Ruslar kadını anne ve eş olarak seviyor

Ria Novosti'den İrina Riapolova, Rusya'da kadının ne şekilde algılandığı ve yaşamın içerisindeki yerini anlatan bir makale kaleme aldı. Rus uzmana göre 8 Mart Dünya Kadınlar Günü'nün bir çeşit, lale, nergis ve mimoza tatili olarak görülüyor. Çoğu kimse 8 Mart'ın ilk olarak ekonomik, sosyal ve siyasi haklar açısından erkeklerle eşit olabilmek için güç birliği yaptıkları "dayanışma günü" olarak ortaya çıktığını hatırlamıyor.

Rus kadınlar Alman sosyalist Clara Zetkin'in 1910'da kavramsallaştırdığı "devrimci kadınla" daha çok 8 Mart'ı bilir. Rusya'da ilk kadınlar için gün 1913'te başladı ve 1917 Bolşevik Devrimi'nin ardından 8 Mart genel olarak bayram ilan edildi. 1966'da Sovyet lider Leonid Brejnev 8 Mart'ın resmi tatil yapılmasını kabul etti.

Soyetler'in dağılmasının ardından Kadınlar Günü'nün Sovyet tatili olduğu yönündeki itirazlara rağmen modern Rusya'da da 8 Mart en anlamlı tatillerden biri olarak kalmaya devam etti. Yılbaşı ve doğum gününden sonra en önemli bayram "Kadınlar Günü" olarak kutlanmaya devam ediyor. Moskova'da 25, tüm Rusya'da da 800'ün üzerinde cadde ve sokak ismi Kadınlar Günü ile ilgili.

Rusya'da 8 Mart'ın, 1857'de New York fabrikalarında çalışan kadınların köle olarak ve yarı ücretle çalıştırılmalarına tepki olarak ortaya çıkan bir dayanışma günü olduğuna vurgu yapan neredeyse yok. Antik Roma'da kutlanan kadın festivalinde, erkeklerin eşlerine para ve hediye vermeleri, köle kadınların festival süresince çalışmamasına yönelik tarihsel birikimler Kadınlar Günü'nde daha çok öne çıkmış durumda.

Modern Rusya'da kadınların feminist yaklaşımdan çok uzakta olduğunu söyleyebiliriz. Kendi hakları için savaşmak yerine; sevilmek, saygı duyulmak ve korunmak istiyor. Kadınların çok azı siyasi yaşamın içinde yer alıyor. Ekonomi Bakanı Elvira Nabiullina ve Sağlık Bakanı Tatyana Golikova'nın dışında kabinede bakan yok. 83 bölge valisinden sadece St. Petersburg valisi Valentina Matviyenko ve Hanti-Mansi otonom bölgesi valisi Natalya Komarova erkek değil. Kremlin'de bir bayanın oturacağını düşünmek nerede ise hayal.

Rusya'da kadın; siyasetçi, iş kadını, öğretmen ya da doktor olmaktan daha çok anne ve eş olarak algılanıyor. Bun da yabancıların Rus kadınlarını eş olarak tercih etmelerinin de etkisi olabilir. 8 Mart daha çok baharın ilk tatili ya da; çiçek, parfüm, mücevher ve değerli hediyelerin hazırlanması için yapılan masraflar açısından bakılıyor. Trafik polisleri bile 8 Mart'ta kadınların küçük hatalarını görmezden gelirken, polisler kadın sürücülere çiçek veriyor. Ruslar'ın sadece yüzde 4'ü Kadınlar Günü'nü gereksiz olarak görürken, kadınların yüzde yüzü ise her günün 8 Mart gibi kutlanmasını istiyor.

Faruk Akkan, Moskova, Cihan