Moskova'da trafik polisi olmak 50 bin dolar
Rusya'da bağımsız çalışan insan hakları örgütü 'Temiz Eller', polis ve hukukta görev yapanların suça buluşma oranlarının giderek arttığını ve bu mesleklerde görev alabilmek için rüşvet ödendiğini belirledi. Örgütün yaptığı çalışmalara göre Rusya'da polis olabilmek için 50 bin dolar, bir bölge savcısı olabilmek için de en az 10 bin dolar rüşvet ödemek gerekiyor.
The Moscow Times'ın haberine göre Temiz Eller politikacıların da giderek daha fazla rüşvetle birlikte anılmaya başladıklarını tespit etti. Örgüt Rusadvocat.com haber portalında Rusya'da rüşvetle ilgili yaptıkları 46 sayfalık çalışmayı yayınladı. Raporda dikkat çeken kısım ise rüşvetin yaygınlığının ifadelendirilmesinin, normal bir davranış gibi algılanmasına yol açtığı ile ilgili eleştiri.
Temiz Eller rüşvet raporunu, 2 Temmuz 2009 ve 30 Temmuz 2010 tarihleri arasında sıradan vatandaşlardan gelen 6 bin 589 şikayeti değerlendirerek hazırladı. Raporda polis ya da savcılıkta görevleri garanti altına alabilmek için rüşvet ödemek zorunda olunduğuna vurgu yapıldı.
Sıradan vatandaşlar ve polis teşkilatı çalışanlarının verdiği bilgiye göre bir bölge savcısı olabilmek için en az 10 bin dolar ödenmesi gerekiyor. Meslekler için de en yüksek rüşvet ödemesi ise 50 bin dolarla polis olabilmek için yapılıyor.
Temiz Eller'in rüşvet raporunda Federal Güvenlik Servisi (FSB)'den de şikayet var. Bir kısım üst düzey istihbarat görevlileri yatırımcıların işlerini diğer rakip firmalara karşı koruyarak çıkar elde ediyor. Raporda yer alan bilgiler FSB ve diğer kurumlar tarafından yalanlandı.
Rüşvet rakamları ikiye katladı
İçişleri Bakanlığı'nın verilerine de atıfta bulunulan raporda ortalama rüşvet miktarı 2010'un ortasında yıl başına göre iki kat artarak 44 bin rubleye ( 1450 dolar) ulaştı. Rusya İçişleri Bakanlığı'nın yılbaşında yayınladığı rapora göre de rüşvet rakamları ekonomik kriz döneminde üçe katlandı. 2008'de ortalama rüşvet rakamının 9 bin ruble (304 dolar) olduğu ülkede, 2009 yılında bu rakam 23 bin rubleye (776 dolar) çıktı.
Geçen yıl rüşvet ve yolsuzluk suçlarına karıştıkları tespit edilen yetkililer aleyhine 12 bin dava açıldı. Bunlardan bin 700'ü Rusya'da iş yapmak isteyen şirketlerle ilgili. Yine geçen yıl rüşvet aldıkları ya da verdikleri gerekçesi ile 4 bin kişi tutuklandı.
Uluslararası Saydamlık Örgütü'nün 2009 raporunda Rusya, Nijerya ve Ekvator gibi ülkelerden sonra 146. sırada ancak yer bulabilmişti. Dört yıllık görev süresinin iki yılını tamamlayan Rusya Devlet Başkanı Dmitri Medvedev, 'ulusal hastalık' olarak nitelediği rüşvetle mücadele ve polis teşkilatında reform çalışmaları ile birinci elden ilgileniyor.
Faruk Akkan, Moskova, Cihan