Seçin Türkiye'de; Rosneft ve Transneft Samsun-Ceyhan'a ortak oluyor; Moskova Akkuyu nükleer santrali için şirket kurdu
Rusya Başbakan Yardımcısı İgor Seçin başkanlığındaki heyet İstanbul'da Enerji Bakanı Taner Yıldız'la bir araya geldi. Rusya ve Türkiye arasındaki dev projelerin ele alındığı görüşmelerde Rosneft ve Transneft'in Samsun-Ceyhan petrol boru hattının yüzde 25'ine ortak olması uygun görülürken, Seçin Türk yatırımcıları Rusya'da bankacılık sektörüne yatırım yapmaya çağırdı.
Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, nükleer santralin işleyişine ilişkin bir şirketin kurulduğunu ve 13 Aralık tarihinde şirketin tescil edildiğini açıkladı. Yıldız, "Türkiye Cumhuriyeti topraklarında ve mevzuatına uygun bir şirket kurduk. 13 Aralık tarihinde tescil edildi. Proje şirketi, santralin sorumluluğunu üstlenecek" dedi.
Akkuyu Nükleer Enerji Santralı tanıtım seminer kapsamında Rusya Başbakan Yardımcısı İgor Seçin ve Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, ortak basın toplantısı düzenledi. Toplantıda konuşan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, uzun zamandan beri hazırlandıkları önemli ve değerli bir süreçten geçtiklerini, nükleer güç santrallerinin Türkiye’de, inşa edilmesine dönük en somut adımlardan birini attıklarını söyledi. Türkiye’de kurulacak nükleer santrali için Rusya Federasyonu’nu tarafından tamamlanması gereken, her şeyin tamamlandığını belirten Yıldız, enerjinin arz güvenliğinin çok tartışıldığı ortamlarda, nükleer güç santralinin ayrılmaz ve vazgeçilmez bir unsur olduğunu vurguladı.
-NÜKLEERDE TÜRKİYE, 4 DENEME YAPTI-
Türkiye Cumhuriyeti tarihinde 4 büyük deneme gerçekleştirildiğini, ancak muvaffak olunamadığını belirten Yıldız, "Biz bunu tamamlamış olacağız. Bundan sonra bir teknik süreç başlıyor. Proje firmasının kurulmasıyla birlikte, lisanslamalar, yer teslimleri, bürokratik işlemlerle alakalı konularda Rusya’nın gösterdiği şirketlerin önünü açacağız. Türkiye için yeni bir sanayi çağını açmış olacağız. Yerli ve yabancı ortaklarla burada gerçekleştirilecek çok fazla iş var. Her üretim kaynağının avantajlı zaman zaman dezavantajlı durumları olabilir. Biz bunlara takılmayacağız" dedi.
Altının çizilmesi gereken birkaç unsur olduğuna dikkati çeken Yıldız, Türkiye’nin gelişen, değişen büyüyen hali ve elindeki yerli bütün kaynakları kullanmış olmasına karşın, büyümenin, tamamen enerji kaynaklarından karşılanamadığına dikkati çekti. Bu nedenle nükleerde mutlaka bir atılım yapılması gerektiğine işaret eden Yıldız, "Nükleer, ortaya konmuş olan en büyük projelerden biri. Bununla kalmayacağız. Sanayi ve ticari olarak birçok işbirliklerimiz de olacak. Bugünkü toplantılarda yapacağımız görüşmelerde bunu da vurgulamış olacağız. Rusya Federasyonu’nun zaman zaman tartışılan teknolojisi, çok rahat rekabet edilebilir ortamlarda önemli bir seviyeyi yakalamıştır. Ar - Ge faaliyetleri durağan değildir. Her geçen yıl kendisini yenilemesini bilecektir. Akkuyu da kurulacak santralin, her iki ülkenin ilişkilerine artı katkılar koyacağına inanıyorum" dedi.
-"İRAN’DA NÜKLEER SANTRAL YAPIMI SÖZ KONUSU"-
Rusya Başbakan Yardımcısı İgor Seçin, nükleer güç santralinin Türkiye’de yapılmasının, kendileri için çok önemli olduğunu söyledi. "Çok güvenlik bir ortağımız var" diyen Seçin, "Bizi güvenilir bir ortak olarak görmenizi istiyoruz. Nükleer santral inşasında kendi projemizi ve dizaynımızı kullanıyoruz.Bulgaristan, Hindistan ve Çin’de yapılan santraller, bizim portföyümüzde yer alıyor" dedi. Dünya çapında en iyi göstergelere sahip santraller yaptıklarını söyleyen Seçin, Körfez’de, İran’da bir nükleer santral yapımının söz konusu olduğunu, Vietnam, Venezuella gibi birçok ortakla imza attıklarını açıkladı.
-"TÜRK MÜTEAHHİTLER VE TAŞERONLARLA DA ÇALIŞACAĞIZ"-
Türkiye’de yapılacak olan nükleer santral yapımında Türk müteahhitler ve taşeronlarla da çalışacaklarını, Türk sanayisine ilham vermiş olacaklarını kaydeden Seçin, Türk personelleri, bu istasyonda çalışmak üzere eğiteceklerini, çalışmaların büyük kısmının yerel işletmeler tarafından yapılacağını belirtti. Yakıt temini ve uzman yetiştirme konusunda ortaklaşa çalışmalar yapacaklarını da dile getiren Seçin, "En kısa zamanda da eğitim konusunda çalışmalar hızlandırılacak. Projenin temel prensipleri konusunda mutabakat sağlandı. Burada, güvenlik, süreklilik ve karşılıklı menfaatlerin dikkate alınması var" dedi.
-400 TONLUK UÇAĞIN DÜŞMESİ HALİNDE BİLE NÜKLEER REAKTÖR KENDİNİ KORUYACAK-
Türkiye’de kurulacak olan santralin 20 milyar dolara mal olacağını, projenin dünya standartlarında talebe en yüksek seviyede cevap verecek şekilde tasarlandığını ifade eden Seçin, aynı ünitelerin Rusya’ya kurduklarını, Çin’de de kullanılacağını söyledi. Nükleer santralin, güvenlik açısından patlamaya karşı da koruyucu olduğunu iddia eden Seçin, "400 tonluk uçağın düşmesi halinde bile reaktör kendini koruyacaktır. Proje, yan sanayinin de gelişmesi için lokomotif görevi görecektir. Burada çalışan bir kişi, diğer sanayilerde de 10 kişinin çalışmasına neden olacaktır. Tüm ülkeler, nükleere yoğunlaşıyor. Geleneksel enerji kaynaklarını yürüten ülkeler dahil onlar da şu anda kendilerini nükleere yönlendirmektedirler. Biz, Türkiye’yi, artık nükleer derneğine üye olarak da selamlamak istiyoruz. Diğer enerji alanlarındaki işbirliğimiz konusunda da görüşmelerimiz sürecek" dedi.
Seçin, Samsun-Ceyhan projesinin de gündemlerinde olduğunu, gaz teslimatı konusunu da görüşeceklerini açıkladı. Seçin, "Türkiye-Rusya arasında ihracata tabi tutulan malzemelere destek olmak açısından lojistik merkezlerinin kurulmasına dair konuları da gündeme alacağız. Soçi olimpiyatlarına ilişkin inşaat hazırlık çalışmalarına Türk şirketlerinin dahil olması konularını görüşeceğiz" dedi.
-"ORTAK BANKA KURULABİLİR"-
Açıklamaların ardından gazetecilerin sorularını yanıtlayan Seçin, Rus hükümetinin, Türkiye’de banka alımını destekleyip, desteklemediğine ilişkin bir soru üzerine, "Biz bütün Türk yatırımcıları, banka sektöründe işbirliğine davet ediyoruz. Bu işbirliğinin önemli bir kısmıdır. Banka sektörü, bütün sanayinin proje gerçekleştirmesi için finansman sağlayan taraftır. Milli dövizin kullanılması konusunda bir teklif vardı iki ülke arasında. Ortak bankaların kurulması gibi. Bu tarz işbirliği gerçekleştirilebilir. Türkiye bu konuyla ilgilenirse her zaman memnuniyetimizi dile getiririz. Yakında Rusya’nın en büyük bankalarından Vneshtorgbank, hisselerini dünya piyasalarına sunacak" dedi.
-"FİYATTA ANLAŞTIK"-
Nükleer santralinden elde edilecek elektrik alım fiyatı konusunda Seçin, şunları söyledi: "Türkiye ve Rusya arasındaki müzakereler, bizim verdiğimiz tekliflerin her iki ülke tarafından da çok derin yaklaşıldığını gösteriyor. Türk tarafını kutlamak istiyorum. Çünkü kendi ciddi taleplerini bize açıkladılar. Her iki taraf da, isteklerini ortaya koymak için çok sert ve ciddi müzakereler yaptı. Süreç şeffaf ve rekabete açık yürütüldü. Finansmanla ilgili bütün garantiyi ve finansmanı Rusya tarafı olarak biz sağlıyoruz. Bu yaklaşık 10 milyar dolar civarında. Herhangi bir tarafın (herhangi bir ülke) başlangıçta bu miktarı kabul edebileceğini zannetmiyorum. Ayrıca, Türk tarafı ile üretilen elektriğin tarifesinin yeteri kadar yüksek olacağı konusunda da anlaşmaya vardık. Yeteri kadar yüksek ama Rus tarafının istediği kadar değil. Nükleer santralin inşaat maliyeti de bir hayli yüksektir. Bu da yatırılan yatırımın geri ödenme süresini uzatıyor. Bütün bunlara rağmen ortaklarımızla anlaşabildik. Çünkü benzeri olmayan pilot bir proje. Proje şirketimiz aynı zamanda santralin güvenliğinden sorumlu şirket olacak. Ayrıca santralin etkin bir şekilde kullanılmasında rolü olacak. Şunun da altını çizmek gerekiyor. Rusya tarafının zaferi çok şeffaf bir süreç sonrasında ortaya çıktı. İhaleye katılan diğer ülkelerden en iyi teklif veren bizim tarafımızdı. Türk tarafı da know - how elde etmiş oldu. Sinop ile ilgili ise ilgili herhangi bir aşamaya katılmadık."
-"RUSYA İLE İLİŞKİLERİMİZ ARTAN DOZDA DEVAM EDECEK"-
Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız ise Sinop’ta nükleer santral projesine ilişkin olarak Japonya ile görüştüklerini açıkladı. Bu konuda iki önemli toplantı yaptıklarını açıklayan Yıldız, "Üçüncüyü sanıyorum Japonya da yapacağız. Ümit ediyor ve inanıyorum ki belirli bir sonuç alır ve mesafe kat ederiz" açıklamasında bulundu. Rusya ve Türkiye’nin geliştirdiği ve geliştireceği enerji projelerinin devam edeceğini belirten Yıldız, "Kaldı ki Rusya ile stratejik işbirliğimizin, artan dozajlarda devam edeceği kanaatindeyim. Türkiye, coğrafyasından kaynaklanan bir duruşa sahip. Türkiye’nin, eksen kayma endişesi yoktur" dedi.
-"NÜKLEER İÇİN PROJE ŞİRKETİ KURDUK"-
Nükleer santrali için ortak şirket kurulması ve Türkiye’nin nükleer teknolojiye sahip olma isteğine ilişkin bir soru üzerine Yıldız, şunları söyledi: "Yüzülecek deniz olmadan, yüzme dersi almanın bir noktaya kadar anlamı vardır. O yüzden nükleer teknolojiye sahip olmayla işletmesiyle alakalı refakat olacak. Proje firması kuruldu ve tespit edildi. 13 Aralıkta tescil edildi. Güvenlik, personel eğitimi, reaktör işleyişinden sorumlu olacak. Türkiye Cumhuriyeti topraklarında, Türkiye cumhuriyet mevzuatına uygun bir şirket kurduk. 13 Aralıkta tescil edildi. Proje şirketi, santralin sorumluluğunu üstlenecek" dedi.
Çalık Enerji ve Rosneft işbirliğine gitti
Çalık Holding ile Rosneft, petrol ticaretine ilişkin işbirliğine gitti. İşbirliği anlaşması, Çırağan Sarayı'nda gerçekleştirilen görüşmelerin ardından Çalık Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Çalık ile Rosneft'in Başkanı Eduard Khudainatov tarafından imzalandı.
Törene, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız ile Rusya Başbakan Yardımcısı Igor Seçin de katıldı.
Verilen bilgiye göre, Çalık Enerji ile Rus devlet petrol şirketi Rosneft arasında uzun süredir devam eden görüşmelerde mutabakata varılırken, Türkiye ve Akdeniz'de petrol ticareti için ortak şirket kurulması amacıyla çalışmalara başlandı.
Kurulacak ortaklık, Akdeniz'de petrol ticareti, Türkiye'de de petrol dağıtımı ve ticareti konularında çalışmalar yürütecek.
Çalık Enerji ve Rosneft, Türkiye'de petrol dağıtımının yanı sıra, ihrakiye (deniz taşıtlarına yakıt) satışları da gerçekleştirecek.
Kaynak: Zaman, ANKA