Amerikan istihbaratı, İncirlik üssünden Sovyet Başbakanı ve uzayda ölen kozmonotun son sözlerini dinlemiş

Jamie Doran ve Piers Bizony’in kaleme aldığı “Yıldız İnsan: Yuri Gagarin’in efsanesinin arkasındaki gerçek” isimli kitapta, Amerikan istihbaratının İncirlik Üssü’nden Sovyet Başbakanı Aleksey Kosıgin ve uzay aracında ölen Sovyet kozmonot Vladimir Komarov arasındaki son konuşmayı dinlediği iddia edildi. Komarov 24 Nisan 1967’de uzay aracıyla inerken, yere çakılarak hayatını kaybetmişti. Söz konusu esere atıfta bulunan Rus basını, Sovyet kozmonotu Komarov’un son sözlerinin Amerikan istihbaratınca dinlendiğini belirtti. Habere göre, Türkiye’deki Amerikan casus istasyonundaki istihbarat görevlisi Perry Felluok, Sovyet Başbakanı Kosıgin ve Komarov arasındaki son diyalogu dinlemiş. Felluok’a göre ölmek üzere olan Komarov, kendisini sağlam olmayan bir araca bindirdikleri gerekçesiyle yetkilileri gür sesle lanetliyor. Başbakan Kosıgin ise Sovyet Uzay Uçuş Merkezi’nden videofonla Komarov’a bağlanırken, göz yaşlarına hakim olamıyor ve kozmonota “sen bir kahramansın!” diyor. Komarov son nefesinde Başbakan’a ailesini de emanet ediyor.  

Bile bile kozmonotu ölüme göndermişler

Sovyetler, Soyuz-1’i insansız test uçuşu yapmadan, içinde Komarov olduğu halde uzaya fırlatmıştı. Bunun nedeni, Soğuk Savaş yıllarında Amerika ile uzayda yapılan rekabet. Haberlere göre, Komarov’un bindiği Soyuz-1 aracına ertesi gün ikinci bir uzay aracının “buluşmas”ı gerekiyordu. Komarov da ikinci araçla yere inmesi planlanıyordu. Yere iniş Bolşevik devriminin (1917) 50. yıl dönümü kutlamaları için “özel bir jest” olarak ayarlanmıştı. Fakat, Soyuz-1 aracında 203 mühendis hatası tespit edilmişti. Haberde, “Fakat kimse Sovyet lideri Leonid Brejnev’e eksiklikleri cesaret edip söyleyemedi. Herkes işinden atılacağından veya Sibirya’ya sürgün edileceğinden korkuyordu. Uçuş grafiğe göre yapıldı” denildi.

Komarov’un uzaya ilk uçan Sovyet kozmonotu Yuri Gagarin’le çok iyi arkadaş olduğu kaydedilen haberde, uçuştan bir kaç hafta önce kozmonotun SSCB istihbaratı KGB yetkilisi Veniamin Rusayev’le görüştüğü kaydediliyor. Komarov KGB yetkilisine “Bu uçuştan ben dönmeyeceğim” derken, Rusayev “neden vazgeçmiyorsun” diye soruyor. Komarov ise, “Vazgeçersem, yerime yedek gönderecekler. Bu Yura olacak. Ve benim yerime o hayatını kaybedecek. Onu korumamız lazım” diye ağlıyor.

24 Nisan 1967’te Komarov yere inişi sırasında kapsülündeki paraşüt açılmayınca yere çakılarak feci şekilde hayatını kaybetti. Ertesi yıl Gagarin de uçak tatbikatı sırasında ölmüştü.

Fuad Seferov, Moskova, Cihan