Türk müteahhitler BDT pazarını sevdi; 77,7 milyar dolarlık projeye imza attılar
Ödemeler dengesi, istihdam, ihracat, teknoloji transferi ve dışa açılma süreci konularında, ülke ekonomisine büyük katkısı bulunan yurt dışı müteahhitlik sektörü, 1972 yılından beri 83 ülkede proje aldı.Söz konusu dönemde sektör, 178,3 milyar dolar değerinde, 5630 proje üstlendi.AA muhabirinin Dış Ticaret Müsteşarlığı'nın ''Yurt Dışı Müteahhitlik Hizmeleri'' raporundan yaptığı derlemeye göre, Türk yurt dışı müteahhitlik hizmetleri sektörünün son on yıllık performansı her yıl belirlenen hedeflerin üzerinde gerçekleşti.
Son dönemde, üstlenilen proje bedeli 2000 yılı için 1 milyar dolar olurken sırasıyla, 2001'de 2,4 milyar dolar, 2002'de 2,4 milyar dolar, 2003'te 4,1 milyar dolar, 2004'te 10,6 milyar dolar, 2005'te 11,2 milyar dolar, 2006'da 20,4 milyar dolar, 2007 yılında 24,5 milyar dolar, 2008'de 23,7 milyar dolar, 2009'da 21,5 milyar dolar ve 2010 yılında da 15,2 milyar dolar oldu.
Daha önceleri, küçük ölçekli ve emek yoğun teknoloji ile çalışan Türk müteahhitlik firmaları, artık konut inşasına ilave olarak havalimanı, metro, endüstriyel tesisler, doğalgaz petrol rafinerileri, otoyol ve enerji santrali inşası gibi büyük ölçekli ve katma değeri daha yüksek projeler üstlenmeye başladı.
2002 yılında ortalama proje bedeli yaklaşık 19 milyon dolar iken, 2010 yılında yaklaşık 4,7 milyar dolar olarak gerçekleşti.
-EN FAZLA İŞ, BDT'DE-
Türk müteahhitleri, özellikle Bağımsız Devletler Topluluğu'nda (BDT), daha sonra Orta Doğu ve Afrika'da büyük projelere imza attı. Bugüne kadar üstlenilen projelerin bölgesel dağılımına bakıldığında, BDT'da yüzde 43,6 oranında ve 77,7 milyar dolarlık, Orta Doğu'da yüzde 24,1 oranında, 42,9 milyar dolarlık, Afrika'da yüzde 21,1 oranında, 37,6 milyar dolarlık, Avrupa ve Amerika'da yüzde 8,4 oranında 15,1 milyar dolarlık, Asya Pasifik bölgesinde ise yüzde 2,8'lik oran ile 4,9 milyar dolarlık iş üstlendi.
Avrupa'da İrlanda haricinde Batı Avrupa bölgesinde nispeten daha iş yapılırken, müteahhitlik hizmetleri yoğunlukla Balkan ülkelerinde gerçekleşti. Bu ülkelerin başında, Romanya, Bulgaristan ve Makedonya geldi.
1972-2010 yılları arasında yurt dışı müteahhitlik firmalarınca üstlenilen projelerin ülkelere göre dağılımına bakıldığında ise Rusya Federasyonu yüzde 18,5'lik oran ile lider konumda bulunuyor. Rusya'yı yüzde 14,8 ile Libya, yüzde 11,1 ile Türkmenistan, yüzde 7,3 ile Kazakistan, yüzde 5,2 ile Irak izledi.
-SEKTÖRÜN İSTİHDAMA ETKİSİ-
Ekonomide yeni istihdam alanları da yaratan yurt dışı müteahhitlik sektörü, Türkiye İş Kur Genel Müdürlüğü verilerine göre, ilk müteahhitlik projesinin başladığı 1972 yılından itibaren yurt dışına 1 milyon 299 bin 927 işçi gönderdi.
-2011 YILI-
Bu arada, Devlet Bakanı Zafer Çağlayan, Türk müteahhitlik sektörünün 2011 yılı itibariyle yurt dışı müteahhitlik taahhüdünün 30 milyar dolar olması gerektiğini açıklamıştı.
Kaynak: AA