Kruşçev’den Stalin ekibine fırça: Boğazları isteyerek Türkler'in yüzüne tükürdüz, dostluğu bozdunuz
Eski Sovyetler Birliği’nin renkli liderlerinden biri sayılan Nikita Kruşçev’in, Jozef Stalin’in Ankara ile politikalarını sert eleştirerek, “Nota yazdınız diye size hemen Çanakkale boğazını vereceklerini mi sandınız? Hangi aptal bunu yapar?!” diye kızdığı ortaya çıktı.
Azerbaycan Milli Meclis milletvekili ve tarih akademisyeni Prof. Dr. Cemil Hesenli, Türk-Rus ilişkileriyle ilgili yazdığı "SSCB-Türkiye: Tarafsızlıktan Soğuk Savaşa, 1939-1953" adlı kitabında, eski lider Stalin’in Türkiye’den boğazları almak için Sovyet diplomatlarına gece gündüz talimat verdiği kaydedildi. Hesenli, Rusya devlet arşivlerindeki belgeleri kaynak göstererek kaleme aldığı kitabında, Stalin ve dönemin SSCB Dışişleri Vyaçeslav Molotov arasındaki ilginç diyalogu şöyle anlatıyor: “Molotov’a göre, Stalin hayatının son yıllarında inatçı idi ve boğazların ortak kullanılmasını ısrarla kendisinden talep ediyordu. Günlerin birinde bu tartışmalar sırasında Molotov, “Vermezler!” deyince, Stalin “Sen talep et” diye sert karşılık vermişti.”
Türkler'i sizin yüzünüzden kaybettik
1953 yılında Stalin öldükten sonra başa geçen Kruşçev, Moskova-Ankara ilişkilerinin düzelmesinden yanaydı. Rusya Devlet Yeni Tarih Arşivi’nden (RGANİ) sağladığı belgeye atıfta bulunan akademisyen Hesenli, Kruşçev’in Stalin’in silahdaş takımına Ankara-Moskova ilişkilerini bozdukları gerekçesiyle fırçaladığını belirtiyor.
1957 yılında Moskova’da Sovyet Komünist Partisi Merkez Komitesi’nin tarihi toplantısında konuşan Kruşçev, “Türklerle bizim yakın dostluk ilişkilerimiz vardı...Almanları yendiniz. Gözünüz başınız döndü. Nota yazdınız diye size hemen Çanakkale boğazını vereceklerini mi sandınız? Hangi aptal bunu yapar?!.. Sonuçta biz dost Türkiye’yi kaybettik ve şimdi de güney topraklarımızı hedef alan Amerikan üsleriyle karşı karşıyayız. Yoldaşlar Türkler bizim dostumuz! Bakınız Kliment Voroşilov (ilk SSCB ordu kurmaylarından biri) halen İzmir’in fahri vatandaşı. Türkler halen bu vatandaşlığı iptal etmedi, ama bunu yapmaya gerekçeleri var. Özel nota yazarak dostluğu bozdunuz ve Türkler'in yüzüne tükürdünüz.” diye sitemde bulunmuştu.
Fuad Seferov, Moskova, Cihan