İran’ın 37 yıllık hayali gerçek oldu, Buşehir nükleer santrali resmen aktif

Rusya’nın İran’ın Buşehir kentinde inşa ettiği 1000 megawatt gücündeki nükleer santral Rusya Enerji Bakanı Sergey Şmatko ve İran Dışişleri Bakanı Ali Ekber Salihi’nin katıldığı törenin ardından aktif hale geldi. Rusya devlet atom enerji ajansı Rosatom Başkanı Sergey Kiriyenko, İran Atom Enerjisi Kuruluşu Başkanı Feridun Abbasi-Davani ve İran Enerji Bakanı Macid Namjoo’nun da katıldığı görüşmelerde, iki ülke nükleer enerji dahil olmak üzere, petrol, doğalgaz ve diğer enerji alanlarında işbirliğini geliştirme kararı aldı.

Basına açıklamada bulunan Salihi nükleer ve diğer alanlarda önemli anlaşmalar imzaladıklarını kaydederken, önceki gün yaptığı değerlendirmede de, “Biz bugünü 35 yıldır bekliyorduk” dedi. Santralin aktif hale geldiği günün kendileri için “büyük bayram” olduğunu ifade eden Salihi, “Sonunda, İran Rus uzmanların desteği ile nükleer santralini tamamladı” dedi. İki ülke arasında imzalanan yeni anlaşmalarla ilgili bilgi verilmedi.

Buşehir nükleer santralin tamamlanmasının tarihi bir önemi olduğuna vurgu yapan Şmatko da, İran’la petrol ve doğalgaz alanlarında işbirliğini geliştirmek istediklerini söyledi. Şmatko elektrik santrali ve mühendislerin eğitimi ile ilgili özel bir program geliştirdikleri bilgisini aktardı.

Körfez kenti Buşehir’de inşa edilen nükleer santrale yakıt Rusya’dan gelecek, kullanılan yakıt ise tekrar Rusya’ya götürülecek. İki ya da üç yıllık bir sürenin ardından santralin kontrolü tamamı ile İran’a devredilecek.

Nükleer santralin aktif hale gelmesi ile ilgili açıklamada bulunan Kriyenko da, “Projeye karşı oluşan siyasi kuşatmaya rağmen, Rusya anlaşmada yer alan tüm yükümlülüklerini yerini getirdi” ifadelerini kullandı.

1975’de Alman şirketleri tarafından başlatılan Buşehir nükleer santrali teknik ve diğer nedenlerle bir çok kez ertelenmişti. Yüzde 35-40 oranında aktif olan santralin tam kapasite ile çalışmasının 2-3 ayı bulması bekleniyor.

Uluslar arası Atom Enerji Ajansı da Buşehir’i aktif nükleer santraller listesine aldı. İran’ın Buşehir dışındaki nükleer çalışmaları ile ilgili uluslar arası yaptırımlar ise sürüyor.

Faruk Akkan, Moskova, Cihan