Hızlı ve kaliteli iş yapan Türk inşaatçılar Rusya’nın vazgeçilmezi
Dünyanın en büyük ülkesi Rusya’nın dört bir yanında 35-40 milyar dolarlık iş tamamlayan Rus inşaat şirketlerinin temsilcileri sektörün sorunlarını ve gelecek perspektifini masaya yatırdı.
Rus Türk İşadamları Birliği’nin (RTİB) düzenlediği sektör toplantıları vesilesi ile bir araya gelen sektör temsilcileri, kota sorunu, Türkiye’den getirilen işçilerin sigorta problemleri, malzeme tedariki ve ihale alımlarında yaşanan problemleri tartıştı. Sektörün en büyük sorunu ise aynı ihalelere katılan Türk şirketlerin fiyatları çok aşağı çekmesi. Değerinin altında alınan ihaleler tedarikçi ve taşeron firmalara olumsuz yansıyor.
Rusya’da yatırım zamanı
RTİB Başkanı Naki Karaaslan Rusya’nın Türkiye’nin geleceğine güvendiğini, Türk inşaat şirketlerinin de müteahhitlik işlerinden çok yatırımlara yönelmelerini tavsiye etti. Moskova’da rekabetin çok yüksek olduğunu hatırlatan Karaaslan, bölgelerde halen çok büyük projelerin bulunduğuna dikkat çekti. İnşaat şirketlerinin kotaları ile ilgili çalışma yapıldığını, sektörün genel kota yapısının dışında tutulma ihtimali olduğuna değinen Karaaslan, “Rusya, Türkiye’nin geleceğine güvendiği için yurt dışındaki 20 milyar dolar değerinde en büyük nükleer santral yatırımını Mersin’e yapıyor. Artık değişim söz konusu. Bizlerin de bazı riskler alması gerekiyor…” dedi.
Dört duvarı herkes yapıyor, özel projelere girilmeli
Rusya’nın bölgelerde gelişmek istediğini, yeni fırsat ve imkanların başkentin dışında olduğuna değinen Türkiye Moskova Büyükelçiliği Ticaret Başmüşaviri Atilla Kızılarslan, müteahhitlikten yatırıma yönelen şirketlerin başarı şansının yüksek olduğunu belirtti. Kızılarslan, “Rönesans, Enka, Ant Yapı, Gama ve Yenigün ve diğer inşaat şirketlerimiz örnek teşkil ediyor. Kabul edilebilir projelere finansman desteği bulmak zor değil. Dört duvarı artık Rus şirketler de yapıyor. Kaliteli işleri, makul fiyata en hızlı bir şekilde teslim edebiliyoruz. Ama yeterli değil. Yatırımcı olan firmalar kalıcı olacak. Bir de Rusya artık bazı sektörleri serbest bırakıyor. Petrol ve doğalgaz boru hatları ve yol projeleri gibi özel alanlara girmek lazım. Mesleki körlükten kurtulmak gerekiyor.” önerisinde bulundu.
En büyük sorun iş gücü
Sektörün en büyük sorunlarından birinin kotaların giderek azalması olduğuna değinen Koray İnşaat’tan Cüneyt Ünal, “Kotalarda değişiklik yapıldı. Yabancı iş gücü kullanımı giderek azaltılıyor. Taşeron şirketler üzerinden birkaç yıl daha çalışılabilir. Bu konuda ortak hareket edilerek çözüm üretilmesi gerekiyor.” dedi.
Rusya’nın 2014 Soçi Kış Olimpiyatları için son dönemece geldiğini, ülke açısından prestij olan bir proje için Türk şirketlerin son anda devreye alındığını ifade eden Ant Yapı’dan Hayri Tokmaz, “Soçi’de ağır şartlar var. İşçi vizeleri ve malzeme getirilmesi ciddi sorun. Kendi imkanlarımızla sorunları çözmeye çalışıyoruz. Moskova’da iş yapmak da zor. Bazı bölgelerde sadece gece çalışabiliyoruz. Bir de işçilerin barınma konusu en büyük sorunlarımızdan. 4 bin çalışanımız var. İşçi yurtlarında kalmaları ve taşınmaları gerekiyor.” dedi.
Rus şirketlerin tüm işi öğrendiğini, altta taşeron firma olarak Türk şirketleri kullanmaya devam ettiklerini ifade eden Tokmaz, “Vazgeçilmez olduğumuz ortada. Türk işçilerin sigortaları ile ilgili sorun var. Yurt dışı çalışanların sigorta yapısı değişiyor. Bu da işçiler açısından tercih edilmeyen bir durum oluşturuyor.” ifadelerini kullandı.
Resmi mevzuat sık değişiyor
Rusya’da önemli projelere imza atan Gama İnşaat’tan Kadir Özdemir de mevzuatın sık değişmesinin sürecin yavaşlamasına neden olduğuna dikkat çekti. Rusya’da çok sayıda inşaat şirketi olduğuna değinen Özdemir, “Lobicilik çalışmalarımızın çok güçlü olması lazım. Kalabalığız, ama lobimiz zayıf.” eleştirisi getirdi. Gama İnşaat’tan Timuçin Battal da sektörde özel işlerde çalışacak kalifiye işçiler için kısa dönemli kota düzenlemesi yapılmasını talep etti.
Pasta bölgelerde
Bölgelerde çok büyük işlerin olduğuna değinen Yamata Yatırım’dan Erkan Parmaksız, “Rusya çok büyük. Moskova doydu. Burada birbirimizle rekabet etmek yerine bölgelere açılmalıyız. Hiç olmadığımız kuzey kentlerinden teklifler geliyor. Pasta Moskova dışında. Artık devletten iş almak zorlaştı. Bölgelerde ise devlet yatırıma hazır. Üst seviyeden çözülerek el ede edilecek kazançlar var.” değerlendirmesinde bulundu.
Türk inşaatçılar 2018 Dünya Kupası’na hazırlanıyor
Genelde Sibirya bölgesinde çalıştıklarını, Soçi’de iş alımları yaptıklarını kaydeden Yenigün İnşaat’tan Aşkın Ergül de, ekip değişiminin az olması durumunda başarı şansının çok yüksek olduğunu belirtti. Soçi’de zor şartlar olsa da Türk inşaatçıların bölgede aktif olmaya başladığını vurgulayan Ergül, “2018 Dünya Kupası Rusya’da. İhalelerin önünde büyük engeller var. Yine bireysel mi, yoksa tekil mi çalışacağız ona karar vermemiz gerekiyor.” dedi.
Aldevent firmasının sahibi Mehmet Aslan, Türk şirketleri arasında güven sorununun aşılması gerektiğini, firmaların aynı ihale için verdikleri daha düşük rakamların sektörü genel anlamda zora soktuğu uyarısında bulundu. Rasen inşaattan Ahmet Render de Türk şirketlerin artık başı çekmeye başladığını, yabancı firmaların aracı olması yerine Rusya’da yatırımcıların doğrudan Türk şirketleri ile çalışmasının önemine değindi. Render, Türk firmaların taşeron firma olarak kullanılması ve fiyatların iyice düşürülmesinin de sektör açısından aşılması gereken bir sorun olduğuna dikkat çekti.
Rusya’da faaliyette bulunan 100’ün üzerindeki orta ve üzeri inşaat şirketi Moskova, St. Petersburg ve diğer kentlerde 1980’li yıllardan bu yana 800’ün üzerinde büyük proje tamamladı.