Rus basınının yeni düşmanı Türkiye

Rus Medialogiya şirketinin yaptığı araştırmaya göre, Rus televizyonlarının, basın-yayın organlarının ve blogların 2015 yılında düşman olarak en çok yer ayırdıkları ülkeler Ukrayna, ABD, Türkiye ve IŞİD oldu. 2013 yılından bu yana Rus basınında bir numaralı düşman olarak yer alan Ukrayna’nın yerini ise 24 Kasım'da Rus jetinin Suriye sınırında düşürülmesinden sonra Türkiye aldı.

2015 yılının ilk 9 ayında Rus basınında Rusya’ya karşı tehdit oluşturanlar listesinde Ukrayna ilk sırada yer alırken, ikinci sırada ABD geldi. Gazete, televizyon ve bloglarda Ukrayna’dan, ABD’den bir buçuk kat daha fazla düşman olarak bahsedildi. Diğer yandan bu iki ülkeye karşı düşmanlık yıl boyunca kademeli olarak azaldı.

Rus televizyonlarında sene başında Ukrayna Hükümeti ortalama ayda 20 kez “cunta” olarak anılırken, şu anda cunta kelimesi neredeyse hiç kullanılmıyor. Yazılı basında ise sene başında ortalama 2 bin 500 kez cunta anılırken yıl sonunda bu rakam bin 500’e düşmüş durumda. Ukrayna 2015’in ilk aylarında Rus basınında bir ayda onlarca kez “düşman” olarak anılırken, sene sonunda ayda sadece birkaç kez “düşman” nitelemesi yapıldı.

TÜRKİYE DÜŞMANLIK LİSTESİNİN BAŞINDA

Rusya’nın Suriye operasyonlarıyla birlikte Rus basınında ABD daha çok IŞİD’in ortağı ve destekleyicisi olarak anılırken, IŞİD; “düşman”, ”tehdit” ve “terörizm” olarak anılmaya başladı.

24 Kasım'da Türkiye’nin Suriye sınırında Rus Su-24 savaş uçağını hava sahasını ihlal ettiği gerekçesiyle düşürmesinin ardından Rus basınının yeni düşmanı bir anda değişerek Türkiye oldu. Rus uçağının düşürülmesine kadar Türkiye ve terörizm kelimeleri haftada ortalama 20 kez yan yana kullanılırken, 24 Kasım'dan sonra bu sayı bir anda 150’ye çıktı. Bu tarihten itibaren Rus televizyonları Türkiye’yi ilk defa IŞİD’in destekçisi olmakla suçladı.

Uçağın düşürülmesinden sonra Türkiye aleyhine aktif bir kampanya başlatan Rus televizyon ve blogları, Türkiye’nin teröristlerden para kazandığını iddia etti. Rus televizyonları, Rusya’nın petrol konvoylarını yok etmesine bir tepki olarak Türkiye’nin Rus uçağını düşürdüğünü savunan yayınlar yapmaya başladı. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Türkiye’nin IŞİD'i desteklediğine dair ellerinde belge bulunduğunu açıklamış ve Türkiye’nin Rus uçağını düşürmesiyle ilgili “sırtımızdan vurulduk” açıklamasında bulunmuştu. Cumhurbaşkanı Erdoğan ise bu iddiayı asılsız olarak nitelemişti.

Medialogiya araştırmasına göre Putin’in “sırtımızdan vurulduk” sözü Rus basını tarafından Türkiye’ye karşı en çok kullanılan ifade oldu. Yıl sonuna doğru ise Türkiye Rus basınında “düşmanlık” listesinde IŞİD'i bile geride bırakarak ilk sıraya yükseldi. Ayrıca Rusya Kamuoyu Araştırma Merkezi’nin (VTsIOM) Aralık ayında yaptığı araştırmaya göre Rusya vatandaşlarının yüzde 73’ünün Türkiye’ye karşı bakış açısı kötüleşmişti.