Rusya’ya Güney Akım darbesi, Türkiye alternatifi öne çıkıyor
Rusya ve AB arasında enerji alanında devam eden mücadele Rusya’nın Güney Akım doğalgaz boru hattı projesini etkileyecek. Hattın inşa çalışmalarına başlayan Bulgaristan’ın durdurma kararının ardından, Sırbistan da çalışmaları askıya aldığını açıkladı. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, AB ülkelerini Türkiye’yi ima ederek yeni bir transit ülke oluşturma uyarısında bulunmuştu. Kommersant gazetesinde bugün yayınlanan makalede Güney Akım’da alternatif güzergah olarak Türkiye’nin öne çıkabileceği değerlendirildi.
Sırbistan Başbakan Yardımcısı Zorana Mihajlovic, Bulgaristan’ın askıya alma kararının ardından kendilerinin de gelişmeleri değerlendirmeye aldıklarını açıkladı. Mihajlovic, “Bulgaristan merkezde. Bulgaristan ve Brüksel arasındaki görüşmeler, ya da AB ile Rusya arasındaki müzakereler sonuçlanmadı. Rusya’nın güzergah değişikliği konusunu beklemek zorundayız.” dedi. Başbakan yardımcısı inşaat çalışmalarının durdurulduğunu teyit etti.
Kremlin: Henüz yorum yapmak için erken
Konuyla ilgili açıklama yapan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Basın Sözcüsü Dmitri Peskov, “Bulgaristan Başbakanı’nın açıklamasıyla ilgili herhangi bir yorumda bulunmak için henüz erken.” dedi. Rusya Enerji Bakanlığı ve Rus doğalgaz kurumu Gazprom, konuyla ilgili Bulgaristan’dan herhangi bir resmi yazının gelmediğini ifade etti.
Kommersant gazetesi, ABD ve AB isteğiyle Bulgaristan’ın projeyi askıya aldığını iddia ediyor. Rus gazete, Bulgaristan Başbakanı Plamen Oreşarski’nin, ABD’li senatör John McCain ile görüşmesinin ardından Güney Akım’ın inşaatını askıya aldığına dikkat çekiyor. Bulgaristan Başbakanı, Avrupa Komsiyonu’nun talebi doğrultusunda, yasalara aykırı olduğu gerekçesiyle, söz konusu projenin inşaatını askıya aldıklarını ifade etmişti.
Haberlere göre, Washington, ABD’nin yaptırım listesinde olan Rus şirketleri ile işbirliği yapılmaması tavsiyesinde bulunuyor. Avrupa Komisyonu da, Rus iş adamı Gennadi Timçenko’nun isminin yaptırım listesinde bulunduğunu hatırlatıyor. Timçenko’ya ait Rus Stroytransgaz şirketi Güney Akım’ın Bulgaristan güzergahı inşaatının ihalesini kazanmıştı. Kommersant’a göre, Timçenko’nun sözcüsü yorum yapmayı reddetti. Gazeteye göre, Ukrayna’dan transit ülke olarak vazgeçmesi Rusya için prensip meselesine dönüştü. Bu yüzden Güney Akım’ı inşaatı için Rusya alternatifler güzergahlar arayacak. Kommersant seçeneklerden birinin Türkiye güzergahı olduğuna dikkat çekiyor. 25 Mayıs’ta Putin Türkiye’yi işaret ederek Avrupa’nın engel olmaya devam etmesi durumunda Güney Akım hattını AB üyesi olmayan ülke üzerinden geçirebileceklerini söylemişti.
Türkiye Güney Akım için çok sabırsızlanıyor
Rus muhalif politikacı Vladimir Milyov, Türkiye’nin Güney Akım’la ilgili sabırsızlandığını iddia ederek, “Güney Akım’la ilgili Rusya’nın AB ile arası bozulduğu zaman Türkiye bize sevkiyatla ilgili satış şartlarını empoze etmek için sabırsızlanıyor.” dedi.
Slon.ru portalında yazan enerji uzmanı Milov, bu yüzden daha önce Türkiye ile Güney Akım ortaklığından vazgeçildiğini iddia ederek, “Türkiye’den yana tercih olsa bile, bu projenin ekonomi tarafını ağırlaştıracak ve kötüleştirecek.” değerlendirmesinde bulundu.
Ukrayna’dan geçiş konusunda sorunlar yaşayan Rusya, kuzey ve güneyden iki ayrı hatla AB’ye doğrudan ulaşmayı planlıyor. Güney Akım doğalgaz boru hattı ile ilgili çalışmalar ise 2012’de başladı. Türkiye Karadeniz’in altından geçişte kendi ekonomik sahasının kullanımında Rusya’ya izin vermişti. Ankara, Güney Akım’ın Mavi Akım’a paralel olarak inşası ve Türkiye üzerinden Avrupa’ya ulaşmasına sıcak bakıyor.
Avrupa Komisyonu Rusya ile ikili görüşmeler yapan Avusturya, Bulgaristan, Macaristan ve Slovenya’yı uyardı. Brüksel’e göre doğalgaz arzı yapan şirketlerle boru hatlarına sahip olan şirketlerin aynı olması Üçüncü Enerji Paketi’ne aykırı durum oluşturuyor.