Moskova’da koltuğa oturan kolay kalkmıyor
Rusya Devlet Başkanı Dmitri Medvedev’in Moskova Belediye Başkanı Yuri Lujkov’u görevden alması ülkede çeşitli tartışmalara yol açarken, Lujkov’un 18 yıl görevinde nasıl kalabildiği çok konuşulan bir konu. Rus Trud gazetesinin yaptığı araştırmaya göre, aslında sadece Lujkov değil, çok sayıda Moskova eski belediye başkanları da uzun yıllar koltuklarında kalmış.
Gazete sıralamasını eski Çarlık Rusyası’ndan başlatmış:
Pyotr Velyaminov-Zernov, 1726-1738 yıllarında Moskova’da Vali Yardımcısı görevinde bulundu. Kremlin’deki Silah Müzesi’ni tamir ettirmiş. Yeni Kamennıy Most’u (Taş köprü) inşa ettirdi. 1734 yılında kıtlık nedeniyle Moskova’da fakirlere de ekmek dağıtılmasında ısrar ederek kent meclisi Senato’yu sert eleştirilerde bulundu.
Vladimir Saltıkov, 1741-1751 yıllarında Moskova Vali Yardımcılığını yaptı. Moskova’da önemli inşaatlara imza attı. Krasnıe Vorota isimli tarihi kırmızı kapıyı yaptırdı. 1749 yılında Saltıkov’un katkılarıyla Mimarlık Okulu açıldı.
Mihail Volkonski, 1771-1780 yıllarında Moskova General-Vali görevinde bulundu. Senato binasını inşa ettirdi. 1774 yılında Türk-Rus savaşını yenen Rusya Çariçesi 2. Katerina’nın şerefine Moskova’da muazzam bir yemek ve eğlence partisi düzenledi.
Dmitri Golıtsin, 1820-1843 yıllarında Moskova’nın General Valisi oldu. Görev yaptığı sırada başkentte hastane ve öksüz evleri inşa ettirdi. 1824 yılında Malıy Teatr adlı ünlü tiyaro merkezini açtırdı ve ardından dünyaca ünlü Bolşoy Teatr binasını yaptırdı. Tedavi nedeniyle görevinden kendisi istifa etti.
Vladimir Dolgorukov, 1865-1891 yıllarında Moskova General Valisi görevinde bulundu. Başkentin gözbebeği sayılan Kurtarıcı İsa Kilisesi’ni inşa ettirdi. Yaşlı olduğu (81) için görevinden istifa etti.
Prens Sergey Romanov, 1891-1905 yıllarında Moskova General Valisi oldu. Romanovlar hanedanının sonuncu padişahı 2. Nikolay’ın kardeşi idi. Fakat o yıllarda Rusya’da devrim olayları yaşanıyordu. Moskova da çatışmaların patlak verdiği önemli merkez sayılıyordu. Ve günün birinde devrimci İvan Kalyayev Prens Sergey’in makam at arabasına bomba fırladı. Suikast sonucunda Vali hayatını kaybetti.
Viktor Grişin, 1967-1985 yıllarında Sovyet Komünist Partisi Moskova Bölge Birinci Sekreteri görevini yaptı. Bu makam Sovyet döneminde o kentin “Amiri” görevi niteliğinde idi. 18 yıllık görevi boyunca Grişin, başkentin tüm tren garlarını topyekün tamir ettirdi. Metro istasyon sayısını 100 kilometre olarak artırdı. 300 hastane, 500 okul, 310 bin çocuğun yararlanacağı ana okulları, Novıy Arbat sokağını ve 34 otel yaptırdı.
Fuad Seferov, Moskova, Cihan