Medvedev'in Türkiye ziyaretinde 25 anlaşma imzalanacak

Rusya Devlet Başkanı Dmitri Medvedev, Suriye temaslarının ardından akşam saatlerinde Türkiye'ye ulaşacak. Kremlin Dış Politika Danışmanı Sergey Prikhodko Ria-Novosti'ye yaptığı açıklamada Rusya liderinin Türkiye ziyareti çerçevesinde 25'e yakın anlaşmanın imzalanabileceğini açıkladı.

Ekonomi, enerji, ikili ticaret, insani ilişkiler, turizm, bölgesel ve uluslararası sorunların ele alınacağı ziyaret vesilesi ile iki yeni kurum oluşturuluyor. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün Şubat 2009'da gerçekleştirdiği Moskova ziyaretinde imzalanan 'Ortak Deklarasyon' çerçevesinde hükümetler arası 'Üst Düzey İşbirliği Konseyi'nin (ÜDİK) kuruluşu ile ilgili ortak deklarasyon imzalanacak. Konseyin çalışmalarının koordine edilmesi için iki ülke, sivil toplum kuruluşları, iş adamları dernekleri, kültür merkezleri ve gençlik organizasyonları gibi bir dizi yapının yer aldığı 'Toplumsal Forum' da kuruluyor. Rusya'nın şimdiye kadar bu şekilde Almanya ve İtalya ile ÜDİK yapılanması bulunuyor.

Ziyaretin ikinci önemli gündem maddesi ise ikili ticaret ve halklar arasında ilişkilerin hızlandırılması  için bir aylık süre ile ziyaretlerde vizelerin kaldırılması  ile ilgili anlaşmanın imzalanması. İki ülke 2008'de 38 milyar dolara ulaşan ve ekonomik kriz nedeni ile geçen yıl 20 milyar dolar seviyesine gerileyen toplam ticaret hacminin önümüzdeki beş yıl içinde 100 milyar dolara ulaştırılması için çalışmaları hızlandırıyor. Samsun-Kavkas tren feribot hattının açılışı ile ilgili anlaşmanın sağlanması, tarım ve gümrük konularında yapılacak yeni işbirlikleri iş dünyasının önünü açacak.

Ziyarette enerji işbirlikleri de temel gündem maddeleri arasında yer alıyor. Samsun-Ceyhan petrol boru hattının uygulama aşamasına geçilebilmesi için çalışmalara hız verilecek. Türk Çalık grubu ve Eni'nin iyi niyet anlaşması imzaladığı petrol boru hattına Rus Transneft petrol taşımacılık şirketinin de ortak olması gündemde. Cihan Haber Ajansı'na açıklamada bulunan Rusya Enerji Bakanı Sergey Şoygu, boğazlarda herhangi bir çevre felaketine engel olmak için hattın yapılmasına destek verdiklerini açıklamıştı. Mavi Akım-2 ile ilgili çalışmaların henüz beklemede olduğuna işaret eden Bakan, Mersin-Akkuyu'ya yapılacak nükleer santralde mutabakat sağlandığını ve anlaşmanın ziyarete yatiştirilmesi için tarafların çalıştığını söylemişti.

Rusya'dan en çok doğalgaz alımı  gerçekleştiren ülkelerden biri olan Türkiye 'al ya da öde' formülünde de bir kısım kolaylıklar almaya çalışıyor. Genel prensiplerde değişikliğe karşı çıkan bakana göre bir kısım kolaylıklar yapılabilir. Basına yansıyan bilgilere göre Gazprom'un 'al ya da öde' formülünde yüzde 75 avantaj sağlaması, fiyat konusunda da yüzde 10 indirim mümkün olabilecek. Gazprom doğalgaz dağıtım alanlarında yapılacak özelleştirmelere ve yer altı depolama tesisleri ile ilgili çalışmalara da ilgi duyuyor.

İlk ÜDİK toplantısı yapılacak

Akşam saatlerinde Suriye'den Ankara Esenboğa havalimanına ulaşması beklenen Rusya lideri, ilk olarak Çankaya Köşkü'nde onuruna verilecek yemeğe katılacak. Yarın resmi programına başlayacak Medvedev, anıtkabir ziyaretinin ardından köşkte resmi karşılama töreni düzenlenecek. Başbaşa ve heyetler arası görüşmelerin ardından Gül'le birlikte basına açıklamada bulunacak Rusya lideri, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'la bir araya gelecek. İlk ÜDİK toplantısının da burada yapılması planlanıyor. Rus lideirn programında Meclis Başkanı ile görüşme, Türk-Rus İş Forumu'nda konuşma, TOOB ETÜ açılış gibi bir dizi etkinlik de bulunuyor. Medvedev'in çarşamba günü TSİ 19:00'dan sonra Türkiye'den ayrılması bekleniyor.

Bölgesel ve uluslararası  sorunlar ele alınacak

Kremlin'den yapılan açıklamada bölgesel ve uluslararası sorunların da görüşmelerde ele alınacağı beliritildi. Irak, Afganistan ve Orta Asya'da yaşanan son gelişmelerle birlikte, İran nükleer programının da ele alınması bekleniyor. Açıklamada, "Terör ve aşırıcılıkla mücadelede iş birliği, Rusya'nın inisiyatifi ile geliştirilen yeni Avrupa Güvenlik Anlaşması, Kafkaslar'da son durum, Kıbrıs problemi gibi başlıklar ele alınacak." ifadesi yer aldı. Ankara özellikle Türkiye-Ermenistan ilişkilerin normalleşmesi süreci ve Yukarı Karabağ konusunda Moskova'nın desteğini bekliyor. Rusya, Türkiye-Ermenistan ilişkilerinin normalleşme sürecinin Yukarı Karabağ sorununda ilerleme sağlanması ile ilişkilendirilmesine karşı çıkıyor.

Faruk Akkan, Moskova, Cihan