Medvedev ve Obama görüştü; füze kalkanında karar Lizbon zirvesinde

Rusya Devlet Başkanı Dmitri Medvedev Asya Pasifik Ekonomik İşbirliği (APEC) zirvesi için bulunduğu Japonya'nın Yokohama kentinde ABD Başkanı Barack Obama ile ikili bir zirve gerçekleştirdi. İlişkilerde yeni bir sayfa açmak isteyen liderler füze kalkanı, Afganistan, İran nükleer programı, uluslararası ve bölgesel sorunları ele aldı. Kapalı kapılar ardında gerçekleşen görüşme sonrası Ria Novosti'ye açıklamada bulunan Medvedev 20 Kasım'da Lizbon'da gerçekleşecek NATO-Rusya Koseyi'nde füze kalkanını ele alacaklarını söyledi.

"Avrupa füze savunma sistemi dahil, bir çok konuyu Amerikalı ortaklarımızla görüşüyoruz" değerlendirmesinde bulunan Medvedev, Lizbon zirvesinde füze kalkanı ile ilgili müzakerelerin yapılacağını kaydetti. Rusya ve NATO arasında ilişkilerin son dönemde geliştiğine dikkat çeken Medevdev, "Bunun tüm tarafların yararına olduğunu düşünüyorum. Bir çok konuda çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Verimli çalışmalarımızı sürdürüyoruz..." dedi.

Rusya lideri Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) üyeliği açısından önemli ilerlemeler sağladıklarını, Amerikan başkanının desteği ile sürecin devam edeceğini ve Rusya'nın eninde sonunda örgüte üye olacağını kaydetti.

Tansiyon düşüyor, işbirliği gelişiyor

Tüm konularda Rusya ile son iki yılda harika ilişkiler geliştirdiklerini hatırlatan Obama da, "Burada da verimli görüşmeler yaptık. Hem APEC zirvesinde hem de G20 Seul zirvesinde ekonomik konular üzerinde yoğunlaştık... Rusya'nın DTÖ üyeliği ile yakından ilgiliyiz. Güvenlik konuları ile ilgili de yeni START anlaşması başta olmak üzere ilerleme sağladık" ifadelerini kullandı. Obama Rusya ile imzalanan nükleer silahlarda indirim anlaşmasının kongrede onaylanmasının da birinci öncelikleri olduğunu söyledi.

Medvedev'in Lizbon'da gerçekleşecek Rusya-NATO Konseyi'ne katılacağını hatırlatan Obama, "Böylece Avrupa'da bir çok güvenlik alanında tansiyon düşerken, işbirliği gelişiyor" değerlendirmesinde bulundu.

ABD'nin doğu avrupaya yerleştirmeyi planladığı füze kalkanı Moskova ile NATO arasındaki ilişkilerin bel kemiğini oluşuruyor. ABD, İran'dan NATO bölgesine yönelecek herhangi bir tehdide karşı kalkanının koruma sağlayacağını düşünürken, Moskova Tahran'dan herhangi bir tehdit olmadığına inanıyor.

Rusya ve ABD'den bir çok uzman füze kalkanı ile ilgili gelişmelerin iki ülke ilişkilerini doğrudan etkilediğini ve anlaşma sağlanamaması durumunda nükleer silahlarda indirim anlaşması dahil bir çok konuda ilerleme sağlanamayacağı uyarısında bulunuyor.

NATO çatısı altında yapılması  planlanan füze kalkanı projesine Türkiye'nin de dahil olması beklenirken, Moskova ortaklık önerisi ile ilgili teklifi incelemeye devam ediyor. Rusya'nın en çok ortak füze kalkanında verilecek rol ve bilgi paylaşımını dikkate aldığı gelen bilgiler arasında. Moskova, Afganistan operasyonlarında askeri malzemelerin transit geçişi, Afgan güvenlik güçlerinin eğitimi ve uyuşturucu ile mücadele de işbirliğine de yeşil ışık yakıyor.

Faruk Akkan, Moskova, Cihan