Putin’in başkanlık hedefi Avrasya Schengen'i
Rusya Başbakanı Vladimir Putin eski Sovyet ülkelerinin bir araya geleceği Avrasya Birliği’ni kurmak için çalışmalara hız verdi. Mart 2012’de Kremlin’e dönmesi beklenen Putin, İzvestia gazetesi için kaleme aldığı makalesinde Rusya-Belarus ve Kazakistan arasında oluşturulan Gümrük Birliği’ni temel alarak 1 Ocak 2012’den itibaren yeni “Avrasya Birliği” ile ilgili oluşumun start alabileceğini söyledi. Mal, iş gücü ve paranın tam serbest dolaşımını planlayan yeni birlik, eski Sovyetler Birliği’ni inşa çabasında olmayacak.
“Sovyetler Birliği’ni yeniden kurmayı planlamıyoruz” hatırlatmasında bulunan Rusya Başbakanı, “Yeni değerler, siyasi ve ekonomik yaklaşımlar çerçevesinde ortaklığımızı güçlendirmek istiyoruz. Geçmişten bir şeyleri kopyalamak saflık olur” dedi. Ortak ekonomik bölge oluşturulması ile ilgili projenin sadece Rusya, Belarus ve Kazakistan için önemli olmadığına değinen Putin, tüm eski Sovyet ülkeleri açısından tarihi öneme sahip olduğunu vurguladı.
1 Ocak 2011’de uygulamaya başlayan Gümrük Birliği’nin Avrasya Ekonomik Birliği ve gelecekte de Avrupa Birliği örneğinde olduğu gibi Avrasya Birliği’ne dönüşeceğini kaydeden Putin, “Modern dünyada uluslar üstü bir gücü oluşturacak önemli bir kutup öneriyoruz. Bu aynı zamanda Avrupa ve Asya Pasifik bölgesini birbirine bağlayacak” dedi.
Avrasya Birliği projesinin açık bir proje olduğuna değinen Rusya Başbakanı, “Diğer ortaklarımızın dahil olmasından memnuniyet duyarız. Öncelikle Bağımsız Devletler Topluluğu ülkelerinden. Ancak burada aceleci olmayacağız ve hiç kimseyi de zorlamayacağız” değerlendirmesinde bulundu.
Avrupa’nın karşısında bir yapı olmayacağı üzerinde de duran Putin, Ukrayna’yı kastederek bir kısım ortakların birlik içinde yer almak için endişeli olduğunu, Avrupa Birliği ile entegrasyon süreçlerinin olumsuz etkilenebileceğinden endişe ettiklerini hatırlattı. Bunun yanlış bir yaklaşım olduğunu vurgulayan Rusya Başbakanı, “Biz birilerine karşı ya da alternatif olarak kendimizi konumlandırmıyoruz. Avrasya Birliği özgürlük, demokrasi ve serbest piyasa anlayışı ile daha büyük bir Avrupa’nın parçası olacak” ifadelerini kullandı.
Rusya Başbakanı makalesinde Avrasya Birliği içinde yer alacak ülkelerin 21. Yüzyılın komplike haline gelmiş sorunları ile mücadelede daha etkin olacağına değindi ve gelecekte refah, büyüme ve medeniyetin bu coğrafyada gelişeceğine değindi. Putin’e göre bölgesel işbirliği içinde olan ülkeler ekonomik kriz süreçlerini daha kolay atlatacak.
Putin’in makalesi ile ilgili değerlendirmede bulunan basın sözcüsü Dmitri Peskov da Rusya’nın Avrupa Birliği ile işbirliği sürecinin askıya alınmayacağını, iki projenin birbirinden ayrı olarak çalıştığını vurguladı. Gümrük Birliği ile başlayan ekonomik entegrasyon sürecine şimdilik Kırgızistan ve Tacikistan da dahil olmak için çalışmalara başladı.
Rusya Devlet Başkanı Dmitri Medvedev’le bir araya gelen Rusya Sanayi ve Ticaret Bakanı Viktor Hristenko 1 Temmuz 2011’den sonra Rusya-Belarus ve Kazakistan arasında gümrük kapılarının kaldırılması ile birlikte toplam ticaret hacminde yüzde 40’ın üzerinde artış yaşandığını söyledi. 2009’da 73 milyar dolar olan üç ülkenin toplam ticaret hacmi, 2010’da 88 milyar dolara ve 2011’de de 100 milyarın üzerinde bir rakama çıkılması bekleniyor.
Faruk Akkan, Moskova, Cihan