Gazprom’dan Ukrayna’ya rest: Ön ödemeli sisteme geçtik

Rusya ve Ukrayna doğalgaz fiyatı ve ödenmeyen borçlar konusunda anlaşma sağlayamadı. Gazprom 16 Haziran olarak belirlediği tarihe kadar mutabakata varılmadığı gerekçesi ile ön ödemeli sisteme geçtiğini duyurdu. Ukrayna ödediği para kadar Gazprom’dan doğalgaz alabilecek. Rus enerji şirketi 4,5 milyar dolarlık alacak için de uluslar arası mahkemelere başvurdu.

Bugün Moskova saatiyle 10:00 (TSİ 11:00) itibariyle Gazprom, Naftogaz Ukrayna’yı mevcut sözleşme hükümleri uyarınca doğalgaz tedarikinde ön ödemeli sisteme geçti.

Gazprom’dan yapılan açıklamada kararın, Naftogaz Ukrayna’nın uzun bir süredir ödeme yapmaması nedeniyle alındığı kaydedildi. Şirketin satın aldığı Rus doğalgazı karşılığında birikmiş borcu, Kasım-Aralık 2013 için 1,451 milyar dolar, Nisan-Mayıs için 3,007 milyar dolar olmak üzere toplam 4,458 milyar dolar düzeyinde bulunuyor.

Haziran’daki doğalgaz tedariki için gönderilen ön ödeme faturası karşılığında da şu ana kadar herhangi bir ödeme yapılmadığını belirten Gazprom, “Ukrayna şirketi bugünden itibaren sadece önceden karşılığını ödediği miktarda doğalgaz alabilecek.” uyarısında bulundu.

Rusya, Ukrayna ve AB temsilcilerinin yer aldığı üçlü görüşmelerde fiyat indirimi konusunda ilerleme sağlanamadı. Rusya’nın 100 dolar indirimle bin metreküp için 385 dolar teklifine olumlu cevap vermeyen Naftogaz, devrik lider Viktor Yanukoviç’in bin metreküp için aldığı 268,5 dolardan fiyatın devam etmesini istiyor.

Gazprom, Avrupa Komisyonu’nu da muhtemel doğalgaz kesintisi konusunda uyardı ve herhangi bir kesinti olmaması için gereken çabanın ortaya konacağı kaydedildi.

Gazprom’dan yapılan açıklamada 4,5 milyar dolarlık borç için de Stockholm uluslar arası tahkim mahkemesine başvurdukları belirtildi.

Ukrayna Enerji Bakanı Yuriy Prodan önce Rus doğalgazı için 326 dolar ödemeye hazır olduklarını açıklamış, Pazar günü de Kiev’in Rusya’nın doğalgaz sevkiyatını kesmesine hazır olduklarını ifade etmişti. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov da Kiev’in tavır değişikliğinde üçüncü ülkelerin müdahil olduğunu iddia etmişti.