Rusya'da Kapasite Kullanımı Düşerken Sanayi Üretimi Stoklarla Artıyor

HABERRUS - Rusya’da sanayi üretimi yılın sonunda hız kazandı ancak bu durum, talebin düşmesiyle birlikte stokların artmasına yol açtı.

Özellikle yatırım malları üreticileri, yatırım faaliyetlerindeki durgunluk nedeniyle en fazla etkilenen kesim oldu.

Rusya Federal İstatistik Kurumu (Rosstat) verilerine göre, Kasım ayında sanayi üretimi yıllık bazda %3,7 artış gösterdi. Ocak-Kasım 2024 dönemi genelindeki artış ise %4,3 olarak kaydedildi.

Sanayide Büyüme Devam Ediyor

Sanayi üretimindeki büyüme, yılın dördüncü çeyreğinde hızlandı. Rosstat, ikinci çeyrekte aylık ortalama sıfır olan üretim artış hızının, Ekim ayında %0,5’e ve Kasım ayında %0,7’ye çıktığını açıkladı (mevsim etkilerinden arındırılmış verilere göre).

Ekonomi Bakanlığı ve Makroekonomik Analiz ve Kısa Vadeli Tahmin Merkezi (TsMAKP), dördüncü çeyrekte üretim artışının daha da yüksek olabileceğini belirtti.

Makine İmalatı Öne Çıkıyor

Sanayi üretimindeki artışın temel motoru, işleme sanayinin belirli sektörleri, özellikle de makine imalatı oldu. Ekim ayında işleme sanayisindeki büyümenin yarısını makine imalatı sağladı. Kasım ayında ise bu sektör, yıllık bazda %44,2 büyüme ile işleme sanayisinin lideri oldu.

İşleme sanayisinin genel büyüme oranı %7,2 iken, beş sektör %10’un üzerinde büyüme kaydetti. Ancak TsMAKP verilerine göre, savunma sanayiinin etkisi hariç tutulduğunda işleme sanayisinin büyümesi 2023 ortasından 2024 Ekim ayına kadar sadece %1 olarak gerçekleşti.

Sanayi Güveni Zayıflıyor

Kasım ve Aralık 2024’te sanayi sektöründeki güven, hem Rusya Merkez Bankası hem de Rusya Ulusal Ekonomi Tahmin Enstitüsü (INP RAS) tarafından yapılan anketlere göre zayıfladı. INP RAS verilerine göre, Aralık ayında sanayi güven endeksi Kasım ayındaki düşük seviyesini korudu.

Aynı zamanda, satışlarda yaşanan düşüş 26 ayın en düşük seviyesine geriledi ve bu durum, talep sıkıntısının 2022 yılından bu yana en kötü seviyede olduğunu gösterdi.

Kapasite Kullanımı ve Yatırım Faaliyetleri

Rusya Merkez Bankası verilerine göre, işleme sanayinde kapasite kullanım oranı %75’e kadar düştü. Bu oran, “neredeyse tam kapasite” olarak kabul edilen %82-83 seviyesinin altında kalıyor. Rosstat’a göre ise işleme sanayindeki kapasite kullanım oranı %61, madencilik sektöründe ise %57 oldu.

Sanayi sektöründe en büyük talep düşüşü yatırım malları üretiminde yaşandı. Ancak Merkez Bankası, genel yatırım faaliyetlerinin dördüncü çeyrekte üçüncü çeyrek seviyelerinde kalacağını tahmin ediyor.

Ekonomik Büyüme Modeli Dönüşümü

Analistler, Rusya ekonomisindeki büyüme modelinin önemli bir dönüşüm sürecinden geçtiğini ve bu sürecin tamamlandığını belirtiyor. Ancak talepteki düşüş ve düşük kapasite kullanım oranları, sanayideki büyüme potansiyelini sınırlayabilir.