İşte en iyi altı Rus casus

Amerika ve Rusya arasında son günlerde patlak veren “casus” ve “casus takası” olayları Rus basını tarafından geniş şekilde mercek altına alınırken, Newsweek dergisinin Rusça verisyonu Russki Newsweek Moskova’nın en iyi altı ajanını sıraladı.

“Muhteşem Altılı” başlığı ile yapılan dosyada Russki Newsweek, Soğuk Savaş yıllarında ve daha sonra Moskova adına ABD’de çalışan altı ajanıyla ilgili bilgilerde bulundu. Ajanların çoğu Amerikan istihbaratının en önemli görevlerinde bulunmuş, gizli servislerde Moskova masası başkanlığını yapmış isimler.

1. Oldrich Hames

Hames Soğuk Savaş yıllarında ve daha sonra Amerikan istihbaratının en üst düzey yetkilisi idi. Kendisi CIA’nın Sovyet Masası Başkanlığı görevinde bulunuyodu. Sovyet istihbaratının en öneml ajanı sayılıyordu. 1985 yılında kendisi Sovyet Büyükelçiliği’ne gelerek işbirliği teklifinde bulunmuş. Bu "kıymetli" ajan sayesinde Moskova, KGB ve GRU’da (Askeri istihbaratı) Amerika adına çalışan casusları ortaya çıkarmış. Bu bilgiler sayesinde 25 kadar Amerikan casusu yakayı ele vermiş ve bunların arasında 10’u idam edilmişti. Örneğin GRU Generali Dmitri Polyakov gibi. ABD Senatosu İstihbarat Komisyonu, Hames’in yüzünden Amerikan istihbaratının Sovyetler Birliği ile ilgili değerli kaynaklarını kaybettiğini belirtmişti. 1994 yılında yakayı elen veren Hames’e ömür boyu hapis cezası verildi. Olay Rusya-ABD arasında gerginliğe de yol açmıştı. Dokuz yıl Moskova’ya çalışan CIA üst düzey yetkilisine Kremlin 2,7 milyon dolar ödedi.

2. Harold James Nickolson

CIA’nın özel uzmanlar yetiştiren gizli bir merkezin uzmanı Nickolson, Rus istihbarat güçlerinde “Batman” lakabını da kazanmıştı. Nickolson, çalıştığı yıllarda CIA’nın Moskova ikametgahıyla ve burada görev yapan, aynı zamanda da hazırlık çalışmalarından geçen yeni ajanlarla ilgili önemli bilgileri Moskova’ya aktarmış. 1996 yılında hesabında 120 bin dolarlık fazla para görülünce hemen konu mercek altına alınmış ve sonunda da ajan yakayı ele vermiş. 23 yıl hapis cezası verilen Nikcolon’a 2009 yılında yeni suç iddianamesinde de bulunuldu

3. Earl Edwin Pitts

FBI'ın New York yetkilisi ve Sovyet masası uzmanı. 1987 yılında KGB ile işbirliğine girdi. KGB’ye Amerikan ajanlar dahil önemli bilgiler aktardı. 1992 yılında Amerikan istihbaratı kendisinden kuşkulanmaya başladı. Moskova ile bağlantıları kopardı. 1996 yılında ise Amerikan ajanlarının “tuzağına” (sözde Rus ajanı kılığına giren Amerikan istihbarat yetkilisinin işbirliği tekrar başlatılması yönündeki teklifi) düşerek kıskıvrak yakalandı. Bir yıl sonra 27 yıl hapis cezasına çaptırıldı.

4. George Trofimoff

Rus asıllı Amerikan askeri istihbarat yetkilisi. Almanya’da Rus muhacir ailesinde doğan ve sonra ailece ABD’ye göçen Trofimoff orduda göreve başlıyor. 1969 yılında Almanya’daki askeri istihbarat merkezine atanıyor. Bazı bilgilere göre Rus Ortodoks Kilisesi papazı Mitropol İriney tarafından KGB adına işbirliği teklifine yeşil ışık yakıyor. Trofimoff SSCB ve daha sonra Rusya’ya tam 25 yıl ajanlık yapmış. Moskova’ya kimyasal ve biyolojik silahlar dahil 50 bin sayfalık gizli belge ulaştırmış. 1994 yılında kendisinden kuşkulanan Trofimoff’a altı yıl sonra yakalandı ve 73 yaşında ömürboyu hapis cezası verildi.

5. Robert Hanssen

FBI’ın eski Sovyet Analitik Masası Başkanı. KGB’nin ise Ramon kodlu ajanı idi. 1985 yılında KGB ile işbirliğine başladı. Fakat Amerikan basınına göre, kendisinin GRU ile 1970’lı yılların sonunda ilişkisi vardı. 1991 yılında SSCB’nin dağılmasıyla KGB ile temaslarını kesti, ama 1999 yılında tekrar Rus istihbaratıyla masaya oturdu. İki yıl sonra ise yakayı ele verdi. Rusya’nın “kıymetli ajanı” sayılan Hanssen 1,4 milyon dolarlık hediyeler karşılığında ajanlık faaliyeti içinde FBI, CIA ve başka kurumlardan ele geçirdiği altı binlik sayfalık belgeleri Moskova’ya ulaştırmış. Hanssen, SSCB Washington Büyükelçiliği altındaki gizli tünelin bulunduğunu da KGB’ye duyuran ilk önemli ajan. Şu anda ömür boyu hapis cezası yatıyor.

6. Ariel Weinmann

2006 yılında yakalanan Ariel Weinmann Amerikan denizaltısında görevli idi. 2005 yılında gizli belgelerin bulunduğu diz üstü bilgisayarı alarak Tomahawk füzeleriyle donatılan Albuguergue denizaltısından firar ediyor. İddialara göre bilgileri Rus istihbaratına aktarmış. ABD’ye dönünce yakalanıyor. Ve 12 yıl hapis cezası veriliyor.

Fuad Seferov, Moskova, Cihan