Rusya: İran ve Çin’le ortak füze kalkanı planımız yok
Rusya NATO Büyükelçisi Dmitri Rogozin İran basınında yer alan Rusya ve Çin’le birlikte ortak füze kalkanı kurulacağı ile ilgili iddiaları yalanladı. İnterfax’a açıklamada bulunan Rogozin, Rusya Federasyonu’nun ortak füze kalkanı ile ilgili görüşmeleri, en azından kendi potansiyelinde bilimsel, teknolojik ve alt yapı gücüne sahip ülkelerle yapabileceğini söyledi.
Rogozin açıklamasında, bu ülkelerin Rusya ile eşdeğer potansiyele sahip olmadığı için böyle bir müzakerenin mümkün olmadığını vurguladı. Füze kalkanı gibi stratejik konuların sadece müttefikler arasında olabileceğine de değinen Rogozin, “İran bizim komşumuz ve ortağımız, askeri müttefikimiz değil. Kollektif Güvenlik Anlaşması Örgütü içinde de yer almıyor. Böylece diyebilirim ki, Rusya İran ve Çin’le bu tür görüşmeler yapmaz” dedi.
Rus uzmanlar: Rusya-Çin-İran füze kalkanı mümkün değil
Rusya-Çin ve İran’ın Türkiye’de konuşlanacak füze kalkanına karşı ortak bir kalkan kuracakları ile ilgili iddiaları Rus uzmanlar da gerçekçi bulmadı. Cihan Haber Ajansı’na değerlendirmede bulunan Kommersant gazetesi siyaset uzmanı Sergey Strokan, böyle bir iddianın gerçek dışı olduğunu söyledi. Rusya, Çin ve İran’ın her zaman farklı konularda görüş alışverişinde bulunduğunu hatırlatan Strokan, “Birileri bunu kalkan projesiymiş gibi sunmaya çalışıyor. Rusya bir yandan Avrupa füze savunma sisteminde yer almak için müzakere yaparken, diğer taraftan böyle bir adım atmaz. Hele gizli bir gündem olarak İran’la bu konuyu görüşmek Rusya’nın perspektifine uymaz” dedi.
Rusya Başbakanı Vladimir Putin’in Kremlin’e dönüşünü böyle bir güvenlik politikası ile “süslemesinin” imkansızlığına değinen Siyaset Araştırmaları Enstitüsü Müdür Yardımcısı Maksim Yusin, “Ben Moskova’nın İran’la görüşerek batı ve ABD’yey önelik tutumunu yumuşatmasını önerdiğini düşünüyorum. İran ile herhangi bir kalkan konusunu görüşme direk batıya karşı çatışmacı bir üslup benimsemek demek. Yeni bir küresel ekonomik krizin eşiğinde bulunduğumuz bir dönemde, böyle bir çalışma olması çok mantıksız” tespitinde bulundu.
İran, Rusya’yı öne sürmek istiyor
Tahran’a bir ziyaret planlayan Rogozin’in gelişi ile ilgili değerlendirmelere yer veren Tahran Times, gündemde Çin-Rusya-İran’ın ortak füze kalkanı ile ilgili çalışmalar olduğunu iddia etmişti.
ABD öncülüğünde NATO ülkelerinin kurmaya çalıştığı füze kalkanı ile ilgili Tahran’dan ilginç açıklamalar gelmeye devam ediyor. Radar sistemlerinin Türkiye’de yerleşmesine karar verilen füze savunma sistemine karşı, Tahran, Çin ve Rusya’yı da yanına almak için çalışıyor.
İran yönetiminin askeri danışmanlarından Yahya Rahim Safavi de dün yaptığı açıklamada NATO’nun Türkiye’ye yerleştireceği füze kalkanının Rusya’yı tehdit ettiğini savundu. İran’a karşı İsrail ya da ABD’nin öncülüğünde bir saldırı olabileceğini kaydeden Safavi, onların da şimdi ülkelerinde çok farklı meydan okumalarla meşgul olduklarını söyledi.
Russia Today televizyonuna özel açıklamalarda bulunan İran Cumhurbaşkanı Mahmut Ahmedinecat da Türkiye ile ilişkilerinin iyi olduğunu, ancak Türkiye’ye kurulacak radar sistemi ile ilgili farklı düşündüklerini söyledi. Türkiye’ye böyle bir sistemin empoze edildiğini savunan Ahmedinecat, “Günümüzde ABD bir kabadayı gibi kendi isteklerini dayatıyor. Bir çok güçlü ülkenin kendi isteklerini diğerlerine empoze ettiğini görebilirsiniz. Ancak uzun vade de bu ABD’nin de çıkarına değil” ifadelerini kullandı.
Rusya ortak füze kalkanında ilerleme sağlayamıyor
Çelyabinsk bölgesinde gerçekleştirilen askeri tatbikata katılan Rusya Savunma Bakan Yardımcısı Anatoli Antonov da ABD ve NATO ile sürdürülen ortak füze kalkanı görüşmelerinde herhangi bir ilerleme sağlanamadığını söyledi. ABD’li ortaklarının kendi füze kalkanı ile ilgili programlarını uygulamaya devam ettiklerine değinen Antonov, “NATO ortak füze kalkanı kuruluyor iddiası doğru değil. Bu bir yanıltma. Gerçekte Amerikalılar kendi planlarını Avrupa’da uyguluyor. Malesef planın uygulanması Rusya, NATO ve ABD arasında devam eden müzakerelerden daha hızlı ilerlemekte” eleştirisi getirdi.
Rusya ABD öncülüğünde Akdeniz, Polonya, Türkiye ve Romanya’ya kurulacak füze kalkanına karşı çıkıyor. Kasım 2010’da Lizbon’da gerçekleşen Rusya-NATO konsey toplantısında füze kalkanında işbirliği konusunda mutabakat sağlanmıştı. Moskova ortak kalkanda bilgi paylaşımı dahil tam bir işbirliği öngörürken, NATO iki ayrı füze kalkanı kurulmasını ve bilgi paylaşımı yapılmasını savunuyor.
Faruk Akkan, Yaşar Niyazbayev, Fuat Seferov, Moskova, Cihan