Rus arşiv belgesi: Atatürk Sovyetler konusunda İnönü’yü uyarırdı
Rusya’da 2009 yılında yayınlanan “Wehrmacht'ın general ve subayları anlatıyor... Belgeler. 1944-1951.” adlı kitabında Nazi yarbayı Max Braun, Mustafa Kemal Atatürk’ün Sovyetler ile yakın ilişkilerden yana olduğunu, İsmet İnönü’nün ise bu siyaseti devam ettirmediğini iddia etti.
Rus arşiv belgelerine atıfta bulunan kitapta 18 Ocak’ta 1947’te esir Alman yarbayı, dönemin Almanya Ankara Elçiliği askeri ataşesi yardımcısı Braun’un Sovyet gizli servisi KGB’ye ifade verdiği anlatılıyor. Braun aynı zamanda savaştan önce uzun yıllar Yıldız Harp Akademisi’nde zırhlı birlikler, motorlu birlikler ve hava indirme birliklerde öğretmenlik yapmıştı.
Braun ifadesinde İnönü’nün 1939 yılında yılbaşı kutlaması vesilesiyle yaptığı konuşmasında İngiltere’ye yönelik çağrıda bulunduğunu, İngiliz halkının bayramını kutladığına işaret etti. Braun, “İnönü konuşmasını İngilizce yaptı. Bu da büyük sansasyonel oldu. Bu konuşmasıyla İnönü gelecekte hangi siyaseti yürüteceği mesajını da verdi.” diye öne sürüyor. Braun’a göre, İnönü İngiltere ile yakın ilişkilerden yana idi.
Braun’a göre Atatürk sağ olsaydı İnönü’yü bu konuda ciddi uyarırdı. Alman yarbay, “Atatürk sağ olsaydı, İnönü’yü şöyle uyarırdı: Benim eski ve silah arkadaşım! Çok büyük hata yapıyorsun. Ki bu hatanla Türk halkının hayat ve kanını tehlikeye sokuyorsun. Çünkü İngiltere’ye çok yaklaşıyorsun. Aynı zamanda da hiç bir zaman bu kadar güçlü olmayan Rusya ile uzaklaşıyorsun. İngilizlerin Ortadoğu’da çıkarları Rusların çıkarları ile çatışıyor. İngilizler de kendi çıkarları için son Mehmetciği bile savaştırmaktan hiç tereddüt etmeyecek” dedi.