AB’den Gazprom’a 17 milyar dolarlık dava
Avrupa Birliği, Rus doğalgaz devi Gazprom’un orta ve doğu Avrupa’da hakim konumunu kötüye kullandığı ve anti-tekel yasasını ihlal ettiği gerekçesi ile dava açtı. AB’nin Ekim 2012’den bu yana sürdürdüğü anti-tekel kanunlarını ihlal ettiği gerekçesi ile sürdürdüğü soruşturma yargıya taşındı. Gazprom suçlu bulunması durumunda gelirlerinin yüzde 10’u kadarı (yaklaşık 17 milyar dolar) ile cezalandırılabilecek.
AB’nin açtığı davanın temelsiz olduğu tepkisini dile getiren Gazprom, ticari faaliyetlerinde uluslar arası hukuk kuralları ve çalışmaların yapıldığı ülke yasalarına azami derecede riayet ettikleri savunmasında bulundu.
AB Rekabet Komiseri Margrethe Vestager yaptığı açıklamada, Gazprom’un Orta ve Güney Avrupa ülkelerine yönelik tutumunun, kimi zaman söz konusu ülkelerdeki gaz piyasasını tamamen kontrol etmeye ve üstün pozisyonunu kötüye kullanmaya kadar gittiğini söyledi.
AB, Gazprom’u, Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti, Estonya, Macaristan, Letonya, Litvanya, Slovakya ve Polonya olmak üzere 8 üye ülkede rekabet ihlali yapmakla suçluyor. Gazprom’un bu ülkelerdeki politikalarını incelediklerini ifade eden Vestager, diğer AB üyesi ülkelere doğalgaz sevkiyatının engellenmesi, adil olmayan yüksek fiyatlar ve doğalgaz karşılığında boru hatlarında kontrol sağlama gibi 3 konuda sorunların bulunduğunu vurguladı.
AB’nin Rus enerji devi Gazprom’a yönelik girişimi, Ukrayna krizi nedeni ile Batılı ülkelerin yaptırım uyguladığı bir döneme denk gelmesi dikkat çekti.
Gazprom: AB normlarını ihlal etmedik
Avrupa Komisyonu resmi internet sayfasında 22 Nisan 2015 tarihinde, OAO Gazprom'un AB ülkelerindeki faaliyetleri hakkında devam eden rekabet kurallarına uygunluk soruşturması kapsamında İtiraz Bildiriminin onaylandığını bildiren bir basın açıklaması yayınlandığını hatırlatan Gazprom, “OAO Gazprom, Avrupa Komisyonu tarafından öne sürülen itirazların temelsiz olduğu görüşündedir. İtiraz Bildiriminin yalnızca devam eden rekabet kurallarına uygunluk soruşturması kapsamındaki aşamalardan biri olduğu ve Gazprom'un AB hukukunun herhangi bir hükmünü ihlaline kanaat getirildiği anlamına gelmediği göz önünde bulundurulmalıdır.” bilgisini paylaştı.
Tüm uluslararası hukuk normlarına ve Gazprom Grup şirketlerinin iş yaptığı ülkelerdeki ulusal mevzuata titizlikle riayet ettiklerini kaydeden Gazprom, “AB piyasasında Gazprom Grup şirketlerinin gaz fiyatlandırma ilkeleri de dahil olmak üzere bütün faaliyetleri, diğer doğalgaz üreticileri ve ihracatçılarının uydukları standartlarla tam uyum içindedir. Devam eden rekabet kurallarına uygunluk soruşturması kapsamında, şirketimizin hem AB müktesebatından hem de uluslararası hukukundan kaynaklanan haklarının ve meşru çıkarlarının göz önünde bulundurulmasını umuyoruz. Aynı zamanda OAO Gazprom'un AB'nin yetki alanı kapsamının dışında kurulduğunun, Rusya Federasyonu kanunlarınca toplumsal olarak önem taşıyan özel işlevlerle donatıldığının ve hükümet kontrolündeki stratejik bir ticari kuruluş statüsüne sahip olduğunun da gereken şekilde dikkate alınmasını bekliyoruz.” çağrısı yaptı.
Açıklamada, Rusya Federasyonu Hükümeti ile Avrupa Komisyonu arasında rekabet kurallarına uygunluk soruşturmasına kabul edilebilir bir çözüm bulmak için varılan hükümetler arası anlaşma çerçevesinde çözüme kavuşturulmasını bekledikleri vurgulandı.
AB’nin doğalgaz ihtiyacının yüzde 30’unu karşılayan şirket, suçlu bulunması durumunda gelirlerinin yüzde 10’una kadar (17 milyar dolar) cezaya çarptırılması gündemde. Gazprom’un AB’nin iddialarına 12 hafta içinde cevap verme hakkı bulunuyor.