Rusya-ABD nükleer silahsızlanma anlaşmasında henüz sonuç yok
Rusya ile ABD arasında 5 Aralık’da süresi dolan nükleer silahsızlanma anlaşmasının yenilenmesi ile ilgili müzakereler devam ediyor. ABD ve Rusya’dan yapılan açıklamalarda görüşmelerin başarılı bir şekilde devam ettiği belirtildi.
Ancak taraflar 2009 sonunda yenilenmesi gereken yeni anlaşma konusunda henüz bir mutabakat sağlayamadı.
Sorunun temelinde ABD’nin kendi füze kalkanını kurarken, Rusya’nın oyunun dışında kalması bulunuyor. ABD eski Başkanı George W. Bush döneminde önerilen füze kalkanına Rusya sert bir şekilde karşı çıkarken, yeni Başkan Barack Obama’nın alternatif kalkan teklifi Moskova’yı nispeten rahatlatmış durumda.
Ria Novosti haber ajansında yer alan bilgiye göre Beyaz Saray sözcüsü Robert Gibbs, “Rus ortaklarımızla anlaşma sağlamak için çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Taraflar çözüm için dostça bir yaklaşım içinde. Henüz bir sonuç yok.” dedi. Rusya Dışişleri Bakanlığı kaynaklarından yapılan açıklamada da müzakerelerin sürdüğü, delegasyonların en kısa sürede başarıya ulaşmak için çalıştıkları belirtildi.
Dengenin bozulma ihtimali süreci zorluyor
Ancak Rusya Başbakanı Vladimir Putin anlaşmanın sağlanamaması ile ilgili 29 Aralık’ta yaptığı konuşmada önemli tespitlerde bulunmuştu. Putin’e göre sorunun temelinde ABD’nin bir füze kalkanı programı olması, Rusya’nın ise benzer bir çalışma içinde olmaması var. Putin konuşmasında, “Böyle bir şemsiye kurarak ortaklarımız kendilerini tam bir güvence altına alacak. Sonra da istediklerini yapabilecek. Bu dengenin kırılması olur.” uyarısında bulunmuştu.
Putin ABD ile dengenin korunması için de füze savunma sistemleri yerine saldırı silahlarının geliştirilmesinin doğru bir yaklaşım olduğunu kaydetmişti. Rusya çok başlık taşıyabilen denizden fırlatılan Bulava ve karadan fırlatılan RS-24 nükleer füzelerin gelişimi için çalışmalarını sürdürüyor.
Görüşmeler 14’ünde yeniden başlıyor
Yılbaşı tatilinin arasından sonra taraflar 14 Ocak’tan itibaren Cenevre’de görüşmelere yeniden başlayacak. Aralık ayında bir araya gelen ABD Başkanı Obama ve Rusya Devlet Başkanı Dmitri Medvedev anlaşmaya yakın oldukları, bazı teknik detaylar üzerinde görüşmelerin devam ettiğine dikkat çekmişlerdi.
ABD Başkanı Obama, Temmuz ayında gerçekleştirdiği Moskova ziyaretinde Rusya Devlet Başkanı Medvedev’le yeni anlaşma konusunda mutabakata varmıştı. Buna göre taraflar, nükleer başlık sayısını 1500-1675 aralığına, fırlatma sistemi sayısını da 500-1000 aralığına çekecek. Rusya’nın halen 3909 nükleer başlık ve 814 taşıyıcı sistemi bulunurken, ABD’nin 5576 nükleer başlık ve 1198 taşıyıcı sistemi bulunuyor.
Faruk Akkan, Moskova, Cihan