Rusya'da ekonomik suçlara ekonomik ceza geliyor

Rusya’nın iş dünyasından sorumlu ombudsmanı Boris Titov, girişimciler için Rus ceza kanununu yumuşatan bazı tekliflerde bulundu.

Aralarında, ekonomik suç davalarına jüri mahkemelerinin bakması, ekonomik suçlar için hapis cezaları yerine para cezalarının uygulanması ve soruşturma hâkimi kurumunun kurulması. Rusya medyası, iş dünyasından sorumlu ombudsmanın tekliflerini tartışıyor.

Ombudsman, tekliflerini Rusya Devlet Başkanı’na sunacağı ilk yıllık raporunda açıklayacak. Belge, nisan ayına doğru hazır olacak. Enerji ve devlet siparişleri gibi 26 alana göre birkaç bölümden oluşacak. Her bölümde temel 5 sorun ve çözüm yolları anlatılacak.

Vedomosti gazetesi, hukuk uzmanları arasında yapılan anketin, temel sorunların zamanla değişmediğini gösterdiğini yazdı. Örneğin, medeni hukuk sorunlarının ceza davasına dönüştürülmesi, zarar olmadığı halde davanın açılması ve zarar gören tarafın dilekçesine ilişkin talebin göz ardı edilmesi. Boris Titov, yargı alanında sistem sorunlarının çözülmesi için “dolandırıcılık” ile suçlananların jüri mahkemelerinde yargılanmasını teklif edecek. Gazete, “Bu, sürecin çekişme gücünü artıracak ve kasıtlı olarak medeni hukuktan ceza hukuku mecrasına aktarılan davalarda suçlama yöneltme ve hüküm çıkarma durumlarına son verecek.” diye yazdı.

Ombudsman yeni cezaların uygulanmasını teklif ediyor. Aralarında, dolandırıcılık dahil ekonomik suçlar için zararın en fazla 10 katı para cezasının uygulanması. Böyle bir ceza, şu anda rüşvet için uygulanıyor. Vedomosti, Boris Titov’un, “Ekonomik suç için ekonomik ceza uygulanmalı. Girişimcilerin hapsedilmesi ise aktif insanların ekonomiden uzaklaştırılmasına ve iş açmak isteyenleri korkutuyor.” sözlerine yer verdi.

Uzmanlar, ombudsmanın girişimini farklı yorumluyor. Ekspert Online dergisi, Titov’un tekliflerinin iyi olduğunu ancak uygulamada sorunların yaşanabileceğini yazdı. Örneğin, gazete göre jüri mahkemeleri Rusya’da hala yeteri kadar tutmadı. Jüri olmak isteyenlerin sayısı son derece az. Avukat Vadim Klüvgant, Vedomosti gazetesine demecinde, jüri mahkemelerinde adalet garantisinin kat kat daha yüksek olduğunu söyledi. Rusya Devlet Duması’nın Güvenlik Komitesi üyesi İlya Kostunov, aksine jürinin objektif olacağı konusunda emin değil. Milletvekili, “Jüri üyeleri ekonomik kanunların inceliklerini bilmeyebilir. Başlıca rolü duygular oynayacak ve çoğu zaman sanık aleyhine olacak.” dedi.

Snob.ru dergisi, ABD’de ekonomik suçların sadece yüzde 5’inin mahkemeye vardığını yazdı. Kalan yüzde 95’inin genellikle tarafların uzlaşması, sanığın suçunu kabul etmesi ve ceza parasını ödemesi ile sonuçlandığını belirtti. Rusya da bu uygulama zor, zira uzlaşma mekanizması yok.

Ekspert Online dergisi, ayrıca, Titov’un tekliflerinin hayata geçirilmesi sayesinde “bütçe ile ilgili bazı sorunların çözüleceğini ve iş dünyasına baskının hafifleyeceğini” vurguladı. Gazeteye göre ekonomik suçlar için hapis cezalarının kaldırılması, yatırım iklimini iyileştirecek ve sermayenin ülkeye geri dönmesini sağlayacak.