Putin: Totaliter rejim cinayetleri hiçbir şekilde savunulamaz
Rusya Başbakanı Vladimir Putin, 20 binden fazla Polonya subayının Rus Katin ormanında kurşuna dizilmesine ilişkin olaylara değinerek, “Totaliter rejimin yapmış olduğu cinayetler hiçbir şekilde savunulamaz.” dedi. Nisan-Mayıs 1940’ta Sovyet istihbarat teşkilatı NKVD, 20 binden fazla Polonya subayını Smolensk (Rusya) bölgesinin Katin ormanında infaz etmişti.
Katin ormanında kanlı olayların 70. yıldönümü anısına Memorial anıtı açıldı. Putin'le birlikte anma törenlerine Polonya Başbakanı Donald Tusk da katıldı. Törende konuşan Putin, SSCB Başkanı Josef Stalin döneminde çok sayıda insanın rejim kurbanı olduğunu kaydetti. Rus Başbakan, “Baskı rejimleri uyruğuna, dini inancına ve görüşüne bakmaksızın insanlarını evini yıktı. Bu rejim kurbanlarının kategorisi de geniş: Kozaklar, din görevlileri, sıradan köylüler, işçiler, bilim adamları ve subaylar. Özellikle Çarlık ordusundan Kızıl Ordu saflarına katılan subaylar. Bu cinayetler hiçbir şekilde savunulamaz. Ülkemizde totaliter rejimin kötülüklerine karşı net siyasi, hukuki ve ahlaki değerler ortaya konmuştur." diye konuştu.
Putin, 20. yüzyılda totaliter rejimlerden en fazla Rusya ve Polonya halkının zarar gördüğünü belirterek, konuyla ilgili iki dünya savaşını, iç savaşı ve Stalin iktidarı döneminde Sovyet vatandaşlarının sürgün kamplarında ölmesini ve kurşuna dizilmesini örnek verdi. Katin faciasının Rus ve Polonya halkının ortak facia ve acısı olduğuna işaret eden Putin, ölenlerin anısına saygı duruşunda bulunmaya davet etti.
Putin, “Katin’de 1930’lu yıllarda Stalin rejiminin öldürdüğü insanların, gizli talimatla 1940 yılında kurşuna dizilen Polonya askerlerinin ve savaş yıllarında Nazilerin idam ettiği Kızıl Ordu askerlerinin mezarları bulunuyor. Burası kardeş mezarlığı.” dedi. Rus Başbakan, totaliter rejim kurbanlarını hiçbir zaman unutmayacaklarını ve her zaman saygıyla anacaklarını belirtti. Putin, Stalin rejiminin işlediği bu cinayetleri Rus halkı adına eleştiri konusu yapılmasını da sert bir şekilde eleştirdi. Daha sonra Putin ve Tusk, Smolensk kentinde bir araya gelerek ikili ilişkileri görüştü.
Rusya ilk kez Sovyet gizli polisi NKVD tarafından 1940'da 20 binden fazla Polonyalı subayının katledilmesini anıyor. Sovyetler Birliği onlarca yıl olaylarla ilgili Nazi Almanya'sını suçladı. 1990 yılında Sovyetler Birliği son genel sekreteri Mihail Gorbaçov sorumluluklarının olduğunu kabul etti. Son dönemde Sovyet arşivlerinin açılmasının ardından Rusya mahkemesi olayların bir 'soykırım' olarak nitelenemeyeceğini, ancak bir ateş altında kalma olayının yaşandığını onayladı.
Fuad Seferov, Moskova, Cihan