Rus dergisi: SSCB’in yardımı olmasaydı İsrail kurulamazdı
Rus Vokrug Sveta (Dünya Çevresi) dergisinde yer alan bir makalede, eski SSCB’nin diplomatik, siyasi ve askeri desteği sayesinde Ortadoğu’da İsrail devletinin kurulduğu iddia edildi. Araştırmacı yazar Yevgeni Finkel’in imzasının yer aldığı çalışmada, eski SSCB diktatörü Jozef Stalin’in İsrail’i bölgede Kremlin’in çıkarlarını kollayan bir uydu devlet olarak görmeyi planladığı da savunuldu.
“SSCB ve İsrail’in kurulması” başlıklı yazıda, İkinci Dünya Savaşı’nın hemen ardından Kremlin Ortadoğu’da İsrail devletinin kurulması için faal adımlar attığı ifade edildi. Makalede, “Dönemin eski SSCB Birleşmiş Milletler (BM) Temsilcisi (sonralar Dışişleri Bakanı) Andrey Gromıko, BM kürsüsünde tarihi bir konuşma yaptı. Bu konuşmasında Gromıko Filistin’de İsrail’in kurulmasını açıkca destekledi. Gromıko’nun konuşması ve ayrıca SSCB, Ukrayna, Belarus (Ukrayna ve Belarus SSCB’ye ait olmalarına rağmen BM’de kendi sosyalist cumhuriyetlerini ayrıca temsil ediyordu) ve Doğu Avrupa ülkelerinin verdiği oylar, BM Genel Kurulu’nun Filistin’in bölünmesi yönünde karar almasında en önemli faktörlerden biri oldu.” ifadeleri yer aldı.
Gromıko’nun BM kürsüsünden yaptığı konuşma Yahudi devletinin kurulması yolunda önemli bir adım olarak görülüyor. Bu yüzden Gromıko halen İsrail’de saygı ve hürmetle anılıyor. Sovyetler Birliği’nin İsrail’e yönelik yardımı sadece bununla sınırlı değildi. Kremlin’in talimatıyla SSCB’nin o zamanki müttefiki Çekoslovakya gizlice Yahudi ordusuna gereken yardımı yaptı: silah verdi, savaş pilot ve tankçı birliklerini eğitti ve Yahudi mültecilerin yasadışı yollarla Filistin’e aktarılmasına yardımcı oldu.
“Moskova’nın faal diplomatik ve siyasi desteği olmasaydı, İsrail devleti hayatta kurulamazdı.” iddiasını dile getiren yazar, Soğuk Savaş döneminde SSCB ve İsrail’in farklı taraflarda yer almalarına rağmen, Tel-Aviv’in Sovyetler Birliği’nin sağladığı desteği halen unutmadığını söylüyor.
Stalin İsrail’i uydu devlet olarak görmek istiyordu
Rus dergisi, Stalin’in neden İsrail devletinin kurulması için ön ayak olduğunu da sormadan edemedi. Makalede, “Acaba bu adımıyla dünya kamuoyunu da şaşırtan Stalin neden siyonistleri destekledi? Bilineceği üzere SSCB topraklarında (Uzakdoğudaki Birobidjan bölgesi) İsrail’e “rakip proje” sayılan Yahudi Özerk Bölgesi faaliyet gösteriyordu. Nazi Almanyası’nı yenerek süper güç tahtına oturan SSCB daha önceler kendisi için ikinci sırada yer alan bölgeleri de faal şekilde “fethetmeye” başladı. Örneğin Ortadoğu. SSCB Filistin sorununa da ilgisini artırdı. Herkes bölgede karşıt tarafların ortaya çıkmasıyla ilgili Stalin’in tutumunu merak ediyordu. İngiliz ve Amerikanların geleneksel müttefiki sayılan monarşist Arap rejimleri jeopolitik açıdan Moskova için bir kayıp sayılıyordu. Moskova İsrail’in kurulmasının ise tam tersi SSCB’ye çok meyveler getireceğine inanıyordu. Ortadoğu’da SSCB’ye dost bir devletin ortaya çıkması sadece İngiltere’nin konumunun ve prestijinin zayıflatmakla kalmayacak, aynı zamanda da Moskova’nın Doğu Akdeniz’de stratejik önem arzeden bir alanda güçlenmesine katkı sağlayacaktı. Eski Rusya İmparatorluğu topraklarında doğma büyüme insanların yönettiği (İsrail’in ilk yönetiminde çok sayıda eski Çarlık Rusyası kökenli Yahudiler de bulunuyordu) İsrail devletinin SSCB’nin müttefiki olacağından kimse kuşku duymuyordu. Ancak, SSCB hiç bir zaman sağladığı desteğin karşılığını alamadı.” diye yorumda bulundu.