Rusya Avrupa’ya doğrudan ulaştı; Kuzey Akım’ın ikinci ayağı da aktif

Rusya Avrupa pazarına doğalgaz arzında transit ülkelerle yaşadığı sorunları aştı. Kuzey Akım doğalgaz boru hattı ile Avrupa’ya doğrudan doğalgaz sevkiyatına başlayan Moskova, hattın ikici ayağının da aktif hale gelmesinin ardından doğrudan doğalgaz arz kapasitesini 55 milyar metreküpe çıkardı.

Baltık Denizi’nin altından geçerek Finlandiya sınırında Almanya’nın Vyborg kasabasına ulaşan Kuzey Akım’in ilk ayağı Kasım 2011’de aktif hale gelmişti. 1224 kilometre uzunluğunda ikinci hatla birlikte toplam kapasite 55 milyar metreküpe ulaştı. Rusya’nın dev enerji şirketi Gazprom’un yüzde 51’ine sahip olduğu Kuzey Akım’a Alman Wintershall Holding ve E.ON Ruhrgas yüzde 15,5’er ve Fransız GDF Suez ile Hollandalı Gasunie enerji şirketleri de yüzde 9’ar ortaklığa sahip.

Leningrad bölgesinde düzenlenen törene katılan Gazprom Başkanı Aleksey Miller, Kuzey Akım’ın tam kapasite işleve alınmasının 7 Ekim’de 60 yaşına giren Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e anlamlı bir doğum günü hediyesi olduğunu söyledi.

Rusya Kuzey Akım’dan önce Avrupa’ya doğalgaz sevkiyatını sadece Ukrayna ve Belarus üzerinden gerçekleştiriyordu. Ukrayna ile yaşanan fiyat sorunları nedeni ile Avrupa sevkiyatı birkaç kez kesilmiş, son olarak da 2009’da iki hafta kadar kesik kalan hatlar nedeni ile Avrupa kentleri donma tehlikesi ile karşı karşıya kalmıştı.

Kuzey Akım’ın ilk hattından gönderilen doğalgaz nedeni ile Ocak-Ağustos döneminde Ukrayna üzerinden sevkiyat yüzde 22,86 oranında azalarak 54 milyar metreküpe geriledi.

Kuzey Akım doğalgaz boru hattı projesi başlangıçta Avrupa’nın artan doğalgaz talebini karşılamak için planlanırken, 2008’de yaşanan finans krizi nedeni ile Avrupa’nın talebinde beklenen büyüme sağlanamadı.

Avrupa arzında yaşanan arz fazlası Gazprom’un petrol endeksli fiyat politikalarını da etkiliyor. Deutsche Welle uzmanlarına göre, spot piyasada Avrupa’ya arz edilen düşük fiyatlı doğalgaz nedeni ile Rusya Kuzey Akım’ı tam kapasite çalıştıramayabilir. Kuzey Akım’ın ilk ayağında 11 aylık dönemde 9 milyar metreküplük doğalgaz arzı gerçekleşirken, bunun kapasitenin yüzde 30-40’ına denk geldiği ifade ediliyor.

Güney Akım’da kazma Aralık ayında vurulacak

Diğer taraftan Rusya Güney Avrupa piyasalarına da doğrudan ulaşmak için Güney Akım doğalgaz boru hattı ile ilgili çalışmaları sürdürüyor. Türkiye’nin Karadeniz’de kendi ekonomik sahasından geçişine izin verdiği Güney Akım da temel Aralık ayında atılacak. Yıllık 63 milyar metreküp doğalgaz sevkiyatı yapılması planlanan hat 16,5 milyar Euro’ya mal olacak. Güney Akım’ın denizden ilerleyecek kısmının %50’sine Gazprom, %20’sine İtalyan ENI, %15’erlik hisselerine ise Alman Wintershall Holding GmbH ve Fransız EDF sahip olacak.