Rusya’da yasaklanan Facebook ve Instagram’ı kullananlar suçlu mu sayılacak?
HABERRUS - Rusya’da Facebook ve Instagram mahkeme kararıyla "aşırıcılık yanlısı” ilan edildi.
Rusya’nın Ukrayna’da başlattığı askeri operasyon çerçevesinde yasal kullanıcı kurallarını değiştiren Facebook ve Instagram, Ruslara yönelik şiddet çağrılarına izin vermiş, bu tür paylaşımları silmeyerek yada fitrelemeyeceğini aksine bazı ülkelerde teşvik edeceğini açıklamıştı.
Facebook ve Instagram’ı bünyesinde bulunduran META platformunun Rusya ve eski Sovyet ülkelerine yönelik "aşırıcılık yanlısı" tutum sergilemesi Rusya’da sert tepkiyle karşılandı.
Meta’nın tüm uyarılara rağmen yayın politikasını değiştirmek istememesi sonrası ilk başta erişim engeli getirilen sosyal medya platformları Facebook ve Instagram, mahkeme kararıyla yasaklandı.
Moskova'daki yetkili mahkeme, söz konusu platformların Ruslara yönelik şiddet çağrılarına izin vererek "aşırıcılık yanlısı" bir tutum sergilemesini karara gerekçe gösterdi. Yasaktan, Facebook ve Instagram gibi Meta şirketine ait bir uygulama olan WhatsApp'in etkilenmesinin beklenmediği kaydedildi.
Facebook ve Instagram'in ana şirketi Meta, Ukrayna savaşına ilişkin eleştirel görüşlerin ifadesini olanaklı kılmak amacıyla nefret söylemine ilişkin düzenlemelerini esnetme kararı alındığını açıklamıştı. Bir Facebook Sözcüsü, esnetme kararına normalde kurallara aykırı olarak değerlendirilen "işgalcilere ölüm" ifadelerinin yer aldığı bir cümlenin yayınlanmasının izin verilmesini örnek göstermişti. Karar üzerine Rusya'da Meta'ya karşı yargı süreci başlamıştı. Rusya Federal Güvenlik Servisi (FSB), Meta'yı "Rusya ve Rus birliklerine karşı faaliyetler yürütme" suçlamasında bulunmuştu.
Meta Rusya’da dava sürecinin başlamasının ardından geri adım atmış ve söz konusu esnekliğin sadece Ukrayna’da geçerli olduğunu ve şiddet çağrısı içeren ifadelerin genel olarak Rusları veya Rusya Devlet Başkanı Putin’i hedef almaması gerektiğini açıklamıştı.
Facebook ve Instagram’ı kullananlar suçlu mu sayılacak?
Aynı zamanda, Başsavcılıktan bir temsilci, Facebook ve Instagram kullanımının aşırılık yanlısı faaliyetlere katılım olarak kabul edilmeyeceğini ve kullanıcılardan hesap sorulamayacağını kaydetti.
Tüm bu açıklamaların yanı sıra çok sayıda vatandaş Facebook ve Instagram'daki mevcut hesaplarını silmeleri gerekip gerekmediği sorusunu soruyor.
Aşırılıkçı ilan edildikten sonra Facebook ve Instagram hesapları silinmeli mi?
Savcılık makamından yapılan açıklamada Facebook ve Instagram kullanımı yasadışı olarak kabul edilemez, bu da Meta'nın yasaklı iki sosyal ağındaki hesapların devre dışı bırakılmasının isteğe bağlı olduğu anlamına geliyor.
Ancak asıl sorun, reklam vermek ve sorunlu içerikleri paylaşmak.
Kullanılan sosyal medya platformları üzerinden reklam vererek para alışverişi yapmanın mahkeme kararıyla yasaklanan platformlara yardım suçuna girebileceği gibi, Rusya yasalarına göre yasaklı ve sakıncalı içeriklerin oluşturulup yayılması paylaşılması da suç ve suçluyu övme suçuna girebilir.
Uzmanlar vatandaşları bu tür konularda uyarıyor.
Kommersant gazetesine göre karara rağmen bu servisleri kullanmaya devam eden Rus vatandaşlarının hukuk önündeki durumu mahkemenin Meta'yı "aşırılıkçı örgüt" olarak nitelemesi durumuyla birebir bağlantılı. Uzmanlar Facebook ve Instagram kullanıcılarının seçimlere katılımının engellenebileceği, hatta haklarına aşırılıkçı örgüte para yardımı yapmak suçlamasıyla soruşturma açılabileceği görüşünde.