“Suriye’ye uçak dolusu para haberi Türkiye-Rusya ilişkilerini bozmayı hedefliyor”
The Independent gazetesinde yer alan, Rusya’nın Suriye’ye uçaklarla 30 ton banknot gönderdiği ilgili haberlerin propaganda amaçlı olduğu iddia edildi. Rusya’nın Sesi Radyosu’nda yer alan habere göre, gazete Rusya’nın Beşşar Esed rejimine karşılıksız para verdiğini yazmadı. Para basım işlevi gerçekleştiren ‘Gosznak’ (Darphane) idaresinin Şam ile yapılmış anlaşma çerçevesinde yasal faaliyette bulunduğu bilgisini verdi.
Gosznak adı geçen anlaşma gereği Suriye tarafından sipariş edilmiş belli bir miktar Suriye parasının basımını gerçekleştiriyor. Adı geçen makalenin yazarı, Independent muhabiri Shaun Walker, Rusya’nın Sesi’ne verdiği demeçte bu uygulamada kanun dışı hiç bir şey görmediğini teyit ediyor.
Walker açıklamasında, “Uçaklar dolusu para Suriye’ye gönderiliyor olsa dahi burada kanun dışı bir durum söz konusu değil, çünkü Rusya Suriye’ye karşı yasaklara zaten karşı çıkıyor. Rusya benim de yazdığım gibi Suriye dışında 20 ülkeye daha para basma hizmeti veriyor. İngiltere de birçok ülke için para basmaktadır. Bu son derece olağan bir uygulama.” ifadesini kullandı.
Pro Publica tarafından verilen Moskova-Şam arasındaki ‘para’ seferlerinin güzergahı bilgisinin ‘tam da zamanında’ Independent’te yayınlanmasına dikkat çeken radyo, “Pro Publica uçakların Türkiye üzerinden değil de İran ve Irak üzerinde uçtuğu bilgisini nasıl elde etmiştir? Toplumsal bir kuruluş istihbarat kurumlarına başvurmadan böyle bir bilgiyi nasıl alabilir ki! Bu konularda gazete sessiz kalıyor. Shaun Walker, bu bilginin Pro Publica’nın eline nasıl geçtiğini bilmediğini itiraf ediyor.” değerlendirmesine yer verdi.
Walker açıklamasında, “Pro Publica bu seferler hakkındaki bilgiyi uluslararası uçuş takip kuruluşlarından ve uçuş kontrol kulelerinden aldığını iddia ediyor. Bunu nasıl başardıklarını bilmiyorum, ancak bu iddianın inanmak için yeteri kadar ciddi olduğu hissine kapıldım. Pro Publica hakkında önceden herhangi bir bilgim yoktu, çünkü yayın sorumlularım bu makalenin çıkmasını istiyorlardı, Internet’te bunlar hakkındaki bilgileri inceledim ve gördüm ki başında Wall Street Journal’ın eski yayın işleri şefi bulunuyor ve sonuçta pek de hayali bir kuruluş olmadıklarına karar verdim.” dedi.
Radyonun internet sitesinde yer alan makalede şu yorumlar yer aldı:
“Böylece karşımıza şöyle bir tablo çıkıyor. Birincisi Rusya, Suriye’ye kendi parasını göndermiyor. İkincisi Türkiye topraklarını dolaşarak uçtukları söylenen bu uçakların Moskova’da basılmış olan Suriye banknotları taşıdıklarına dair kesin bir kanıt yok. Anlaşılan o ki bazı basın-yayın organları Beşşar Esed’in hayatta kalıcılık kabiliyeti konusunda değerlendirme hatası yapan batılı istihbarat kuruluşlarının başarısızlıklarını Rusya’nın yardımına bağlamayı aşırı derecede istiyorlar. Bakın Rusya’da yayınlanan ‘Nezavisimaya Gazeta’ (Bağımsız Gazete) yakın doğu yorumcusu Nikolay Surkov bu konuda neler düşünüyor:
Bu sadece sorumluluğu Rusya’ya yıkma denemesi değil, Rusya’ya baskı yapma çabasıdır. Bunun amacı Rusya’ya Suriye konusundaki eski yaklaşımına devam etmesi halinde otomatik olarak, kabaca söylemek gerekirse, Esed rejiminin suçlarına katılmakla suçlanacağını göstermektedir. Her türlü yola başvurarak bu ‘çürümüş, kanlı rejimi’ destekleme konusundaki Rusya’nın rolüne etki etmeye çalışıyorlar.
Türkiye’nin Suriye ve Rusya arasındaki ilişkilerde yarı gerçeklere ilgi duymadığı düşünülebilir. Bu yarı gerçekler Türkiye ve Rusya’nın arasını açmak isteyenlerin işine gelebilir. İşte bunun için de Esed için gönderilen ‘uçaklar dolusu’ paradan dem vuruyorlar.”