikleyecek bir anlaşma olacak." bilgilerini verdi.
AZERİ BAKAN: GAZIMIZ NABUCCO'DA KULLANILABİLİR
Azerbaycan Enerji Bakanı Natık Aliyev ise, anlaşmaların çok büyük ve tarihi bir olay olduğunu belirterek, bu anlaşmaların Azerbaycan ile Türkiye arasındaki ilişkileri her alanda etkileyeceğini belirtti. Natık Aliyev, imkan olması durumunda Azerbaycan gazının Nabucco Projesi'nde kullanılmasına açık olduklarını söyledi.
Şahdeniz -2 Anlaşması ile Azerbaycan'ın doğal gaz üretiminin yıllık 16 milyar metreküp artacağını belirten Aliyev, "16 milyar metreküp ilave gazdan kardeşimiz Türkiye'ye ne kadar lazım olacaksa bu Türkiye'de kalacak. Birinci maksat Türkiye'nin enerji ihtiyacının temin etmek. Geri kalanı da Avrupa'ya gönderilecek." diye konuştu.
Anlaşmaya göre belirlenen birim tutar üzerinden, 15 Nisan 2008'den bu yana Türkiye'nin Azerbaycan'dan aldığı doğalgaz miktarı ile yeni belirlenen fiyat arasındaki fark Azerbaycan tarafına ödenecek.
Gürkan Tuzlu, İstanbul, Cihan