Rusya'da petrol bereketi: Bütçe artıda, enerji hisseleri rekor kırıyor
Ortadoğu'da Tunus ve Mısır'la başlayan ayaklanmalar Afrika'nın en büyük petrol üreticisi Libya ile devam ediyor. Avrupa petrol arzının yüzde 10'unu sağlayan Libya'da üretimin tehlikeye girmesi, Brent çıkışlı petrol varil fiyatlarının 117 dolardan işlem görmesine neden oldu. Bir haftada petrol fiyatları yüzde 15'den fazla artış gösterdi. Rus uzmanlara göre ayaklanmalar devam ederse petrol varil fiyatları kısa sürede 130 dolara, İran ve diğer ülkelerin de karışması durumunda 150 doları da aşarak tüm zamanların en yüksek seviyesine çıkabilir.
Rusya'da yayınlanan ekonomi gazetesi RBC uzmanlarına göre petrol varil fiyatları 159 doları bulacak. Bu da 2008 ekonomik kriz öncesi ulaşılan 147,5 dolar seviysinden 11 dolar daha fazla. Libya'da üretimin yüzde 20 oranında düşmesinin yanısıra, fiyatların hızla yükselmesinde Suudi Arabistan petrol rezervleri ile ilgili iddiaların etkili olduğu belirtiliyor.
İhracatının büyük çoğunluğu petrol ve doğalgaz gelirlerine dayanan Rusya bütçesi ise artı vermeye devam ediyor. Hükümetin verilerine göre 2011'de petrolün varili ortalama 93 dolar seviyesini yakalarsa, rezerv fonları 50 milyar doları bulacak. Rusya'da enerji şirketleri de dünkü tatilin ardından rekor kırdı.
Rusya'nın dev doğalgaz şirketi yüzde 3,54 değer kazanırken, LUKoil yüzde 2,71, Rosneft yüzde 2,74 ve Surgutneftegaz da yüzde 3,83 yükseldi. Diğer taraftan banka ve demir çelik şirketlerinin Rusya borsasında değer kaybetmesi dikkat çekti. Sberbank'ın kaybı yüzde 2,33'ü bulurken, VTB yüzde 1,99 düşüş yaşadı.
IFC Metropol petrol ve doğalgaz uzmanı Aleksander Nazarov RT'ye yaptığı değerlendirmede, çatışmaların İran'a sıçraması durumunda petrol varil fiyatlarının 150 doları aşarak tarihi rekor kırabileceğini söyledi. Nazarov'a göre çatışmalar durur ve bölgede yeniden istikrar sağanırsa petrol varil fiyatları yeniden 90 dolar seviyesine düşer.
Petrol 150 doları bulursa, Rusya Arktik bölgesinde çalışmalara başlayacak
Otkrytiye yatırım şirketi petrol ve doğalgaz uzmanı Vadim Mitroşin'e göre de çatışmaların diğer petrol üreticisi şirketlere sıçraması durumunda petrol varil fiyatları 150-160 doalr seviyesini bulacak. Avrupa ve diğer bölgelere petrol arzında herhangi bir sorun yaşanmasını beklemediklerini ifade eden Mitroşin, "Mısır'da sorun yaşandı, ancak Süveyş Kanal'ından geçen petrol bundan etkilenmedi" değerlendirmesinde bulundu. Otkrytiye'den Mlada Egikyan'a göre ise son bir haftada petrol varil fiyatlarında yaşanan artış kayda değer.
Rusya Petrol ve Doğalgaz Birliği Başkanı Gennady Şmal ise petrol varil fiyatının 150 doları bulması durumunda Rusya'nın Arktik bölgesinde yatırım yapmasının anlamlı olacağını belirtti. Şmal, "Arktik bölgesinde yatırım çok pahalı. Ancak petrol varil fiyatları 150 doları bulursa bu bölgede çalışmalara başlanabilir" dedi.
Faruk Akkan, Moskova, Cihan