Türkiye, Rusya ile nakliye kotalarının kaldırılmasını istiyor
Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, Rusya'nın gerek ABD gerekse Avrupa Birliği'yle (AB) ithalatı ya da ihracatı yasaklama şeklindeki uygulamalarının yeni bir durum ortaya çıkardığının bir gerçek olduğunu belirterek, "Türkiye, ihracatını kısmayarak hatta artırarak Rusya'nın bugünkü zor durumunda desteklemeyi daha çok tercih ediyor" dedi.
Bakan Zeybekci, Rusya Federasyonu Ekonomik Kalkınma Bakanı Aleksey Ulyukayev ile basına kapalı gerçekleştirdiği heyetler arası görüşmenin ardından değerlendirmelerde bulundu.
Zeybekci, yapılan görüşmenin Avustralya'daki G-20 Ekonomi Bakanları Zirvesi sırasında başlatılan bir süreç olduğunu, iki ülke arasında ticari ve ekonomik anlamda tarihi bir görüşme yapıldığını kaydetti.
İki ülke arasındaki ticaret hacminin şu anda yaklaşık 32 milyar doların üzerine çıktığını anımsatan Zeybekci, 100 milyar dolara ulaşmanın hedeflendiğini ancak bunun iki ülkenin şu andaki ticaret yapısı ve ilişkileriyle son derece zor olduğunu ifade etti.
Zeybekci, 100 milyar dolarlık hedefe ulaşmanın yolunun iki ülke arasındaki sınırlamaları kaldırmaktan geçtiğini vurgulayarak, şunları söyledi:
"Bunun yolunun ticari sınırlamaları kaldırmak, gümrük duvarlarını kaldırmak, iki ülke arasında ulaşımla ilgili şu andaki kota sınırlamalarını, fiziki veya gümrük sınırlaması gibi bir çok sınırlamayı kaldırmak olduğunu her iki ülke de biliyor ama bunu yaparken her iki ülkenin de hassasiyetleri var. Tabi olduğu kurumlar ve kurallar var. Bunlar çerçevesinde değerlendirmelerimiz devam ediyor.
Bu arada Rusya'nın gerek ABD gerekse Avrupa Birliği'yle (AB) ambargo, daha doğrusu ithalatı ya da ihracatı yasaklama şeklindeki uygulamalarının da yeni bir durum ortaya çıkardığı da bir gerçek. Türkiye bu durumda ihracatını kısmayarak hatta artırarak Rusya'nın bugünkü zor durumunda desteklemeyi daha çok tercih ediyor. Rusya'nın bizim için önemli bir komşu olduğunun da altını çizerek, bundan sonra ticaretimizi geliştirme yönünde adımlar atmayı tercih ediyoruz."
Zeybekci, bugün gerçekleştirilen görüşmede öncelikle iki ülke arasında bürokratik anlamdaki bazı sınırlama ve problemleri ortadan tamamen kaldırma konusunda bir fikir birliğine vardıklarını da dile getirdi.
Ürünlerin gidişinde istenen belgelerle ilgili Türkiye'deki kurumların verdiği belgelerin birebir Rusya'da, aynı şekilde Rusya'daki kurumların verdiği belgelerin de birebir Türkiye'de kabul edilmesi yönünde iki tarafın da irade beyanı olduğunu aktaran Zeybekci, "Bunun sistematiğini oturtmakla ilgili kurumlarımız hızla adımlar atacak" dedi.
- "Türkiye için Rusya çok büyük bir pazar demek"
Zeybekci, Türkiye ile Rusya arasındaki ticaretin yüzde 40'ının karayolu aracılığıyla yapıldığına işaret ederek, "Bu da yaklaşık 40-43 bin civarında tır demek. Rusya Türkiye'ye bugüne kadar 9 bin civarında kota veriyor. Türkiye olarak bizim talebimiz nakliyeyle ilgili kotaların sıfırlanması, kaldırılması, Türk tırlarının Rusya'ya serbest bir şekilde girip çıkabilmeleri, ardından da gerekiyorsa Türkiye'yle Rusya'daki nakliye kuruluşlarının ortak şirketler kurarak böyle bir operasyonu gerçekleştirmeleri yönünde mutabakatımız var" diye konuştu.
Türkiye ile Rusya arasında 2009 yılında alışverişin milli paralarla yapılması yönünde imzalanan mutabakata değinen Zeybekci, kendi kayıtlarına göre iki ülke arasındaki ticaretin 2013 sonu itibariyle 620 milyon dolarlık kısmının ruble ve TL ile yapıldığını ve bu rakamın artırılmasını istediklerinin altını çizdi.
Zeybekci, Türkiye'nin bundan sonra komşularla ticarette birinci tercihinin TL ile alışveriş yapabilmek olduğunu belirterek, "Daha çok TL ile alışveriş yapabilmeyi sağlarsak bunun Türkiye'nin zafiyetini ve sıkıntısını yaşadığı birçok şeyin de çaresi olduğunu hep beraber göreceğiz" değerlendirmesini yaptı.
Heyetler arası görüşmeler sonucunda bir hafta içinde Türk ve Rus taraflarının birbirlerine problemlerle ilgili çözüm önerilerini ileteceklerini anlatan Zeybekci, ayın ikisinde büyük bir ticaret heyetiyle Moskova'ya gideceklerini ve tarafların iş forumu şeklinde karşılıklı yüz yüze görüşmelerini sağlayacaklarını açıkladı.
Zeybekci, sonuç alana kadar teknik heyetlerin görüşeceğine dikkati çekerek, şöyle devam etti:
"Türkiye için Rusya çok büyük bir pazar demek. Sadece gıda ithalatı 60-70 milyar dolar, tarım ürünleri ithalatı yaklaşık 50 milyar dolar olan bir ülkenin bizim için önemli bir pazar olduğuna inanıyoruz. Türk şirketlerinin Rusya Federasyonu'ndaki toplam yatırımları 10 milyar dolar civarında. Türkiye olarak önümüzdeki dönemde Türk firmalarının Rusya'daki büyük fırsatları değerlendirme anlamında oradaki yatırımlarını devam etmelerini de destekliyoruz. Diğer taraftan Rusya'nın da Türkiye'deki yatırımları son derece önemli. Şu anda nükleer santralle ilgili bir yatırım var. Başka alanlarla da konuştuk. İnşallah önümüzdeki dönemde görüşmeler devam ettikçe bu alanlar da ortaya kendiliğinden çıkmaya başlayacaktır ve çıkacaktır."
Bakan Zeybekci, 2023 yılı ihracat hedeflerine ulaşmak için bugün yapılan görüşmenin son derece önemli olduğunu vurgulayarak, konuşmasını şöyle tamamladı:
"Bunun da üzerine Rusya'nın da içinde bulunduğu Gümrük Birliği ülkeleriyle tek tek serbest ticaret anlaşmaları görüşmelerini devam ettirerek, Türkiye'ye yeni ve geniş bir yapı açmak için bugün önemli bir adım attık. Bugün, tarihi bir gündü ve tarihi bir görüşme yapıldı. İnşallah sonu hayrolur."