Rusya ile AB arasında yeni kriz: Rusya’nın hamlesi ne olacak?

HABERRUS - Rusya’nın kara bağlantısı olmayan, Baltık denizi kıyısındaki şehri Kaliningrad’a transit geçişi Litvanya’nın bloke etmesi, Rusya ile Avrupa Birliği arasında yeni bir krize neden oldu.

Rusya, Vilnius'un Kaliningrad Bölgesi'ne transit geçişleri durdurması nedeniyle Litvanya Büyükelçisini Dışişleri Bakanlığına çağırarak ültimatom verdi. Rusya Dışişleri Bakanlığı, Litvanya'nın kısıtlamaları tümüyle geri çekmemesi halinde Moskova'nın çıkarlarını saklama hakkını saklı tuttuğunu vurguladı. Bu arada Litvanya Dışişleri Bakanı Gabrielius Landsbergis, kısıtlamaların Vilnius'un kararı değil, Avrupa Birliği (AB) yaptırımları uyarınca getirildiğini savundu.

AB’nin 17 Haziran’da uygulamaya koyduğu yeni yaptırımlar sonrası bazı mallar artık Litvanya üzerinden demiryolu kullanılarak transit olarak gönderilemeyecek.

Litvanya anlaşmaları ihlal ediyor

Litvanya’nın Avrupa Birliği üyeliğinin tanınmasında Rusya’nın Kaliningrad bölgesine transit geçiş hakkı alması sonrası gerçekleştirilmiş, Rusya ve AB arasında Litvanya konulu anlaşma imzalanmıştı.

Şu anda Litvanya ve AB’nin bu tavrı o anlaşmanın yok sayılması anlamına geliyor ve Litvanya’nın bağımsızlığının tartışılmasından başlayarak AB üyeliğinin de tartışmaya açılmasına kadar Rusya’nın eline bir dizi hak veriyor.

Ancak Ukrayna’da yaşanan krizi fırsat bilen ve Rusya’nın zayıfladığını düşünen NATO üyesi Litvanya gibi Baltık ülkeleri, uzun vadede çok ciddi sonuçları olabilecek bu adımları atmaktan geri durmuyor.

Moskova’nın atacağı adımlar neler?

Litvanya’nın Kaliningrad’a transit geçişleri durdurması karşısında Moskova’nın ne tür adımlar atacağı da Rus basınında hayli tartışılıyor.

Rus Komsomolskaya Pravda gazetesi, Kaliningrad’ın bloke edilmesi sonrası Rusya’nın 5 farklı olası hamlesi olabileceğini iddia ediyor.

Litvanya’nın bağımsızlığının tanınmasının reddi

İlk olarak Rusya’nın Sovyetler Birliği Devlet Konseyinin “Litvanya Cumhuriyeti’nin bağımsızlığının tanınması” yönündeki kararnamesinin iptal edilmesi talebinin yeniden gündeme gelebileceğine vurgu yapıyor.

Geçtiğimiz günlerde Duma’da, Litvanya’nın Sovyetler Birliği’nden ayrılma sürecinde yasa ihlali yapıldığı, yasalara göre bu konunun referandumla karara bağlanması gerektiği gerekçesiyle, ülkenin bağımsızlığının meşru kabul edilmemesi yönünde yasa tasarısı sunulmuştu.

AB ile varılan anlaşmadan çekilme

Rus gazetesi, Rusya’nın AB ile yaptığı anlaşmanın bozulacağı ve Rusya’nın bu anlaşmadan çekilmesinin gündeme geleceğini belirtiyor. Rusya, AB ile Litvanya’nın üyelik sözleşmesi öncesi anlaşmış ve Kalinigrad’a ve Kaliningrad’dan yük taşımacılığına izin verilmesi karşılıında Litvanya’nın sınırlarını tanımıştı. Moskova’nın bu anlaşmadan çekilmesi gündeme gelebilir. Bu da beraberinde çok ciddi sıkıntıları getirecektir.

Stalin’in Litvanya’ya verdiği Klaipeda şehrinin geri alınması talebi

II. Dünya Savaşı sonunda Stalin tarafından Litvanya’ya verilen Klaipeda şehrinin statüsünün tartışmaya açılması ve Rusya’nın bu şehir üzerinde feragat ettiği haklarını geri istemesi de masada duruyor. Rusya, II. Dünya Savaşı sonunda Stalin tarafından Litvanya’ya verilen Klaipeda şehrini Litvanya’dan talep edebilir. Bu durumda Litvanya ve NATO’nun nasıl davranacağı ise merak konusu.

Kremlin, Kaliningrad’a kara koridoru açabilir

Rusya’nın egemenlik haklarına doğrudan bir saldırı olarak algılaması durumunda Kremlin, bu durumu Kaliningrad’a yönelik tehdit olarak algılayabilir ve o bölgeye bir kara köprüsü oluşturmak için Suwalki Koridoru’nu kurabilir.

Rus gazetesine göre Kaliningrad Oblastı ile Belarus arasında bulunan yaklaşık 100 kilometrelik engebeli ve dağlık bir araziden oluşan Suwalki Koridoru, NATO üyesi Polonya ve Litvanya sınırları arasında bulunuyor. Bu olası hamle, NATO ile savaş anlamına gelir.

Elektrik sisteminden çıkarılılabilir

Baltık ülkeleri, Çarlık Rusya’sı ve Sovyetler Birliği zamanında kurulan ulaşım ve enerji ikmal hatlarını kullanıyor. Rusya, Litvanya’yı elektrik dağıtım sisteminden çıkartılabilir. Hala elektrik enerjisinde Rusya’ya bağımlı olan Baltık ülkeleri, bir süre enerji krizi yaşayabilir.