Türk ürünleri Rusya'ya Gürcistan üzerinden gelecek
Türkiye Ticaret ve Gümrük Bakanı Hayati Yazıcı, geçen hafta Türkiye’nin Doğu Karadeniz bölgesini ziyaret ederek Türkiye ile Gürcistan arasında yeni sınır kapılarının açılması planlandığını açıkladı. Bakan, gazetecilere yaptığı açıklamada, günümüzde Türkiye ve Gürcistan arasında sadece iki sınır kapısının olduğunu ve bu kapılarda oluşan kuyrukları göz önüne alarak yeni kapıların açılması gerektiğini vurguladı.
Doğu Karadeniz İhracatçılar Birliği Genel Sekreteri İdris Çevik, Rusya’nın Sesi radyosuna demecinde, Türkiye ve Gürcistan arasında yeni sınır kapılarının açılmasıyla kilometreler uzunluğunda araç kuyruklarına son verileceğini ve Gürcistan üzerinden Rusya’ya ve Orta Asya ülkelerine ürün transitini hızlandırılacağını kaydetti: 'Bizim Türkiye tarafından Karadeniz bölgesinden Gürcistan’a geçişimizi sağlayan Sarp kapısı var. Bu kapıdan çok büyük bir yoğunluk olduğu için TIRlar Gürcistan’ın iç yolundan, Batum’un içinden geçiyor. Yazın çok yoğun turist geçişi olduğu için Gürcüler gündüz vakitlerinde TIRların geçişine müsaade etmiyorlar. Onun için biz Sarp kapısından sadece yolcuların girip çıkmasını ve yeni bir kapının açılmasını önerdik. Muratlı kapısı Sarp’ın hemen yan tarafında ve araçlar Batum’un içinden geçmeyecek arkasından geçecek. Muratlı kapısının açılmasıyla ilgili Gürcistan Türkiye arasında protokoller imzalandı. Şu anda kapıların alt yapı çalışmaları sürüyor. 1-1.5 yıla kadar sonra orası da hizmete girerse çok iyi olacak. Açıldığı takdirde sadece Gürcistan’a değil Rusya’ya ve diğer bölgelere gidecek olan TIRlar sadece bu kapıdan işleyecek bu da daha iyi olacak. Çünkü kapılarda beklemeler olmayacak hızlı geçişler olacak'.
Gürcistan üzerinden Rusya’ya ulaşımın açılmasının Türkiye için büyük bir önemi var. Çünkü bu sayede Rusya piyasasındaki mevzileri güçlenecek ve rakipleri karşısında ek avantajlar elde edilecek. Bu nedenle Türk tarafı, Gürcistan ve Rusya arasındaki “Yukarı Lars” sınır kapısının 5 yıl aradan sonra tekrar açılması girişiminde bulundu.
Türkiye’nin Moskova Büyükelçiliği gümrük işlerinden sorumlu danışmanı Recayi Şen, muhabirimize verdiği demeçte, Türkiye’de “Yukarı Lars” sınır kapısının biran önce açılması propagandasını Doğu Karadeniz İhracatçılar Birliği’nin yaptığını söyledi: 'Özellikle Doğu Karadeniz İhracatçılar Birliği’nin Lars Kapısını kullanma konusunda talepleri vardı. O konuyu Ruslarla görüştük. Onlar da bu kapının geçitlere müsaadesi konusuna sıcak baktılar'.
“Yukarı Lars” sınır kapısına giden yol dağlardan geçiyor. Bu zorluklara rağmen sınır kapısının oldukça büyük talep gördüğünü dile getiren Doğu Karadeniz İhracatçılar Birliği Genel Sekreteri İdris Çevik şunu söyledi: 'Yukarı Lars kapısına gelişinde Gürcistan’da Kazbek dağı diye bir dağ var. Kış aylarında çok kar yağdığı zaman o dağ kapanıyor. Yani o da 2 gün 3 gün bilemediniz 10 gün kadar. Onun dışında işliyor. Yol biraz dar ama büyük TIRlar rahatlıkla işliyor. Korkunç bir trafiği var. Gürcistan ile olan savaştan sonra bu yol kapalı kaldı. Gürcüler de geçiş olmadığı için yolu bakımsız bıraktı. Ancak Gürcistan’da şimdi yeni bir hükümet var ve Eylül seçimlerde Saakaşvili seçilmediği takdirde hükümet yanlısı bir devlet başkanı gelecek. O zaman o yolun bakımını daha da yapacaklarını söylüyorlar'.
“Yukarı Lars” sınır kapısı üzerinde geçiş yavaş yavaş canlanıyor. Ancak Rusya Federal Bitki Koruma ve Karantina Servisi Rosselhoznadzor sözcüsü Aleksey Alekseyenko, bunun için zamana ihtiyaç olduğunu söyledi:“Gürcü tarafıyla yaptığımız anlaşma hayata geçiyor. Bildiğimiz kadarıyla “Yukarı Lars” kapısı üzerinden Türk ürünlerinin transiti henüz büyük boyutlarda değil. Ancak zamanla artacağını düşünüyorum.”
Türkiye’nin Doğu Karadeniz bölgesinden Rusya’ya ihraç edilen başlıca ürünler meyve ve sebzelerdir. Doğu Karadeniz İhracatçılar Birliği Genel Sekreteri İdris Çevik, “Yukarı Lars” açıldıktan sonra Türk meyve ve sebzelerin bu kapıdan geçebilmesi için taraflar arasında belli prosedürlerin tamamlanması gerektiğini söyledi: 'Yaş-meyve gıda ürünleri sevkiyatının başlaması için Rusya’dan bir heyetin gelip teknik inceleme yapması gerekiyordu. O bekleniyor. O inceleme için Rusya tarafını davetiye yaptık gelsinler inceleme yapsınlar bir an önce başlasın sevkiyatlar diye ancak Rusya’dan teknik heyet daha gelmedi.Tarım ürünlerinin izin prosedürü açılırsa o bölgeye Karadeniz bölgesinden büyük bir talep var. Şimdiye kadar giden ürünler hep transit. Bu kapıdan şu anda Kazakistan’a ürün gidiyor. Kuzey Osetya’ya giriyorlar oradan Nalçik’e ve oradan Kazakistan’a giden yol var, Türk TIRlar o yolu kullanıyorlar. Vladikavkaz gümrüğünde şu ana kadar tam bir gümrükleme yapılmadı. Yakın zamanda o bölgeye ürün gidecek o zaman bakacağız gümrükte bir sorun yaşanıyor mu değil mi, diye. Ama şu ana kadar gerek geçişte olsun gerek diğer işlemlerde olsun gümrük, sınır kontrol noktasında Rus yetkililerin sürekli kolaylığını görüyoruz, bize yardımcı oluyorlar, herhangi sıkıntımız çıkmıyor'.