Rusya'da helal gıdaya talep artıyor
Dünya genelinde 170 milyar dolara ulaşan helal gıdaya talep artıyor. İslamî kurallara göre üretilen helal gıdayı, Müslümanlar kadar, gayrimüslimler de tercih ediyor. Rusya’da ‘helal’ etiketinin olması daha hijyenik ve katkı maddesi olmayan ürün olarak algılanıyor.
İslamî kurallara göre üretilmiş olmasının yanı sıra ‘sağlıklı, kaliteli, temiz, güvenli’ olan helal gıda Müslümanlar kadar, gayrimüslimler tarafından da tercih ediliyor. Resmî kayıtlara göre 25 milyon Müslüman’ın yaşadığı 150 milyon nüfuslu Rusya’nın orta bölgesi olan Volga’da helal gıda tüketicilerinin yüzde 90’ını gayrimüslimler oluşturuyor. Helal gıdaya ilgiyi fark eden gayrimüslim üreticiler de gerekli şartları yerine getirerek üretim yapmak için belgelendirme kuruluşlarının kapısını çalıyor.
Tüm Rusya Helal Belgelendirme Merkezi Genel Müdürü Dinar Sadıkov, Rusya Federasyonu’nda bir zamanlar cami imamlarının ifa ettiği görevi şimdi Moskova ve Kazan’da bulunan iki belgelendirme kuruluşunun yaptığını söyledi. Sadıkov, gayrimüslim ülkelerde Müslümanlara has standart kabul ettirmenin zor olmasına karşın önemli gelişmeler yaşandığını ifade etti. Özellikle 2009’dan sonra helal üretim yaparak belge almak isteyen şirketlerin sayısında yüzde 30’un üzerinde artış olduğunu dile getiren Sadıkov, üç yıl önce 100’ü bulmayan firma sayısının 350’ye ulaştığını söyledi. Sadıkov, Rusya’da sahibi ya da genel müdürü Müslüman olmamasına karşın, ‘helal’ belgeli şirketlerin cirolarındaki artışı görenlerin de şartları yerine getirmek istediğini belirtti.
Türkiye’de, İslam Ülkeleri Standartlar ve Metroloji Enstitüsü (SMIIC) kriterlerine göre helal gıda belgelendirmesi yapan birkaç kuruluş bulunuyor. Türk Standardları Enstitüsü (TSE) bir yıl önce kabul edilen SMIIC standardının ardından 120 firmayı belgelendirdi. Belgelendirme alan firmaların neredeyse tamamının ihracata yönelik faaliyet sürdüren şirketler olduğunu belirten TSE Başkanı Hulusi Şentürk, ağırlıklı olarak et ve süt ürünleri ihraç edenlerin belge aldığını söyledi. Türkiye’de 30 civarında belgelendirme yapan Dünya Helal Birliği’nin Genel Başkanı Ahmet Gelir de kendilerinden belge alan firmaların ihracatta ciddi artışlar yakaladığını söyledi. Ahmet Gelir’in verdiği bilgiye göre, dünyada belgelendirme pazarının parasal büyüklüğü 170 milyar dolar civarında. Bunun 16 milyar dolarını, gayri safi milli hasılaları 6 trilyon doları bulan 57 İslam ülkesi oluşturuyor. Belgelendirme pazarından aslan payını İngiltere, Fransa, Almanya, ABD ve İsrail alıyor.
Rusya’da ‘helal’ etiketinin olması özellikle daha hijyenik ve katkı maddesi olmayan olarak algılanıyor. Ruslar, helal et ürünlerini diğerlerine göre daha lezzetli bulduklarını söylüyor. Rus gazeteci Aleksandr Buzayev, Hıristiyan Ortodoks kökenli olduğunu söyleyerek, helal eti tercih etmesini şu sözlerle anlatıyor: “Psikolojik olarak temiz olduğu görüşündeyim. Benim için bunun dinle bir ilişkisi yok.” Helal eti tercih eden Ruslardan Artur Praymak da Müslüman olmadığını ancak Moskova’daki helal marketlerindeki ürünleri tercih ettiğini dile getiriyor.