Rus Çarı’nın Türk elçisine armağanı tütün tabakası 937 bin sterline satıldı

Eski Rusya İmparatorluğu’nun son Çarı 2. Nikolay’ın, 1913 yılında Osmanlı’nın Rusya Büyükelçisi Türkhan Paşa’ya (1846-1927) hediye ettiği faberge enfiye kutusu, Londra’daki Christie's müzayede evinde 937 bin 250 sterline satıldı.

Rus Çarı, dönemin Rusya başkenti St. Petersburg’daki Büyükelçilik görevinin beşinci yılını tamamlaması dolayısıyla Türk diplomatı ödüllendirerek onurlandırmıştı. Rus tarihçilerine göre, çarın Türk elçisine böyle bir mücevher süslü eşyayı hediye etmesi iki ülke arasındaki samimi ve dostluk ilişkilerin olduğunu ortaya koyuyor. Çar 2. Nikolay’ın kendisi de Türk tütün ürünlerine hayranmış.

500’den fazla eserin yer aldığı Rus Sanat Eserleri Müzayedesi’nde yapılan açık artırmada Çarı 2. Nikolay’ın Osmanlı İmparatorluğu St.Petersburg Büyükelçisi Türkhan Paşa’ya hediye ettiği Faberge enfiye kutusu büyük ilgi gördü. Kutu beklenenden daha yüksek fiyata, 937 bin 250 sterlinge satıldı.

Çar Nikolay tabakayı o dönemde Rusya'ya bağlı olan Finlandiya'lı ustalara özel yaptırdı. Çar 2. Nikolay'ın resmi bulunan tabaka elmaz taşlar ve altın çerçeve ile de süslü. Müzayede yetkilileri, kutunun ilk fiyatı olan 2 bin 500 rublenin o dönem çok değerli olduğunun önemle altını çizerek, “O dönem iki bin rubleye St. Petersburg’un merkezinde yedi odalı bir daire almak mümkündü” değerlendirmesinde bulunuyor.

Müzayede evi, kutunun 1919 yılında son kez el değiştirerek, bir aile tarafından satın alındığını belirtti. Rus tarihçilerine göre kutunun Avrupa’ya kadar gitmesi de bir muamma. Cihan’a konuşan Rus tarihçi yazar Prof.Dr. Rudolf İvanov, faberge enfiye kutusuyla ilgili görüşlerini şöyle aktardı: “Böyle kıymetli taşlarla süslü bir hediyenin Çar tarafından Türk elçisine armağan edilmesi şunu ortaya koyuyor: Bazı sorunlara rağmen iki imparatorluk arasında samimi ve dostluk ilişkileri vardı. Gerçi ertesi yıl patlak veren Birinci Dünya Savaşı herşeyi alt üst etti.”

Çar Türk tütününe hayranmış

Çar 2. Nikolay’ın Türk tütününü çok sevdiği de biliniyor. Çarın özgeçmişinin anlatıldığı Rus kaynaklarında, “Sigara içerdi ve tütünleri Türkiye’de ekiliyordu. Sultan da hediye olarak Çar Nikolay’a Türk tütünü gönderiyordu” bilgisi yer alıyor.

Fuad Seferov, Moskova, Cihan